از مهم‌ترین و اصلی‌ترین کارهای یک متخصص تاسیسات پس از اتمام لوله‌کشی ساختمان، تست لوله‌های 5 لایه است.

تمامی لوله‌کشی‌ها اعم از لوله‌کشی 5 لایه آب گرم و سرد، لوله‌کشی آب گرمایش رادیاتوری و یا لوله‌کشی گرمایش از کف باید حتما توسط لوله‌کش تست شود.

البته این کار تنها مختص لوله‌های 5 لایه نیست و اگر لوله‌کشی خانه شما از گالوانیزه و یا تک لایه هم باشد و حتی لوله‌کشی فاضلاب خانه را هم باید از متصدی تاسیسات بخواهید در پایان کار تست شده به شما تحویل بدهد.

روش درست تست لولههای 5 لایه 1

لوله‌کشی 5 لایه ساختمان توسط همکاران ما

اقدامات قبل از تست لوله‌های 5 لایه

همیشه به یاد داشته باشید که تست لوله‌های 5 لایه آخرین مرحله از لوله‌کشی است و به هیچ عنوان نباید قبل از اتمام کار لوله‌کشی این کار انجام شود.

حتی اگر یک خط یا مسیر لوله‌کشی هنوز به اتمام نرسیده است باید ابتدا آن خط تکمیل شود و سپس تست انجام شود.

در شرایط اضطرار اگر بدون در نظر گرفتن یک خط، تست انجام شد، پس از تکمیل لوله‌کشی باید همه مسیر مجددا تست شود.

نکته مهم دیگر که قبل از تست باید انجام شود یک بازبینی نهایی از کل لوله‌ها است.

مجریان تاسیسات باید قبل از اینکه اقدام به تست نهایی لوله‌ها بکنند تمامی مسیر لوله‌کشی را به دقت بررسی کنند تا اگر هر مشکلی اعم از ضربه خوردن لوله‌ها و یا عدم اتصال بخشی و یا عدم پرش شدن برخی اتصالات وجود دارد ابتدا مشکل برطرف شود و سپس تست انجام شود.

همچنین در این بازبینی باید اطمینان یابد که همه لوله‌ها کاملا در دید بوده و هیچ یک از قسمت‌های لوله‌کشی پوشانده نشده باشد.

روش درست تست لولههای 5 لایه 2

در زمان تست لوله‌های 5 لایه

برای تست لوله‌های 5 لایه باید قدم به قدم مطابق با اقدامات توضیح داده شده زیر کار را انجام دهید:

  • ابتدا همه اتصالات و شیرهاو زانوها و ... را با دستگاه پرس، پرس کنید. به خوبی دقت کنید که موردی را از جا نیاندازید.
  • اگر قصد تهیه دستگاه پرس لوله پنج لایه را دارید، حتماً قبل از اقدام به خرید آن مطلب راهنمای خرید بهترین دستگاه پرس لوله را مطالعه کنید.
  • با استفاده از درپوش‌های پلاستیکی تمامی اتصالات را درپوش کنید. این درپوش‌ها دارای اورینگ هستند و نیازی به تفلون کردن ندارند.
  • دقت کنید که اگر در مسیر، لوله‌کشی فلزی اجرا شده باید از مسیر لوله‌های 5 لایه جدا شود.
  • بررسی کنید اگر قبل از تست لوله در مسیر هر یک از رادیاتورها نصب شده و یا اگر مخزن تحت فشار در مسیر می‌باشد باید از مدار خارج شوند.

روش درست تست لولههای 5 لایه 3

  • مسیر لوله‌کشی آب گرم و سرد را هم می‌توان بصورت جداگانه و هم به همراه لوله‌کشی گرمایش ساختمان با هم تست کنید.
  • به منظور صرفه جویی در زمان و تست هم زمان این دو نوع لوله‌کشی باید مسیر آنها را به هم اتصال دهید. برای این کار باید از نزدیک‌ترین مکان این اتفاق بیافتد که قسمت لوله‌های زیر پکیج می‌باشد.

برای این کار به دلیل اینکه لوله‌های گرمایش بزرگتر از لوله‌های آب گرم و سرد ساختمان هستند باید بوسیله دو تبدیل سه چهارم به یک دوم امکان یکی شدن مسیر را فراهم و سپس بوسیله دو عدد شیلنگ پیسوار یک دوم این مسیر آب گرم و سرد با مسیر گرمایش یکی شود.

برای اجرای این کار پس از بستن تبدیل‌ها باید بوسیله شیلنگ‌های پیسوار آب ورودی سرد به آب رفت رادیاتورها و آب گرم باید به مسیر برگشت رادیاتورها اتصال داده شود.

  • حالا برای اینکه مسیر خود لوله‌های گرم و سیر هم یکی شود باید در مسیر با استفاده از دو مغزی و یک شیلنگ پیسوار در یکی منطقه‌های مصرفی خانه مانند توالت یا آشپرخانه، مثلا مسیر سینگ ظرفشویی، باید آب گرم و سرد به هم اتصال داده شوند.

روش درست تست لولههای 5 لایه 4

  • اکنون پایین ترین شیر مصرفی در خانه را انتخاب کنید. برای این منظور اگر چند طبقه لوله‌کشی را بصورت هم زمان تست می‌کنید بهترین منطقه برای تست شیر پایین‌ترین قسمت ساختمان مثلا لوله‌کشی همکف یا طبقه اول می‌باشد.( معمولا بسته به سلیقه می‌توانید لوله‌کشی‌ها را بصورت طبقه‌ای و یا بصورت کلی تست کنید. تست کلی سخت‌تر و مشکل‌تر است)
  • بوسیله یک مغزی و یک والو بر روی شیر مورد نظر در پایین‌ترین قسمت شیر را برای تست آماده می‌کنیم.
  • حالا باید یک گیج با ظرفیت حدود 20 بار و دقت 0.2 بار تهیه کنید. گیج باید از نوع روغنی باشد. حالا این گیج را بر روی لوله آماده شده می‌بندید.

روش درست تست لولههای 5 لایه 5

گیج مناسب برای اندازه‌گیری فشار لوله‌های 5 لایه

  • بوسیله یک پمپ آب باید از شبکه اصلی آب خانه و یا یک مخزن آب درون لوله‌ها آب دمیده شود. برای این کار باید پمپ توان لازم را داشته باشد ( از پمپ‌های دستی هم می‌شود استفاده کرد)
  • برای اتصال پمپ به لوله‌ها باید از اتصالات مشابه اتصالات گیج استفاده شود. یک مغزی و یک والو یا یک شیر یک طرفه به اضافه یک شیلنگ پیسوار از نوع پکیجی که توان لازم را داشته باشد. در ضمن باید شیری را برای اتصال پمپ در نظر بگیرید که در شبکه تست لوله‌ها باشد.
  • ابتدا لوله‌ها را با آب پر می‌کنید و فشار درون لوله‌ها را تا 15 بار می‌رسانید. سپس باید با استفاده از شیر هواگیری کلکتور هوای درون لوله‌ها را خالی کنید. ضمنا بهتر است با کمی شل کردن درپوش‌های هواگیری بصورت تک به تک از خالی شدن همه هوای مسیر لوله‌ها مطمئن شوید

نکته مهم

1 - در هنگامی که آب را درون لوله‌ها باز می‌کنید باید تمامی شیرآلات کلکتور باز باشند.

2 - در هنگامی که آب را درون لوله‌ها باز می‌کنید باید فردی در بالاترین نقطه ساختمان یک شیر را که در مسیر اصلی لوله‌کشی است باز کند تا هوای داخلی لوله‌ها به کلی از این شیر تخلیه شود و فشار هوا باعث نشود که آب گیری مختل و یا فشار درون لوله‌ها زیاد بالا برود.

وقتی آب از دورن شیر به بیرون ریخت باید صبر کند تا هوای لوله تخلیه و سپس شیر را محکم ببندد.


روش درست تست لولههای 5 لایه 6

  • وقتی هواگیری بوسیله شیر هواگیری انجام شد باید دوباره گیج کنترل شود. البته در نظر داشته باشید که والو پشت گیج باید حتما حتما باز باشد تا بتوانید هر لحظه فشار را کنترل کنید.
  • پس از اتمام هواگیری باید فشار داخل لوله‌ها دقیقا بر اساس عقربه گیج بر روی 15 بار تنظیم شود.
  • قبل از هر اقدامی به خوبی در همان لحظه به عقربه گیج دقت کنید. حتی اگر خیلی کم و بصورت خیلی آهسته مثلا در هر چند دقیقه خیلی کم عقربه پایین می‌آید یعنی جایی در سیستم نشتی وجود دارد که باید نشتی مشخص شود و سیستم تخلیه شود و پس از برطرف شدن نشتی دوباره این مرحله انجام شود. البته اگر امکان نشتی گیری با سفت کردن اتصالی حل می‌شود نیازی به خالی کردن فشار نیست.
  • اگر گیج در شرایط عادی سالم به نظر برسد باید مرحله تست عملی و نقطه به نقطه را انجام دهید. برای این کار باید تمامی اتصالات و شیرها و پرس‌های 5 لایه را با کف صابون تست کنید که نشتی نداشته باشد.
  • پس از یک ساعت حدود 0.6 افت فشار و بعد از 6 ساعت نهایتا 0.2 افت فشار طبیعی است و در غیر اینصورت نیاز به بازبینی دقیق‌تر دارید.
  • توصیه می‌شود که باید پس از اطمینان از عدم نشتی و افت فشار در سیستم لوله‌کشی آب به مدت نهایتا یک ساعت در سیستم باقی بماند و فورا تخلیه شود مگر اینکه نیاز به تست فنی و تاییدیه باشد که باید در زمانی تست را انجام دهید که ناظر بخواهد تست را بازبینی کند.

روش درست تست لولههای 5 لایه 7

  • به هیچ عنوان از مواد ضد یخ برای جلوگیری از یخ زدن لوله‌ها به همراه آب در درون لوله‌ها استفاده نشود. این مواد سمی است و آب آشامیدنی را آلوده می‌کند. ضمن اینکه اگر خطر یخ زدن لوله‌ها به دلیل سرمای زیاد است بهتر است پس از تست لوله‌ها فورا آب مدار تا انتها خالی شود.
  • بعد از تایید و به منظور خالی کردن فشار شیری را باز کنید که در پایین‌ترین قسمت ساختمان قرار گرفته است.
  • توصیه می‌شود فورا در زمان تست از ناظر و مهندس تاسیسات بخواهید که سیستم و تست را بازبینی کند و لوله‌ها را خیلی زود خالی کنید. فشار اگر زیاد در داخل سیستم بماند ممکن است به برخی از اتصالات آسیب بزند.
  • پس از تخلیه لوله‌ها فورا آنها را با ماسه و خاک نرم بپوشانید تا آسیبی به آنها وارد نشود.

شرایط تست لوله‌کشی آب گرم و سرد ساختمان و لوله‌کشی آب گرمایش رادیاتوری برای 5 لایه‌ها تفاوتی با هم ندارد و همه این نوع لوله‌ها باید با فشار 15 بار تست شوند. ولی برای تست لوله‌های 5 لایه گرمایش از کف نباید این سیستم‌ها سری شوند و با هم تست شوند. روش تست گرمایش از کف را در ادامه توضیح خواهیم داد.

نکته مهمی که باید در زمان تست لوله‌های 5 لایه در نظر داشته باشید این است که لوله‌ها در این زمان به شدت آسیب‌پذیر می‌شوند.

به همین دلیل بهتر است زمان تست لوله‌ها را جوری تنظیم کنید که کسی در درون ساختمان نباشد و اگر هم هست باید به آنها موارد ایمنی گوشزد شود.

روش درست تست لولههای 5 لایه 8

مرسوم‌ترین و دقیق‌ترین حالت تست لوله‌های 5 لایه همین بود که گفته شد.

ولی اگر ناظر از شما درخواست کرد که تست لوله‌کشی را بر اساس استاندارد DIN-1988-Part انجام دهید کمی تفاوت در موضوع تست لوله‌ها می‌باشد. برای این کار ضمن توجه به تمامی مفاد روش اول باید شرایط زیر را به دلیل سه مرحله‌ای بودن تست در نظر داشته باشید:

بر اساس استاندارد DIN-1988-Part تست لوله‌ها باید در سه مرحله انجام شود. .

در مرحله اول باید فشار داخل لوله‌ها را پس از هواگیری بر روی 15 تنظیم کنید و بعد از نیم ساعت فشار را چک کنید.

در این مدت نباید فشار لوله‌ها بیش از یک بار افتاده باشد، اگر بیش از یک بار افت فشار داشتید باید سیستم لوله‌کشی را بازبینی کنید.

اما اگر فشار افت نداشت و یا افت خیلی ناچیزی داشت باید آب لوله تخلیه و حدود 10 دقیقه بعد دوباره پمپ راه‌اندازی آب با فشار 15 بار در لوله‌ها تنظیم شود. در این مرحله هم افت فشار نهایتا بعد از 30 دقیقه تا 0.6 بار مجاز است و نباید بیشتر باشد.

اگر افت فشار نداشتید و یا نهایتا تا 0.6 افت فشار داشتید باید مجددا لوله‌ها را تخلیه کنید.

در مرحله نهایی باید بلافاصله دوباره لوله‌ها را آب کنید و بر روی 15 برا تنظیم کنید. این بار نباید هیچ افت فشاری داشته باشید و نهایتا باید 0.2 افت فشار پس 2 ساعت را تجربه کرده باشید.

اگر این سه مرحله را به درستی پشت سر بگذارید تست موفق بوده است.

در تمامی مراحل تست لوله‌های 5 لایه دقت کنید که نباید فشار داخل لوله‌ها را بیش از 15 بار تنظیم کنید.

برای مشاهده فیلم نحوه اتصال لوله پنج لایه به کلکتور بر روی نام مقاله بزنید.

روش درست تست لولههای 5 لایه 9

تست لوله‌های 5 لایه گرمایش از کف

سیستم لوله‌کشی گرمایش از کف را نباید با لوله‌ای آب گرم و سرد هم زمان تست کنید. تنها زمانی می‌توانید لوله‌کشی گرمایش را با لوله‌کشی آب گرم و سرد با هم تست کنید که لوله‌های گرمایش از نوع کلکتوری باشند.

برای تست لوله‌های 5 لایه گرمایش از کف باید تمامی اتصالات را محکم کنید و اگر کلکتور از نوع پرسی است حتما لوله‌ها را پرس و اگر از نوع مهره‌ای است حتما مهره‌ها را محکم کنید.

برای اینکه تست گرمایش از کف را انجام دهید باید بتوانید پمپ و گیج را به مسیر اتصال دهید و به دلیل اینکه در مسیر لوله‌کشی گرمایش از کف جایی برای این کار ندارید باید گیج و پمپ به کلکتور گرمایش از کف اتصال داده شوند.

بنابراین باید یک مسیر خالی رفت و یک مسیر خالی برگشت حداقل داشته باشید.

برای تست لوله‌های گرمایش از کف باید گیج فشار روغنی با توان حداقل 10 تا 12 بار و دقت 0.1 تا 0.2 را روی مسیر رفت کلکتور با تبدیل اتصال دهید و پمپ آب را در مسیر شیر برگشت کلکتور با استفاده از یک شیر قطع کن اتصال دهید.

تمامی شیرهای کلکتور گرمایش از کف را باز کنید. و شیر هواگیری انتهای کلکتور گرمایش از کف را هم باز کنید. حالا پمپ را روشن کنید و لوله‌ها را با آب پر کنید.

وقتی آب از شیر هواگیری بیرون زد و هوا کامل تخلیه شد شیر هواگیری را ببندید.

برای تست لوله‌های 5 لایه گرمایش از کف می‌توانید در صورت سرد بودن هوا از ضد یخ استفاده کنید و ضمنا اگر هوا خیلی سرد است باید پس از تست لوله‌ها آب مدار گرمایش کاملا خالی شود.

روش درست تست لولههای 5 لایه 10

فشار داخل لوله‌های گرمایش از کف باید بر روی 6 بار تنظیم شود و افت فشار مجاز تا 24 ساعت تنها 0.2 می‌باشد.

اگر حتی کمی بیشتر از این مقدار افت فشار در سیستم لوله‌کشی دیده شد باید همه مدار مجددا بررسی شود.

حتما توجه داشته باشید که بیش از 6 بار فشار وارد لوله‌های گرمایش از کف نشود زیرا می‌تواند به کلکتور و یا اتصالات گرمایش آسیب بزند.

اکنون تست لوله‌ها تمام شده و شما می‌توانید مرحله لوله‌کشی کار خود را تحویل دهید.

در نظر داشته باشید که تست لوله‌های پلیمری و یا تک لایه و تست لوله‌های گالوانیزه خیلی ساده‌تر است که در مقالات دیگر به آن خواهیم پرداخت.

برای تست لوله‌های فاضلاب هم پیشنهاد می ‌کنیم مقاله روش تست لوله کشی فاضلاب ساختمان را مطالعه فرمایید.

در صورت نیاز به مشاوره و خدمات لوله‌کشی آب گرم و سرد و لوله‌کشی گرمایش بصورت حرفه‌ای می‌توانید با کارشناسان ما در گروه تاسیسات 24 ساعته در تماس باشید.

اشتراک گذاری این صفحه