راهکارهایی به منظور پیشگیری از هدر رفت گرمای موتورخانه در تغییرات فصل

تغییرات دمای هوا در طول روز، باعث به وجود آمدن نوساناتی در دمای داخل ساختمان می شود که در نتیجه آن، دمای داخل محل سکونت، از محدوده آسایش فراتر رفته و علاوه بر آن، مصرف بیهوده سوخت و انرژی را به دنبال دارد.

تغییرات دمایی ناشی از تغییر فصل های سال، بر عملکرد اجزای موتورخانه می تواند تاثیرگذار باشد.

به همین دلیل لازم است تا با اتخاذ راهکارهایی عملی، از اثرات نامناسب این تغییرات فصلی بر فرآیندهای گرمایشی سیستم موتورخانه که باعث کاهش راندمان می شود، اجتناب کرد.

آقای مهندس مصطفی اسماعیلی کارشناس تاسیسات در کلیپ زیر توضیح می دهند که تغییر فصل چه تاثیری بر عملکرد موتورخانه دارد.

• عایق کاری دیگ، منابع آب گرم، منبع انبساط باز و لوله های موتورخانه با عایقکاری عایق پشم سنگ حداقل به اندازه 5 سانتی متر به همراه پوششی از ماستیک، کرباس و دو دست رنگ روغن(برای مطالعه بیشتر به عایق کاری حرارتی لوله های موتورخانه مراجعه کنید)
• اسیدشویی کویل و همچنین مخزن منابع کویلی تولید آبگرم (برای مطالعه بیشتر به منبع کویلی آب گرم مراجعه فرمایید)
• دوده زایی از جداره داخلی دیگ حرارت مرکزی و شستن پره های دیگ چدنی با اسید
• تمیز کردن قسمت نازل مشعل گازسوز موتورخانه
• کنترل و در صورت نیاز تعویض ترموستات های گرمایشی که به دیگ و پمپ سیرکولاتور آب رادیاتورها فرمان می دهند و همچنین تنظیم دقیق آن ها به نحوی که دمای ترموستات پمپ همواره به میزان 5 درجه سانتی گراد بیشتر از دمای تنظیمی ترموستات دیگ حرارت مرکزی باشد.

 شکل 1 اجزای موتورخانه که توسط تکنسین های واحد فنی راه اندازی شده است

• دمای ترموستات دیگ حرارت مرکزی، بایستی به شیوه ای مناسب تنظیم شود به گونه ای که در فصل پاییز این دما بایستی، 60 الی 65 درجه سانتی گراد و در فصل زمستان بین 70 الی 80 درجه سانتی گراد باشد.

در کلیپ زیر مهندس اسماعیلی دمای مناسب موتورخانه و دیگ در زمستان و تابستان را بیان می کنند.

• هنگامی که در فصول سرد سال، مدت زمان زیادی برای گرم شدن آب صرف می کنید، باید توجه کنید که لوله برگشت آب گرم مصرفی یا نصب نشده و یا اگر شده، مجهز به پمپ سیرکوله نمی باشد و یا اینکه این پمپ به درستی کار نمی کند.

در این صورت می توانیم پمپ سیرکوله را کنترل کرده و آن را روغنکاری کنیم و در صورت معیوب بودن، آن را تعویض کنیم.

• در فصل زمستان افزون بر پمپ سیرکوله اصلی آب شوفاژ که منبع تولید آب گرم را نیز تغذیه می کند، بایستی حتما یک پمپ سیرکوله خطی مجزا در مسیر جریان آب رفت و برگشت بین منبع تولید آب گرم مصرفی و دیگ، پیش بینی شده و نصب گردد تا در فصول گرم سال که پمپ سیرکوله اصلی آب شوفاژ که خارج از مدار مصرفی است، مورد استفاده واقع شود.

عدم توجه به این نکته، باعث عدم تامین آب گرم مورد نیاز ساکنین توسط منبع آب گرم می شود.

• چنانچه در فصول سرد سال، توجه برودت زیادی در محیط خانه خود شده اید و شوفاژها سرد یا ولرم شده اند، نگران نباشید.

احتمالا به دلیل سردی هوا و افزایش تقاضای گاز طبیعی، فشار گاز شبکه شهری کم شده و فرمان خاموش شدن شعله مشعل به صورت اتوماتیک توسط رله مشعل داده شده است.

• با مراجعه به موتورخانه و بازرسی اولیه رله کنترل مشعل، می توانید مشکل را حل کنید.

در این حالت، چراغ هشدار زیر دکمه ریست رله روشن می شود. با فشار دادن دکمه ریست و خاموش شدن جراغ آن، بعد از لحظاتی، مشعل به صورت اتوماتیک روشن شده و دیگ بعد از مدتی مجددا گرم خواهد شود.

شکل 2بخشی از موتورخانه نصب شده توسط تکنسین های واحد فنی

• کارهایی مانند تمیزکاری دیگ دودکش، بازرسی اجزایی چون منبع دو جداره آب گرم و منبع کویلی آب گرم و منبع انبساط باز (یا بسته) و بازرسی عایق کاری لوله های بیرونی، از جمله اساسی ترین فعالیت هایی هستند که در شروع فصول سرد، بایستی انجام شوند.
• یکی از کارکرد های منبع انبساط در سیستم های گرمایشی، جبران آب منبسط شده در فصول گرم در طی سال و اعمال فشار استاتیکی مورد نیاز به منظور انتقال آب است.

 شکل 3 لزوم توجه به تغییرات اجزای موتورخانه در اثر تغییرات فصل

برای آشنایی با اجزای موتورخانه ساختمان، مطالعه اجزای موتورخانه ساختمان - بخش اول را از دست ندهید!

نحوه انجام تغییر فصل موتورخانه

در کلیپ زیر مهندس اسماعیلی تفاوت تغییر فصل موتورخانه و نحوه انجام تغییر فصل را بیان میکنند.

همچنین در کلیپ زیر تفاوت حالت زمستانه و تابستانه موتورخانه و نحوه تنظیم زمستانه آن را توضیح می دهند.

فیلم آموزشی راه اندازی موتورخانه در فصل سرما

یکی از مهمترین کارهایی که باید در فصل سرما انجام دهیم این است که موتورخانه را برای شروع به کار در این فصل آماده کنیم.

از آنجا که راه اندازی موتورخانه برای فصل سرما یا به نوعی تغییر فصل آن غالباً کار پیچیده و حساسی است، اغلب توصیه می شود از مجری تاسیساتی باتجربه برای این کار کمک گرفته شود.

اما ما برای شما کلیپی آماده کرده ایم که می توانید با تماشای آن خودتان موتورخانه را برای فصل سرما آماده کنید.

در این کلیپ آقای مهندس اسماعیلی در داخل یک موتورخانه واقعی حضور پیدا کرده است و به صورت مرحله مرحله به شما آموزش می دهد که چطور موتورخانه و تجهیزات آن همچون پمپ و مشعل را برای تغییر فصل آماده کنید.

سیستم کنترل هوشمند موتورخانه و تغییرات فصلی

علاوه بر نکات گفته شده، استفاده از سیستم های هوشمند کنترل موتورخانه، روشی کارآمد برای کنترل تغییرات موتورخانه در طول سال می باشد. 

در حال حاضر، روش های فعلی کنترل مانند تنظیم دستی ترموستات دیگ ها و پمپ ها، از قابلیت اعمال خاموشی و یا کنترل تجهیزات در وضعیت آماده باش برخوردار نیستند.

با توجه به این محدودیت و عدم کارآیی مناسب در کنترل تجهیزات، ضرورت استفاده از سیستم های هوشمند بیش از پیش احساس می شود.

در صورت راه اندازی سیستم کنترل هوشمند موتورخانه به منظور کنترل تغییرات موتورخانه بر اثر تغییرات فصل، نتایج زیر را به همراه خواهد داشت:

•  راهبری و کنترل درست اجزای موتورخانه شامل پمپ ها و مشعل ها
• بهینه سازی انرژی و جلوگیری از مصرف بیهوده سوخت
• تثبیت محدوده دمایی آسایش حرارتی ساکنین واحد های مسکونی و اداری و تجاری
• کاهش میزان استهلاک تجهیزات
• کاهش هزینه های مربوط به موتورخانه
• کاهش هزینه های سرویس
• کاهش تعمیر و نگهداری تاسیسات گرمایشی
• کاهش تولید و انتشار آلاینده های زیست محیطی 

شکل 4 نمای ساده ای از سیستم کنترل هوشمند موتورخانه

سیستم کار بدین شکل است که لحظه به لحظه اطلاعات حرارتی موقعیت های دمایی را شناسایی و به وسیله تشخیص هوشمند نیاز حرارتی ساختمان، تجهیزات حرارتی موتورخانه شامل مشعل ها و پمپ های آب گرم چرخشی را تا برقراری شرایط مطلوب در تابستان یا زمستان کنترل و هدایت می کند.

در نتیجه متناسب با نوع کاربری ساختمان اعم از مسکونی یا غیرمسکونی (عمومی- اداری - آموزشی- تجاری) مصارف گرمایشی نیز تامین و کنترل می شود.

در کلیپ زیر آقای اسماعیلی نحوه عملکرد سیستم هوشمند موتورخانه و کاربرد آن را بیان می کنند.

منحنی حرارتی موتورخانه

هنگام استفاده از موتورخانه مشعل ها و پمپ ها توسط یک منحنی حرارتی کنترل می شوند.

در این منحنی، دمای آب گرم چرخشی در تاسیسات موتورخانه، وابسته به درجه حرارت محیط خارج ساختمان است و کنترل آن به صورت لحظه ای و خودکار، متناسب با تغییرات دمای خارج ساختمان انجام می شود و باعث شکل گیری دمای یکنواخت در داخل ساختمان می شود.

بدین صورت موقع گرم شدن دمای محیط خارج ساختمان، مشعل ها و پمپ ها به اندازه ای کار می کنند که گرمایش در حد مورد نیاز و در محدوده آسایش حرارتی تامین شود.

بنابراین از تولید بیش از حد حرارت که موجب سلب آرامش و باز شدن پنجره ها به منظور تعدیل دمای اتاق ها می شود جلوگیری می کند.

 شکل 5 تصویر شماتیکی از سیستم کنترل هوشمند موتورخانه

استفاده از سیستم های کنترل هوشمند بر خلاف سایر روش های بهینه سازی مصرف سوخت (به استثناء عایق کاری) است. در سایر روش های بهینه سازی مصرف سوخت تنها در دوره سرما و یا در محدوده ای از آن که قادر به صرفه جویی و بهینه سازی مصرف سوخت واحدها می باشند.

در حالی که در سیستم های کنترل هوشمند به دلیل کنترل دمای آب گرم مصرفی ساختمان با دو دمای حداقل و حداکثر در طول شبانه روز، در تابستان ها نیز به میزان قابل ملاحظه ای باعث کاهش مصرف سوخت شده و بدین ترتیب به صورت لحظه ای در 12 ماه سال فعال می باشد.

جمع بندی:

در این مطلب راهکارهای مفیدی را در خصوص مدیریت و کنترل تغییرات موتورخانه در فصل های مختلف سال ارائه گردید.

پس لازم است تا خلاصه ای از نکات مهم آن را در این بخش مرور نماییم:

• تغییرات دمایی ناشی از تغییر فصول سال باعث مصرف بیهوده سوخت و انرژی شده و دمای محیط را بیش از اندازه بالا می برد.
• از اساسی ترین کارهایی که باید در شروع فصول سرد سال انجام داد، می توان به تمیزکاری دیگ دودکش، بازرسی اجزایی مثل منبع دوجداره آب گرم و منبع کویلی آب گرم و منبع انبساط باز اشاره کرد.
• سیستم های هوشمند کنترل موتورخانه، روشی مناسب برای کنترل تغییرات موتورخانه در طول سال می باشند که نتایجی مانند راهبری و کنترل درست اجزای موتورخانه و بهینه سازی انرژی را در پی دارند.

همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. پس اگر نمی خواهید هزینه های زیادی را متقبل شوید و قبوض انرژی شما، مصرفی بیش از حد متعارف را نشان دهد باید عملکرد موتورخانه را ارزیابی کنید.

در واقع توجه به تغییرات موتورخانه براساس تغییرات فصل می تواند در دراز مدت کمک شایانی به کاهش هزینه های سوخت و برق در ساختمان نماید.

پس دیگر دلیلی برای تعلل باقی نمی ماند. شما می توانید با استفاده از تجربه مجریان ما در مجموعه تاسیسات 24 ساعته خیال خود را از بابت مشکلاتی که تغییر فصول بر موتورخانه می گذارد راحت نمایید.

ضمانت جبران خدمات

تمامی خدمات مجموعه ما دارای ضمانت می باشد.

اگر به هر دلیلی مجری کار را به درستی انجام نداد و یا در زمان گارانتی پس از تحویل کار دوباره مشکل ایجاد شد، تاسیسات 24 ساعته متعهد به انجام صحیح توسط همان مجری یا ارسال متخصص دیگر بدون دریافت هزینه اضافه می باشد.