سیستم فاضلاب ساختمان از بخش های مختلف تشکیل شده است که یکی از مهمترین بخش های آن مربوط به لوله کشی هواکش (  vant) یا تهویه این سیستم است.

سیستم هواکش نقش بسیار مهمی در تهویه مطبوع ساختمان و سهولت تخلیه مواد فاضلابی به عهده دارد. ما تصمیم داریم تا در این مطلب در خصوص نقش سیستم هواکش در لوله کشی فاضلاب ساختمان، روش نصب هواکش و مشکلاتی که ممکن است با هواکش داشته باشید توضیحاتی را بیان کنیم.

 نقش لوله کشی هواکش در فاضلاب ساختمان

سیستم لوله کشی هواکش فاضلاب در کل به مجموعه ای از لوله ها به منظور خارج کردن هوای نامطبوع سرویس های بهداشتی و حمام اطلاق می شود.

لوله هواکش ساختمان یا تهویه دو وظیفه مهم در سیستم فاضلاب دارد:

1. ایجاد حرکت آزاد و سریع مواد فاضلابی ساختمان

یکی از وظایف لوله کشی هواکش دستشویی این است که با ورود فشار هوا به لوله های فاضلابی یک مکش منفی ایجاد کرده که به واسطه آن مواد فاضلابی داخل لوله های به آزادی و به سرعت حرکت کنند.

تصور نحوه عملکرد لوله هواکش همانند بطری پر از آب است که اگر یک سوراخ در سر بطری ایجاد کرده و بخواهید از همان سوراخ آب داخل بطری را خارج کنید، این کار به کندی صورت می گیرد. اما اگر یک سوراخ دیگر بر روی سر بطری ایجاد شود، هوای ورودی به آب فشار وارد کرده و سرعت خروج آن را بیشتر می کند.

این دقیقاً همان کاری است که لوله هواکش در زمان تخلیه مواد فاضلابی در داخل لوله ها انجام می دهد. یعنی با فشار هوای ایجاد شده به سرعت خروج مواد فاضلابی کمک می کند.

2. امکان خروج گازهای آلوده فاضلابی

از آنجا که گازهای آلوده فاضلابی ممکن است به سمت لوله و در نهایت ساختمان برگشت داشته باشند، به سیستم هواکش نیاز داریم تا این گازها را به خارج از ساختمان، یعنی در بالای پشت بام هدایت کند. بنابراین یکی از مهمترین وظایف لوله هواکش این است که به تخلیه هوای سرویس بهداشتی کمک می کند.

انواع لوله های هواکش

در ادامه مطلب ونت تر و ونت خشک فاضلاب می توان گفت سیستم هواکش خود از بخش های مختلفی از جمله قسمت های ذیل تشکیل شده است:

• هواکش لوله قائم فاضلاب

لوله قائم فاضلاب در ادامه لوله فاضلاب به سمت پشت بام در بالاترین اتصال شاخه افقی آن قرار دارد. این قسمت از لوله قائم فقط نقش هواکش دارد.

• لوله قائم هواکش فاضلاب

لوله های انشعاب به لوله قائم متصل شده و انتهای لوله به هوای آزاد ختم می شود. لوله قائم به عنوان هواکش فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد.

• شاخه افقی هواکش 

یک لوله افقی هواکش که یک یا چند وسیله بهداشتی به آن متصل می شود، شاخه افقی هواکش نام دارد. شاخه افقی به یک لوله قائم هواکش و یا به ادامه لوله قائم فاضلاب متصل می شود.

• هواکش کمکی اصلی

لوله هواکش کمکی اصلی لوله ای است که لوله قائم فاضلاب را در مقطعی به لوله هواکش قائم متصل می کند و شیب آن به سمت لوله قائم فاضلاب است.

این لوله به منظور جلوگیری از تغییرات فشار در لوله قائم فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد.

مدل های مختلف سیستم هواکش

برای تهویه شبکه لوله کشی فاضلاب از روش های متنوعی می توان سیستم هواکش را به کار گرفت. انتخاب نوع سیستم هواکش به طرز نصب و دسته بندی وسایل بهداشتی بستگی دارد. در ادامه شما را با 5 نوع سیستم هواکش آشنا می کنیم:

1. سیستم هواکش انفرادی

در سیستم هواکش انفرادی تنها یک عدد سیفون به کار رفته است و لوله هواکش باید تا جایی که امکان دارد به سیفون نزدیک بوده و به طور مستقیم به به زیر وسیله بهداشتی و قسمت خروجی سیفون کشیده شود.

در سیستم هواکش انفرادی اختلاف فشاری برای از بین رفتن آب بندی سیفون ایجاد نمی شود. به همین دلیل هواکش انفرادی از تولید فشار اضافی و هر گونه ایراد به دور می ماند و می تواند فشار یکسان در کل شبکه ایجاد کند.

2. سیستم هواکش مشترک

اگر دو وسیله بهداشتی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و لوله تخلیه فاضلاب آن ها یکی است، بکارگیری سیستم هواکش مشترک فاضلاب یک روش عملی برای نصب هواکش سیفون این دو وسیله است.  

در این سیستم قطر لوله تخلیه هر دو وسیله بهداشتی برابر است و بیشتر در سیفون های توالت های عمومی و هتل ها کاربرد دارد. طرح و روش اجرای لوله کشی هواکش مشترک به صورت هواکش انفرادی است.

3. سیستم هواکش مداری یا دسته جمعی

در سیستم هواکش مداری یا دسته جمعی سیفون های دو یا چندین وسیله بهداشتی با شیب ملایمی به یک شاخه افقی از لوله فاضلاب وصل می شوند. به همین دلیل از این سیستم بیشتر در ساختمان های عمومی که تعداد زیادی وسیله بهداشتی دارند، استفاده می شود.

در این سیستم به دلیل وجود وسایل بهداشتی متعدد لوله های هواکش ایجاد یک شبکه یا مدار می دهند، به همین دلیل به نام سیستم هواکش مداری شناخته می شود. هواکش مداری به دلیل داشتن طراحی ساده یک سیستم مقرون به صرفه است.

4. سیستم هواکش مرطوب

از سیستم هواکش مرطوب بیشتر برای گروه ها و وسایل بهداشتی حمام ها استفاده می شود. این سیستم دو نقش مهم دارد، یکی اینکه به تخلیه مواد فاضلابی کمک می کند و دیگری اینکه تهویه مورد نیاز فاضلاب را فراهم می کند. به همین دلیل هرگز نباید در سیستم هواکش مرطوب فاضلاب سنگین ریخته شود.

5. سیستم هواکش حلقوی

چنانچه وسایل بهداشتی به دور از دیوارها قرار گرفته اند به نحوی که نمی توان لوله فاضلاب و تهویه وسایل را در دل دیوار مخفی کرد، می توان از سیستم هواکش حلقوی استفاده نمود.

برای اطلاع از جزئیات و روش اجرای لوله کشی آب سرد و گرم ساختمان کافیست لینک مقاله را لمس کنید.

بررسی 3 روش اجرای لوله کشی هواکش

 سیستم لوله کشی هواکش یا تهویه به چند صورت در ساختمان ها با توجه به نظر مجری و یا طراحی نقشه بنا قابل اجرا هستند:

1. روش اول

در روش اول اجرای لوله کشی هواکش در ساختمان از هر واحد بطور مجزا یک لوله به عنوان لوله هواکش به پشت بام هدایت می شود.

2. روش دوم

در روشی دیگر یک لوله هواکش به عنوان لوله اصلی به سمت پشت بام هدایت می شود و در هر واحد یک انشعاب به آن متصل می گردد.

3. روش سوم

روش سوم اجرای لوله کشی هواکش در ساختمان از روش های دیگر کاملتر و بهینه تر است. در این روش لوله های اصلی که به لوله هواکش فاضلاب پشت بام هدایت می شوند، از طرف پایین نیز (پارکینگ) باز هستند، این کار به هدایت و جریان دائمی هوا بطور اختیاری به سمت بالا کمک می کند.

اگر قصد عوض کردن لوله های رادیاتور منزل خود را دارید، پیشنهاد می کنیم مطالعه مقاله تعویض لوله کشی شوفاژ را از دست ندهید.

3 ایراد احتمالی در لوله کشی هواکش ساختمان+راهکار رفع آن ها

با توجه به این که هر کدام از روش های ذکر شده لوله کشی هواکش دارای مزیا و معایب خاص خود هستند، در این قسمت شما را با چند ایراد احتمالی در خصوص لوله کشی هواکش ساختمان آشنا می کنیم که ممکن است با آن ها مواجه شوید:

• ورود بوی نامطلوب و صدای سایر واحدها به درون ساختمان

یکی از معایب اصلی در روش دوم اجرای لوله کشی هواکش ساختمان که تمامی خروجی ها به یک لوله اصلی وصل می شوند، این است که انتقال بوی نامطبوع سرویس ها به دیگر واحدها و همچنین انتقال سر و صدا به واحدهای دیگر از طریق این لوله امکان پذیر است.

بر اساس آنچه مخاطبین ما گفته اند به عنوان مثال اگر در یکی از واحدها بوی سیگار باشد، این بو توسط لوله هواکش اصلی که در واحدهای مختلف منشعب شده، به داخل واحدهای دیگر حرکت کرده و پخش می شود.

اگر ساختمان شما نیز با این مشکل مواجه است، تنها راه حل نصب لوله هواکش مجزا برای هر واحد در صورت موجود بودن فضای کافی در ساختمان است.

لازم به ذکر است که مزیت روش آخر لوله کشی هواکش که کاملترین روش نیز می باشد، در مستقل بودن تمامی واحدها از یکدیگر و در جریان بودن دائمی هوا در مسیر لوله کشی بطور اختیاری است. در این صورت دیگر نباید نگران ورود بو یا صدای دیگر واحدها به داخل ساختمان خود باشید.

• چکه کردن قطرات آب از لوله هواکش

یکی از شایع ترین شکایاتی که از ساکنین ساختمان ها دریافت می کنیم این است که از لوله هواکش داخل سرویس بهداشتی و حمام آب چکه می کند.

علت چکه آب از هواکش دستشویی این است که هوای موجود در داخل ساختمان گرم تر ازهوای بیرون از ساختمان است، پس احتمال دارد بر اثر تغییر دما، باد گرم داخل لوله هواکش در قسمت خروجی ساختمان به باد سرد برخورد کرده و تبخیر شود. در این حالت قطرات آب از لوله هواکش چکه می کنند که در بسیاری از موارد سبب بروز مشکل برای ساکنین از جمله نم زدگی دیوار و سقف حمام و توالت شوند.

رفع مشکل چکه آب از داخل هواکش فقط یک راه حل دارد و آن هم نصب اگزوز فن در بالای پشت بام است تا با مکش قوی خود کل هوای داخل هواکش را بیرون کشیده و مانع از تشکیل بخار و قطرات آب بر روی لوله هواکش شود.

اگزوز فن یک دستگاه مکنده قوی سانتریوفیوژی است که صرفاً در بالای پشت بام ساختمان ها قابل نصب است. این دستگاه دارای دهانه ورودی هوا بوده که در قسمت زیرین آن قرار داد، به همین دلیل می توان آن را به طور مستقیم بر روی سقف نصب کرد.

برخی از مدل های اگزوز فن دارای کلاهک نیز هستند که از دستگاه در برابر باران و برف پشت بام محافظت می کند. شما می توانید این دستگاه را با توجه به متراژ، ارتفاع و تعداد لوله های هواکش ساختمان به راحتی در بازار تهیه کنید، اما به جنس دینام دستگاه توجه خاصی داشته باشید که حتما از نوع ایتالیایی باشد.

• ورود بوی گازهای لوله هواکش از طریق کانال های کولر به داخل ساختمان

یکی دیگر از مشکلات لوله های هواکش در صورت عدم نصب استاندارد آن ها این است که گازهای فاضلابی درون لوله بعد از خروج در پشت بام از طریق کانل های کولر آبی دوباره به ساختمان بر می گردد.

علت ورود بوی گازهای فاضلابی از طریق کانال کولر را می توان در سه مورد بررسی کرد:

• عدم رعایت ارتفاع لوله هواکش
• تنظیم نبودن فاصله لوله هواکش از کانال کولر
• عدم نصب لوله U شکل بر روی لوله هواکش

برای جلوگیری از ورود دوباره هوای نامطبوع به داخل ساختمان از طریق کولر آبی بایستی لوله های خروجی هوا را تا ارتفاع 2.5 متری بالا برده و برای جلوگیری از ورود باد سر آن ها را  بصورت U شکل به سمت پایین خم کنیم.

حتی در برخی مواقع می توان با دورتر کردن لوله های هواکش از کانال های کولر از ورود بو به داخل کانال کولر آبی جلوگیری کرد.

مقاله لوله کشی آب را بخوانید تا در کنار اطلاع از روش لوله کشی هواکشی با طریقه طراحی و اجرای لوله های آب ساختمان آشنا شوید.

سایز لوله هواکش دستشویی

در زمان انتخاب لوله هواکش باید به قطر لوله دقت کرد، به این دلیل که تغییر قطر لوله هواکش دستشویی از زیاد به کم می تواند باعث افت راندمان گردش هوا در داخل لوله هواکش شده و بوی فاضلاب را به درون ساختمان پس بزند.

با توجه به استاندارد هواکش توالت قطر لوله هواکش دستشویی باید حداقل 100 یا 110 میلی متر باشد. اما قطر لوله کشی هود آشپزخانه را می توان 90 سانتی متر در نظر گرفت.

ما در مقاله اجرای لوله کشی پکیج در مورد سایز مورد نیاز برای لوله کشی این وسیله و روش اجرای کار توضیحات لازم را داده ایم، جهت مطالعه کافیست لینک مقاله را لمس کنید.

جمع بندی

با توجه به آنچه گفته شد، نصب لوله هواکش سرویس بهداشتی در کنار سیستم فاضلاب ساختمان دارای اهمیت بسیار زیادی بوده و علاوه بر این از حساسیت زیادی در اندازه گیری و محل نصب برخوردار است.

به همین دلیل توصیه ما به شما این است که از مجریان متخصص برای اجرای لوله کشی ساختمان خود استفاده کنید.

همکاران ما در گروه تاسیسات 24 ساعته دارای تجربه کافی در زمینه اجرای لوله کشی هواکش بوده و می توانند سیستم لوله کشی فاضلاب و هواکش ساختمان شما را با بالاترین سطح از کیفیت طراحی و اجرا کنند.

چنانچه سفارش خود را به متخصصین ما بسپارید می توانید از گارانتی تضمین کیفیت نیز بهره مند شوید، به این صورت که اگر از خدمات ما رضایت نداشتید، ما این تعهد را می دهیم که سفارش شما را دوباره و به صورت رایگان انجام دهیم.

پس در صورت نیاز به خدمات همکاران ما برای اجرای لوله کشی فاضلاب و هواکش همین الان با شماره های داخل سایت تماس گرفته و یا فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کنید.

خلاصه ای از آنچه در این مطلب گفتیم

• سیستم لوله کشی هواکش فاضلاب در کل به مجموعه ای از لوله ها به منظور خارج کردن هوای نامطبوع سرویس های بهداشتی و حمام اطلاق می شود.
• لوله کشی هواکش در ساختمان دو وظیفه مهم دارد: ایجاد حرکت آزاد و سریع مواد فاضلابی ساختمان و خروج گازهای آلوده فاضلابی
• هواکش انفرادی، مشترک، مداری، مرطوب و حلقوی پنج نوع سیستم هواکش متنوع هستند که بر اساس نوع طراحی ساختمان و نحوه چیدمان وسایل بهداشتی انتخاب می شوند.
• چنانچه سیستم لوله کشی هواکش فاضلاب به درستی در ساختمان اجرا نشود، می تواند مشکلاتی از جمله ورود بوی نامطبوع از طریق کانال کولر و ورود صداهای خارجی به ساختمان ایجاد کند.

پرسش و پاسخ های متدوال

1. علت آب ریختن از هواکش دستشویی چیست؟

اختلاف دمای زیاد بین جداره داخلی با فضای بیرونی، عدم آب بندی اتصالات و لوله و همچنین عایق کاری نامناسب بخش فئقانی پشت بام باعث این مشکل می شوند.

2. آیا باید برای حمام دارای توالت فرنگی از لوله هواکش استفاده کرد؟

بله، باید در حمام دارای توالت فرنگی لوله قائم هواکش را در کنار رایزر فاضلاب در نظر گرفت.

3. آیا امکان اتصال لوله ونت فاضلاب به لوله هواکش هود آشپزخانه وجود دارد؟

خیر، این دو لوله باید به صورت مجزا در ساختمان نصب شوند و اتصال ونت فاضلاب به هود آشپزخانه غیر اصولی است.

منبع فارسی

منابع انگلیسی: منبع 1، منبع 2

ضمانت جبران خدمات

تمامی خدمات مجموعه ما دارای ضمانت می باشد.

اگر به هر دلیلی مجری کار را به درستی انجام نداد و یا در زمان گارانتی پس از تحویل کار دوباره مشکل ایجاد شد، تاسیسات 24 ساعته متعهد به انجام صحیح توسط همان مجری یا ارسال متخصص دیگر بدون دریافت هزینه اضافه می باشد.