نصب سنسور برق مشاعات

از آنجا که ما در مجموعه تاسیسات 24 ساعته به سیم کشی و نصب سنسور برق و روشنایی مشاعات نیز می پردازیم، در این مطلب قصد داریم شما را با این مبحث بیشتر آشنا کنیم.

اگر ساختمان های قدیمی را دیده باشید، برای روشنایی فضاهایی همانند راه پله ها و حیاط از قانون کلید و لامپ استفاده کرده اند.

با گذر زمان و مشاهده دشواری مدیریت روشنایی در این محیط ها سیستم برق مشاعات یک قدم پیشروی کرد و شاهد استفاده از انواع تایمرهای روشنایی به جای کلید و لامپ هستیم.

طریقه کار تایمرها به این صورت است که با زدن یکی از کلیدهای راه پله، حیاط، پارکینگ و دیگر بخش های مشترک ساختمان، کل لامپ های فضای مورد نظر به مدت زمان بندی شده در تایمر روشن می مانند تا عبور و مرور در تاریکی شب به راحتی صورت بگیرد.

اما این روش از روشنایی در مشاعات نیز با معایب خود همراه است. به عنوان نمونه در صورت استفاده از تایمر تمامی لامپ های یک سرویس پله چندین طبقه به طور همزمان روشن می شوند.

این عمل باعث افزایش مصرف برق در ساختمان بوده و در دراز مدت هزینه های زیادی را به ساکنین ساختمان تحمیل خواهد کرد.

با توجه به این معایب امروزه از انواع سنسور برق برای روشنایی مشاعات ساختمان استفاده می شود، که نه تنها مصرف برق کمتری دارند، بلکه نصب کم هزینه تری نیز خواهند داشت.

اگر می خواهید بدانید چطور می توانید از این سیستم روشنایی مقرون به صرفه و راحت برای تامین روشنایی مشاعات ساختمان خود استفاده کنید، تا انتها با ما همراه باشید.

سنسور چیست؟

سنسور یعنی دستگاه یا وسیله ای که چیزی را در محیط حس می کند. با کمک سنسور می توانیم کمیت هایی از قبیل دما، رطوبت، فشار و حرکت را به کمیت الکتریکی تبدیل کنیم که به واسطه آن یک مدار برق باز و یا بسته می شود.

این تعریف کلی از سنسور بود که با توجه به کاربرد سنسور نوع عملکرد آن متفاوت می شود. به عنوان نمونه امروزه شاهد استفاده از سنسور در دزدگیرهای اماکن، چراغ های سقفی، دیواری و محیط های باز در مشاعات ساختمان هستیم.

موضوع مورد بحث ما در این مطلب به سنسورهای حرکتی و نوری در مشاعات ساختمان مربوط می شود.

سنسور حرکتی یا چشمی قابل استفاده برای روشنایی مشاعات

همانطور که از تعریف سنسور می توان برداشت کرد، سنسورها خود شامل خانواده بزرگی هستند. به حدی از نظر برخی افراد تایمرهای راه پله هم جزو این دسته قرار می گیرند،

اما مورد بحث ما در این مطلب سنسورهای حرکتی هستند که نام چشمی راه پله نیز شناخته می شوند.

سنسور حرکتی در واقع چشم الکترونیکی کوچک است که حرکت های محیطی خود و حتی حرارت ساطع شده از حرکت را شناسایی می کند.

طریقه عملکرد سنسور حرکتی به این صورت است که اگر هر گونه حرکتی اعم از حرکت انسان، ماشین و یا حتی حیوانات را تشخیص بدهد، این سنسور تحریک شده و مدار روشنایی را روشن می کند.

به عنوان مثال اگر از سنسور حرکتی در فضایی همچون راه پله یک ساختمان که جزو مشاعات است، استفاده شود، به محض ورود فرد به شعاع تنظیم شده بر روی سنسور، این وسیله ورود فرد را تشخیص داده و با فرمان خود چراغ موجود در آن محدوده را روشن می کند.

از جمله کاربردهای سنسورهای حرکتی می توان در صنعت روشنایی اماکن مختلف از جمله مشاعات ساختمان همچون درب ورودی، راهرو، ورودی پارکینگ، پله ها، حیاط و باغچه استفاده کرد.

مزایای سنسور حرکتی یا چشمی

• سنسورهای حرکتی قابلیت این را دارند که به جهت های مختلف بالا، پایین، چپ و راست تنظیم شوند.
• در صورت استفاده از سنسور حرکتی در مشاعات هزینه برق مصرفی کاهش پیدا می کند، چرا که فقط چراغ محدوده ورودی فرد روشن می شود.
• یکی از معایب تایمرهای راه پله این است که باید دائم در تاریکی شب به دنبال کلید برق برای روشن کردن باشیم، در حالی که با کمک سنسورهای حرکتی نیازی به فشار دادن کلید برق نیست.
• هزینه نصب، راه اندازی و نگهداری ارزان تری به نسبت سایر روش های روشنایی مشاعات دارند، زیرا نیازی به نصب کلید و سیم کشی های مربوط به آن ها نیست.

معایب سنسورهای حرکتی

• اگر تنظیمات سنسور به درستی صورت نگیرد، شاهد این معضل هستیم که با کوچکترین حرکت از قبیل ورود گربه به سرویس پله، حیاط، باغچه و ... چراغ ها روشن می شوند.

بهترین محل نصب سنسور حرکتی در ساختمان

محل نصب سنسور حرکتی در ساختمان تاثیر بسیار زیادی در عملکرد آن داشته و چه بسا کارگذاری آن در نقطه ای نامناسب باعث بهره بری کمتر از سیستم روشنایی در مشاعات شود.

به طور ایده آن بهتر است سنسور حرکتی را در حدود 1.5 الی 3 متر بالاتر از سطح زمین و در مکانی که بیشترین رفت و آمد در آنجا صورت می گیرد، نصب کنیم.

برای استفاده حداکثری از قابلیت روشنایی سنسور حرکتی غالباً این وسیله را در بیرون و داخل درب ساختمان، پاگردهای راه پله ها و پارکینگ نصب می کنند.

حتی اگر قصد داشته باشید با کمک سنسورهای حرکتی عمل روشنایی حیاط و باغچه را نیز کنترل و مدیریت کنید، می توانید آن را در نقاط تاریک حیاط و اطراف درختان و بوته های گل در باغچه نیز نصب کنید.

از این طریق نه تنها به روشن شدن راحت حیاط در تاریکی شب کمک کرده اید، بلکه امنیت فضای مشاع بیرون از ساختمان نیز تامین شده است.

نحوه نصب سنسور حرکتی یا چشمی توکار سقفی

در این مرحله به بخش عملی کار، یعنی نصب سنسور برق در مشاعات رسیده ایم.

از آنجا که مدل های سنسور حرکتی یا چشمی به دو نوع کلی توکار و روکار تقسیم بندی می شود، در ادامه به توضیح نصب سنسور توکار سقفی پرداخته ایم.

قدم اول: انتخاب محل مناسب برای نصب سنسور

محل نصب سنسور را با توجه به مشخصات و توضیحاتی که در بخش قبلی صحبت هایمان گفتیم، انتخاب کنید.

قدم دوم: قطع کردن جریان برق

جریان برق ساختمان را از محل جعبه فیوز قطع کنید. سپس برای تست قطع بودن برق در سیم ها از فازمتر کمک گرفته تا مطمئن شوید سیم ها بدون برق هستند.

قدم سوم: ایجاد برش بر روی سقف کاذب یا کنف محل نصب سنسور

اگر به توضیحات قسمت معرفی سنسور توکار سقفی دقت کرده باشید، در آن بخش هم گفتیم که این مدل سنسور به شکل نصب لامپ های هالوژن سقفی بسته می شوند.

بنابراین سنسور توکار سقفی را اکثراً در دل سقف های کاذب و یا کنفی سقف نصب می کنند. برای این منظور باید با کمک گرد بر یک حفره به اندازه سایز سنسور در سقف ایجاد کنیم.

قدم چهارم: سیم کشی سنسور

سنسورهای حرکتی یا چشمی اکثراً دارای سه نوع اتصال به نام های N، L و K هستند، که به صورت زیر سیم بندی می شوند:

• سیم نول به ترمینال N
• سیم فاز اصلی به ترمینال L
• سیم فاز برگشتی لامپ به ترمینال K

شکل قرارگیری این ترمینال ها در مدل های مختلف سنسور کمی متفاوت است. برخی از آن ها به صورت پیچی هستند، یعنی سیم برق به زیر ترمینال با کمک پیچ بسته می شود.

در مدل های دیگر هر سه ترمینال به همراه سیم های آبی، قرمز و قهوه ای به سنسور متصل هستند و کافیست سیم های نول، فاز و فاز برگشتی از لامپ را به صورت متناظر به ترتیب به سیم های آبی، قرمز و قهوه ای وصل کنیم.

در این مرحله یک استثنا نیز وجود دارد، در کلیدهای تک پل و دو پل فقط دو سیم فاز اصلی و فاز برگشتی از لامپ وجود دارند.

پس برای تامین سیم نول مورد نیاز به منظور نصب و سیم کشی سنسور می توانید از لوله برق کلید تک پل یک سیم نول برای سنسور بگیرید.

برای آموزش بیشتر شما نقشه زیر در خصوص سیم کشی سنسور را آماده کرده ایم:

قدم پنجم: تنظیم سنسور

حال که سیم های برق مورد نیاز به سنسور را به آن وصل کرده و ارتباط سنسور با لامپ را برقرار نمودیم، می توانیم از طریق 3 پیچ موجود بر روی سنسور به تنظیم تایمر، میزان حساسیت و زمان فعالیت سنسور بپردازیم.

قدم ششم: نصب سنسور بر روی سقف

برای نصب سنسور توکار سقفی باید دو فنر یا دو پایه فلزی اطراف سنسور را با دست جمع کرده و سپس سنسور را با کل سیم های متصل به آن در داخل حفره ای که از قبل در سقف ایجاد کرده ایم، قرار دهیم.

قدم هفتم: تست سنسور

برای اینکه سنسور را تست کنیم، باید ابتدا برق ساختمان را وصل کرده و حداقل 30 ثانیه الی یک دقیقه به سنسور زمان دهیم تا فعال شود. سپس با حرکت در محدوده سنسور زمان روشن و خاموش شدن آن را بررسی می کنیم.

اگر از زمان بندی سنسور و میزان حساسیت آن رضایت نداشتیم، می توانیم به راحتی با کمک انگشتان دست سنسور را بیرون کشیده و دوباره پیچ های آن را تنظیم کنیم.

نحوه نصب سنسور حرکتی یا چشمی توکار دیواری

از سنسورهای حرکتی یا چشمی توکار دیواری بیشتر در قسمت درب ورودی پارکینگ استفاده می شود. روش نصب این مدل از سنسور تقریباً شبیه به نوع توکار سقفی است.

تنها تفاوتی که دارند این است که سنسور توکار دیواری به سیم های برق خروجی از داخل قوطی برق راه اندازی شده و در داخل قوطی برق توکار نصب می شود.

از آنجا که شیوه سیم بندی این مدل سنسور شبیه به نمونه توکار سقفی است، برای پیشگیری از بیان مطلب تکراری از توضیح آن خودداری می کنیم.

نحوه نصب سنسور حرکتی یا چشمی روکار

طریقه نصب سنسورهای حرکتی یا چشمی روکار دیواری و سقفی بسیار ساده تر از مدل توکار آن است. در ادامه روش نصب آن را داده ایم:

1. در پشت سنسور سه سیم به رنگ های قهوه ای، آبی و قرمز مشاهده می کنید. سیم بندی سنسور را به صورت زیر انجام می دهیم:

• سیم قهوه ای سنسور به فاز اصلی ساختمان
• سیم آبی سنسور به نول ساختمان
• سیم قرمز سنسور به فاز ورودی به لامپ

اگر سنسور به جای سیم به ترمینال مجهز باشد، سیم فاز اصلی به ترمینال L، سیم نول به ترمینال N و سیم فاز برگشتی یا ورودی به لامپ به ترمینال K وارد می شود.

2. درپوش جلویی سنسور را دست بچرخانید تا قاب جلویی به راحتی باز شود.
3. در زیر قاب دو عدد سوراخ وجود دارند. در محل نصب سنسور با کمک دریل دو عدد حفره به اندازه سوراخ های سنسور بر روی دیوار ایجاد می کنیم.
4. با استفاده از پیچ و رول پلاک سنسور را از طریق همان دو سوراخ در داخل حفره های ایجاد شده بر روی دیوار نصب می کنیم.
5. در نهایت تنظیمات سنسور را از طریق پیچ ها یا کلیدهای تنظیمی موجود بر روی بدنه آن انجام می دهیم.

طریقه تنظیم سنسور حرکتی یا چشمی

یکی از اقدامات مهمی که باید بعد از نصب سنسور حرکتی برق مشاعات انجام دهید، تنظیم سنسور است. با این هدف که نحوه روشن و خاموش شدن سنسور را مشخص کنیم.

اغلب سنسورهای حرکتی دارای سه عدد پیچ یا کلید بر روی خود هستند که عبارتند از:

• پیچ اول یا lux: تنظیم تشخیص روز و شب توسط سنسور
• پیچ دوم یا sens: تنظیم میزان حساسیت سنسور
• پیچ سوم یا time: تنظیم زمان تاخیر سنسور در قطع مدار روشنایی

حال که با نقش هر کدام از این پیچ ها آشنا شدید، به سراغ آموزش نحوه تنظیم این سه پیچ می پردازیم:

تنظیم پیچ اول:

برای اینکه سنسور شما فقط در زمان تاریکی شب عمل کرده و چراغ ها را روشن کند، لازم است تا پیچ اول را بر روی حالت ماه مشخص شده بر روی سنسور تنظیم کنید. در این حالت سنسور در نور کمتر از 20 LUX فعال می شود.

چنانچه سنسور را بر روی حالت خورشید تنظیم کنید، علاوه بر شب ها، روزها هم سنسور عمل کرده و عملاً چراغ ها همیشه روشن خواهند ماند.

تنظیم پیچ دوم:

با کمک تنظیم پیچ حساسیت سنسور حرکتی می توانید نحوه عملکرد سنسور را با توجه به فاصله مورد نیاز خود به حالت نصب سنسور و زاویه آن تنظیم کنید.

هر چقدر مقدار حساستی سنسور بالاتر باشد، فاصله ای که باعث عملکرد سنسور حرکتی می شود نیز بیشتر شده و مسافت بیشتری را پوشش می دهد.

تنظیم پیچ سوم:

با کمک پیچ سوم زمان تاخیر در قطع مدار یا همان مدت زمان روشن ماندن چراغ های برق مشاعات را تنظیم می کنید.

معمولاً بازه زمانی روشن ماندن چراغ ها توسط سنسور حرکتی بین 10 ثانیه الی 9 دقیقه قابل تغییر است.

یعنی اگر سنسور را بر روی هر عددی بین این بازه تنظیم کنید، بعد از اتمام زمان تنظیم شده چراغ ها خاموش می شوند، البته به شرط آنکه هیچ حرکتی در محیط شعاعی سنسور وجود نداشته باشد.

انواع سنسور حرکتی برای تامین روشنایی مشاعات

همانطور که دیدید سنسورهای حرکتی مدل های مختلفی از جمله توکار، روکار، سقفی و دیواری دارند.

پس لازم است با مدل ها و ویژگی های هر یک آشنا شویم، تا بهترین نمونه را بر اساس نوع استفاده خود انتخاب کنیم:

• سنسور حرکتی 140 درجه دیواری توکار

اگر می خواهید سنسور شما به صورت توکار و در داخل هملن قوطی کلید پریز محل مورد نظرتان نصب شود، این مدل نمونه مناسبی است.

از ویژگی های سنسور حرکتی 140 درجه دیواری توکار این است که زاویه دید 140 درجه ای تا برد شعاعی 2 تا 10 متر را دارا است.

یعنی تمام حرکت های صورت گرفته این زاویه را تا برد حداکثر 10 متر شناسایی می کند. از سنسور حرکتی 140 درجه دیواری توکار اکثراً برای مدیریت روشنایی راهروها استفاده می شود.

• سنسور حرکتی 180 درجه دیواری روکار

از آنجا که نصب سنسورهای توکار اغلب دشوار است، با ورود سنسورهای روکار اکثر افراد ترجیح دادند از این نمونه به منظور سنسور برق ساختمان خود استفاده کنند.

سنسورهای حرکتی روکار به راحتی بر روی دیوار نصب شده و این بار زاویه دیدی به اندازه 180 درجه دارند.

در نتیجه وسعت دید آن ها به نسبت مدل 140 درجه توکار بیشتر است و علاوه بر این برد شعاعی 20 متر را پوشش می دهند. بیشترین کاربرد این مدل سنسور برای محیط های باز و محوطه ها است.

• سنسور حرکتی 360 درجه سقفی روکار

همانطور که در مدل های مختلف سنسور مشاهده می کنید، با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی قابلیت های سنسورهای حرکتی روز به روز در حال ارتقا هستند.

این مدل در مقایسه با دو نمونه قبلی نه تنها بر روی سقف و به صورت روکار نصب می شود و در نتیجه مزیت سهولت در نصب را دارد، بلکه زاویه 360 درجه ای آن دید وسیع تری را برای سنسور فراهم می کند.

برد سنسورهای حرکتی 360 درجه سقفی روکار بین 2 الی 12 متر می باشد. از این مدل سنسور که اتفاقاً کاربرد بیشتری هم دارد، اغلب در قسمت راه پله ها و پارکینگ های استفاده می شود.

• سنسور حرکتی 360 درجه سقفی توکار

این مدل سنسور حرکتی از لحاظ عملکرد و میزان برد شعاعی کاملاً شبیه به سنسور حرکتی 360 درجه سقفی روکار است، با این تفاوت که شبیه لامپ هالوژن در دل سقف کاذب ساختمان نصب می شود.

• چراغ های سقفی مجهز به سنسور

سیستم سنسور حرکتی همراه با چراغ تکمیل می شود. به همین دلیل طراحان به فکر تولید چراغ های سقفی دارای سنسور سرخود افتادند.

عملکرد و برد شعاعی این مدل چراغ شبیه به سنسور 360 درجه ای است، با این تفاوت که دیگر نیاز به چراغ جداگانه نداشته و به هر نوع سیم کشی برق که قبلاً در ساختمان موجود بوده، وصل می شود.

از این مدل سنسور اغلب برای تنظیم و مدیریت روشنایی چراغ ها در راه پله ها استفاده می گردد.

4 نکته مهم در زمان نصب سنسور برق مشاعات

در انتهای صحبت های خود نظر شما را به چند نکته مهم برای نصب و راه اندازی سنسور برق مشاعات جلب می کنیم تا نهایت استفاده را از این ابزار ببرید:

1. برای نصب سنسور حرکتی محلی را انتخاب کنید که دید حداکثری داشته باشد و سبب عملکرد استاندارد سنسور شود.
2. برای بازدهی بیشتر سنسور لازم است تا از لامپ های ترجیحاً رشته ای برای اتصال به سنسور استفاده شود، زیرا لامپ های کم مصرف قابلیت روشن شدن بلافاصله را نداشته و در نتیجه با عملکرد سریع سنسور هماهنگ نیستند.
3. توجه داشته باشید برای تنظیم اولیه سنسور و راه اندازی آن بعد از نصب لازم است تا ابتدا سنسور را در حالت نور روز یا خورشید تنظیم کرده و بعد از تست آن، تنظیمات را بر روی حالت شب یا ماه برگردانید.
4. مهمترین کاری که باید در زمان نصب سنسور برق مشاعات انجام دهید، تنظیم صحیح حساسیت در این وسیله است. در غیر این صورت با کوچکترین حرکتی سنسور فعال شده و مصرف برق زیاد می شود.

کلام آخر ...

هدف اصلی از نصب سنسور به جای یک کلید و لامپ ساده این است که با روشن شدن تعداد کمتری چراغ در مصرف برق صرفه جویی شده و از طرفی نیازی نباشد در تاریکی راه پله، پارکینگ و درب حیاط به دنبال کلید برق بگردیم.

این معضل در ساختمان های چند طبقه که تعداد زیادی واحد داشته و اکثراً از راه پله ها برای تردد استفاده می کنند، بسیار شایع تر است.

مخصوصاً اینکه برخی از همسایه ها توجهی به مصرف برق نداشته و چراغ های سرویس پله ها و پارکینک دائم روشن می مانند.

گروه تاسیسات 24 ساعته با کمک مجریان متخصص برق کار می تواند این تضمین را به شما بدهد که بعد از نصب سنسور برق در مشاعات ساختمان خود، نهایت بهره وری را از این سیستم خواهید برد.

چرا که این مجموعه تنها با نیروهای فنی با سابقه کاری طولانی و مهارت فنی بالا همکاری می کند تا بهترین خدمات را به مشتریان خود ارائه دهد.

بنابراین اگر دائم نگران مصرف برق در مشاعات ساختمان بوده و از عدم رعایت همسایگان خود شاکی هستید، همین الان فرم درخواست سرویسکار را پر کنید و یا با شماره های داخل سایت تماس بگیرید.

منابع فارسی: منبع 1، منبع 2، منبع 3، منبع 4

منبع انگلیسی