نصب موتورخانه، هر آن چیزی که باید بدانید

هنوز هم عده ای هستند که بین انتخاب پکیج و موتورخانه تردید دارند و می خواهند بدانند در صورت انتخاب راه اندازی موتورخانه چه تجهیزاتی را باید تهیه کرده و روش نصب موتورخانه به چه صورت است؟

ما در این مطلب تلاش کردیم تا به پاسخ این پرسش ها بپردازیم، به همین دلیل مزایا و معایب موتورخانه در مقایسه با پکیج را بیان کرده ایم و برای آن دسته از افراد که مایلند از موتورخانه در ساختمان خود استفاده کنند از تجهیزات مورد نیاز این سیستم و نحوه راه اندازی آن گفته ایم. با ما تا انتها همراه باشید.

 

موتورخانه چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از مهمترین سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان ها در موتورخانه یا Boiler Room خلاصه می شود. شوفاژخانه اتاق و یا فضایی است که تجهیزات مکانیکی در کنار کنترلرهای الکترونیکی به منظور تهویه مطبوع ساختمان و تولید آب گرم در آن قرار گرفته اند.

اندازه موتورخانه ها با توجه به نوع کاربری ساختمان و همچنین متراژ آن سنجیده می شود، به عنوان مثال برای یک مجتمع مسکونی کوچک می توان زیرزمین ساختمان را به عنوان شوفاژخانه در نظر گرفت، اما در ساختمان های بزرگ تر به فضایی بیشتر، شاید در حدود چندین اتاق برای راه اندازی این مکان نیاز است.

همچنین با توجه به اینکه سر و صدای زیادی توسط تجهیزات مشغول به کار در این فضا تولید می شود، معمولاً محل احداث موتورخانه تاسیسات را در مکانی خارج از ساختمان اصلی در نظر می گیرند.

با توجه به توضیحات داده شده مشخص می شود که کاربرد اصلی شوفاژخانه در تامین سیستم سرمایش و گرمایش ساختمان و همچنین تولید آب گرم همیشگی در خطوط انتقال آب شرب ساختمان است.

مزایا و معایب موتورخانه

درست است که با راه اندازی موتورخانه می توانیم گرما، سرما و حتی رطوبت داخل ساختمان را به راحتی کنترل کنیم، اما این تمام داستان نیست و قطعاً Boiler Room با مزایا و معایبی همراه است که در ادامه به مهمترین آن ها اشاره می کنیم.

• مزایای موتورخانه

شوفاژخانه ها مزیت های متعددی دارند که عده ای را متقاعد به صرف هزینه های تقریباً سنگین به منظور راه اندازی این مکان کرده اند:

1. هزینه پایین تر برای ساختمان های چندین واحده

وقتی پای صحبت مزایای موتورخانه به میان می آید، اکثراً این مکان را با پکیج مقایسه می کنند اتفاقاً ما هم در مطلبی با عنوان موتورخانه بهتر است یا پکیج دیواری به بررسی مزایا و معایب این دو سیستم گرمایش مرکزی پرداخته ایم.

اما اولین نکته حایز اهمیت در مقایسه بین پکیج و شوفاژخانه در این است که اگر قرار باشد این مکان را برای ساختمان های چندین واحده راه اندازی کنیم، هزینه تمام شده خرید تجهیزات، تعمیرات و نگهداری آن ها بسیار کمتر از نصب پکیج برای هر طبقه و هزینه های مربوط به تعمیر و سرویس پکیج می شود.

علاوه بر این ها میزان مصرف سوخت در موتورخانه ها بسیار کمتر از مصرف سوخت چندین پکیج گازسوز در مجتمع های مسکونی چند واحده است. به همین دلیل اکثراً توصیه می شود از شوفاژخانه برای ساختمان های چند واحده استفاده شود.

در کلیپ زیر آقای مهندس مصطفی اسماعیلی از مزایای موتورخانه به نسبت پکیج بیشتر برای شما توضیح می دهند.

2. طول عمر بالاتر

قطعات و تجهیزات مورد استفاده در موتورخانه اغلب بسیار قوی و کارکشته هستند و از طرفی تعمیر و نگهداری اصولی و منظم این تجهیزات می تواند ضامن طول عمر بالای این سیستم باشد. به نحوی که شاید پکیج در بهترین حالت خود 10 سال عمر کند، اما موتورخانه می تواند در صورت رسیدگی مناسب بین 30 الی 40 سال با بهترین و بالاترین راندمان مشغول به کار باشد.

در کلیپ زیر آقای مصطفی اسماعیلی مهندس تاسیسات به شما خواهند گفت که عمر مفید موتورخانه چقدر است؟

البته نمی توان از تاثیر موقعیت جغرافیایی و شهرها بر طول عمر موتورخانه به سادگی چشم پوشی کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر کلیپ زیر را تماشا کنید.

3. ایمنی بیشتر

گفتیم که موتورخانه در فضایی خارج از محل سکونت مثل زیرزمین و یا محوطه خارجی احداث می شود، همین موضوع می تواند دلیل اصلی امینت بالا در این محل باشد. از این ها گذشته، تجهیزات کنترلی پیشرفته به منظور پیشگیری از هر نوع خطر احتمالی در شوفاژخانه لحاظ شده است.

در حالی که اغلب محل نصب پکیج را در داخل ساختمان در نظر می گیرند، به همین دلیل خطراتی احتمالی همچون مسمویت با گازهای حاصل از احتراق پکیج و یا انفجار دستگاه در اثر افزایش ناگهانی فشار بار این وسیله وجود دارد.

4. امکان طراحی در اندازه های مختلف

سایز موتورخانه با توجه به تعداد تجهیزات به کار رفته در آن می تواند در حد یک زیرزمین یا پارکینگ کوچک تا یک فضای بزرگ چند اتاقه متغیر باشد، همین مزیت دست صاحبان ملک را برای راه اندازی شوفاژخانه و انتخاب مکان مناسب برای احداث آن باز می گذارد.

بنابراین لازم نیست برای احداث و راه اندازی شوفاژخانه مکان بسیار بزرگی را در نظر گرفته و هزینه های بالایی متقبل شوید.

5. همه تجهیزات در یک مکان

موتورخانه طوری طراحی می شود که از دیگ بخار گرفته تا منبع انبساط و تابلو برق همگی در یک مکان جمع شده اند، بنابراین تعمیر و نگهداری آن ها به سادگی و با هزینه کمتری انجام می شود

6. کیفیت هوای بیشتر

چون شوفاژ خانه در بیرون از محل سکونت افراد احداث می شود، بنابراین از اکسیژن موجود در هوای داخل ساختمان برای سوخت استفاده نمی شود و هیچ نوع گاز حاصل از احتراق نیز در محیط داخلی وارد نمی شود. در نتیجه هوای خانه ها مطبوع تر و سالم تر است.

7. عدم اشغال فضای داخلی

وقتی قرار باشد تمام تجهیزات تولید و انتقال گرمایش و سرمایش در خارج از ساختمان نصب شوند، دیگر نیازی به اشغال فضای داخلی نیست و تنها دستگاه های توزیع گرمایش و سرمایش همچون فن کوئل ها، رادیاتورها و یا هواسازها هستند که بخش کوچکی از خانه را تصرف می کنند.

8. بازده حرارتی بی نظیر

در صورتی که بازدید و نگهداری موتورخانه به شکل اصولی و در موعد مقرر خود انجام بگیرد، بازدهی حرارتی این مکان به قدری بالا می رود که دیگر نمی توان آن را با دیگر سیستم های تهویه مطبوع مقایسه کرد.

9. تنوع سوخت قابل استفاده

پکیج داخل خانه را تنها می توان با سوخت گاز و یا نهایتاً گازوئیل راه اندازی کرد. البته پکیج های برقی هم وجود دارند، اما به دلیل هزینه بالای این نوع سوخت در کشور هرگز خرید و استفاده از این وسیله توصیه نمی شود.

این در حالی است که موتورخانه های مرکزی را می توان با انواع سوخت از جمله گاز طبیعی، گازوئیل، ذغال و دیگر سوخت های ازران تر مورد استفاده قرار داد و اکثراً این سیستم را طوری طراحی می کنند که امکان استفاده از چند نوع سوخت وجود داشته باشد.

10. تعمیر و نگهداری آسان تر، ارزان تر و بهینه تر

وقتی ساختمان به سیستم حرارت مرکزی مجهز باشد، یک نفر مسئول بازدید، تعمیر و نگهداری موتورخانه و تجهیزات آن خواهد بود، در نتیجه رسیدگی به تجهیزات و در صورت لزوم تعمیر آن ها با صرف هزینه و وقت کمتری انجام می شود.

اما پکیج را باید هر ساله سرویس کنیم و در صورت خرابی هر کدام از قطعات آن باید مبالغ بالایی برای خرید قطعه معیوب شده و دستمزد تعمیرکار پکیج برای تعویض آن بپردازیم.

در کلیپ زیر آقای محمدزاده مجری تاسیساتی برای شما می گویند که موتورخانه چه مزایایی دارد و چرا باید برای مجتمع ها از این سیستم استفاده کرد.

• معایب موتورخانه

در کنار این حداقل 10 مزیتی که برای احداث شوفاژخانه گفتیم، کمبودها و ایراداتی نیز وجود دارند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:

1. احتمال ایجاد اختلاف نظر در بین ساکنین در خصوص حق شارژ

در صورتی که ساختمان را به موتورخانه مجهز کنیم، قبوض برق، آب و گاز ساختمان جزو مشاعات محسوب می شود، یعنی تمام ساکنین باید به صورت ماهانه حق شارژ خود برای مصرف انرژی در شوفاژخانه را پرداخت کنند، اما متاسفانه درگیری و اختلاف نظر در مورد حق شارژ این مکان جزو داستان های همیشگی بین همسایه ها بوده است.

2. عدم امکان کنترل انرژی توسط ساکنین به صورت مستقل

سیستم موتورخانه مرکزی همانطور که از نامش پیداست توسط دستگاه و کنترل کننده های مرکزی مدیریت می شود، بنابراین ساکنین هیچ نوع دسترسی برای کنترل سوخت این مکان ندارند. مخصوصاً اگر فرهنگ استفاده از این سیستم در بین مردم وجود نداشته باشد، هیچ یک نگران سوخت مصرفی در این مکان نخواهند بود.

هر چند می توان با نصب سیستم های هوشمند موتورخانه ای تا حد زیادی از مصرف سوخت در این مکان پیشگیری کرد.

3. هزینه بالای راه اندازی در ساختمان های کوچک

احداث شوفاژخانه تنها موقعی مقرون به صرفه است که ساختمان ما چندین واحده باشد، مثل برج های مسکونی و یا ساختمان های بزرگ اداری و تجاری. بنابراین اگر ساختمان شما در حد دو الی سه طبقه است، پیشنهاد می شود از پکیج به جای موتورخانه استفاده کنید تا هزینه های جانبی نصب، راه اندازی، تعمیر و نگهداری آن کاهش پیدا کند.

پیشنهاد می کنیم کلیپ زیر را تماشا کنید تا از زبان مجری تاسیساتی آقای بایزگلی ببینید پکیج برای ساختمان شما بهتر است یا موتورخانه؟

 

نحوه عملکرد کلی موتورخانه

حال که با این سیستم حرارت مرکزی آشنا شدیم و مزایا و معایب این محل را مورد بررسی قرار دادیم بهتر است نحوه عملکرد آن را نیز بازبینی کنیم.

سیستم شوفاژخانه از سه جز اصلی مولدهای حرارتی، مبدل حرارتی و لوله حرارتی تشکیل شده است. در این سیستم دیگ های آب گرم و یا بویلرها جزو مولدهای حرارتی هستند که آب سرد ورودی به خود را با کمک آتش درون مشعل تعبیه شده در زیر خود گرم می کنند.

در ادامه این آب گرم شده در داخل دیگ یا بویلر به مبدل های حرارتی یعنی منبع کویلی یا منبع دوجداره یا منبع آب گرم هدایت می شوند تا از طریق لوله های رابط حرارتی به دیگر مبدل های حرارتی داخل ساختمان از جمله رادیاتورها، فن کوئل ها و هواسازها منتقل شوند و در نهایت هوای گرم را در محیط داخلی توزیع کنند.

البته این اتمام کار موتورخانه نیست، بلکه آب گرم در حال چرخش در مبدل های حرارتی حرارت خود را از دست می دهد، بنابراین با کمک لوله های رابط و پمپ های آب سیرکولاتور دوباره به داخل دیگ فرستاده می شود تا بار دیگر گرم شده و این چرخه به طور دائم تکرار می شود.

عملکرد موتورخانه بسیار کامل تر از آن چیزی است که ما در این بخش به صورت کلی به آن اشاره کردیم. بنابراین پیشنهاد می کنیم کلیپ زیر را ببینید تا با توضیحات مهندس اسماعیلی با نحوه عملکرد شوفاژخانه به صورت کامل آشنا شوید.

 

معرفی اجزای موتورخانه

تمام عملکرد موتورخانه وابسته به تجهیزات و دستگاه هایی است که در داخل آن نصب و راه اندازی شده و از طریق لوله و اتصالات به یکدیگر مرتبط شده اند. مهمترین اجزای شوفاژخانه عبارتند از:

• دیگ یا بویلر

مولدهای حرارتی که در بخش قبلی از آن ها یاد کردیم، همین دیگ یا بویلر است که گرمایش ساختمان تنها با حضور و کارکرد این بخش قابل انجام است، به همین دلیل به دیگ لقب قلب موتورخانه را می دهند.

دیگ های شوفاژخانه در یکی از مدل های دیگ چدنی و یا دیگ فولادی طراحی و تولید می شوند. از ویژگی های دیگ های چدنی می توان به ساختار قطعه قطعه، قابلیت تحمل فشار پایین و قیمت خرید ارزان تر به نبست دیگ های فولادی اشاره کرد.

اما دیگ های فولادی در دو دسته فایرتیوب و واترتیوپ ساخته می شوند. دیگ های فولادی ساختاری یک پارچه دارند و به دلیل تحمل فشار بالا بیشتر در مجتمع های مسکونی با تعداد واحد بالا مورد استفاده قرار می گیرند، ولی به دلیل وزن بالایی که دارند، جابجایی آن ها سخت و پرهزینه بوده و از طرفی امکان تعمیر آن ها وجود ندارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص اجزای دیگ آب گرم موتورخانه و وسایل هر کدام به توضیحات آقای مهندس اسماعیلی در کلیپ زیر گوش دهید.

• مشعل

مولد حرارتی سیستم حرارت مرکزی خودِ مشعل است. این وسیله شعله را در خود ایجاد کرده و با دمیدن آن در داخل دیگ باعث گرم شدن آب درون بویلر تا زمان رسیدن به دمای مورد نظر می شود.

معمولاً مشعل موتورخانه را بر روی دیگ نصب می کنند. این دستگاه در مدل های مختلف گازسوز، گازوئیل سوز، مازوت سوز و دوگانه سوز طراحی و تولید می شود. مشعل موتورخانه از چهار بخش مهم هوارسان، سوخت رسانی، ایجاد جرقه و کنترل سیستم تشکیل شده است. برای آشنایی با تعمیر و عیب یابی مشعل موتورخانه روی لینک مقاله بزنید.

اگر می خواهید بیشتر با وظیفه و انواع مشعل شوفاژخانه آشنا شوید، توصیه می کنیم در کلیپ زیر به توضیحات آقای مهندس اسماعیلی گوش دهید.

• آبگرمکن

در داخل موتورخانه دو نوع آب وجود دارد، یکی سیاه و غیرقابل شرب و دیگری آب بهداشتی است که از طریق شیرآلات همچون شیر آب گرم در آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی مورد استفاده ساکنین ساختمان قرار می گیرد.

برای اینکه آب مصرفی ساختمان در داخل شوفاژخانه گرم شود، از یک یا دو مدل از آبگرمکن که در ادامه معرفی می کنیم در این سیستم استفاده می شود:

1. منبع کویل دار

یکی از اجزای مهم شوفاژخانه که از آن برای گرم کردن آب مصرفی ساختمان استفاده می شود، منبع کویل دار است. روش کار منبع کویل دار به این صورت است که حجم زیادی از آب گرم تولید شده در دیگ در داخل
آن وجود داشته و وقتی این آب از داخل کویل منبع عبور می کند، کویل مسی حرارت آب گرم دیگ را به آب مصرفی می دهد تا از خروجی منبع کویل دار به سمت مصرفی ها هدایت شود.

در کلیپ زیر آقای مهندس اسماعیلی از وظیفه منبع کویل دار برای شما صحبت می کنند.

• منبع دوجداره

دستگاه گرم کننده دیگری که در موتورخانه برای گرم کردن آب مصرفی مورد استفاده قرار می گیرد، منبع دوجداره است. این وسیله همانطور که از نامش پیداست دو جداره داخلی و بیرونی دارد که آب گرم دیگ در جداره بیرونی و آب مصرفی در جداره داخلی آن قرار می گیرند و با انتقال گرما از آب دیگ، آب مصرفی گرم می شود.

3. مبدل صفحه ای

اگر از مبدل صفحه ای به عنوان آبگرمکن در شوفاژخانه استفاده شود، آب گرم مصرفی و آب گرم دیگ از دو مسیر جداگانه وارد مبدل شده و بدون برخورد مستقیم با یکدیگر و از طریق تبادل همرفتی صفحات نازک در مبدل انتقال حرارت انجام می شود.

شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص کارکرد مبدل صفحه ای و تفاوت آن با منبع کویل دار کلیپ زیر را تماشا کنید. با مشاهده این فیلم خواهید دانست که از مبدل صفحه ای و منبع کویل دار در چه ساختمان هایی استفاده می شود.

اگر بعد از مطالعه این بخش نمی دانید منبع کویل دار برای موتورخانه شما مناسب است یا مبدل صفحه ای یا منبع دوجداره، پیشنهاد می کنیم کلیپ زیر را تماشا کنید.

4. پمپ ها

در سیستم موتورخانه از دو نوع پمپ تامین فشار و پمپ سیرکولاسیون استفاده می شود. اگر ساختمان مورد نظر بیش از 10 طبقه بوده و فشار آب شهری توانایی رساندن آب پرفشار به طبقات بالای ساختمان را نداشته باشد، از بوستر پمپ یا پمپ تامین فشار در شوفاژخانه استفاده می شود.

در مورد استفاده از پمپ های سیرکولاسیون داستان کمی متفاوت است، از این وسیله تنها برای چرخش آب و افزایش انتقال حرارت در سیستم شوفاژخانه استفاده می شود و نقشی در تولید فشار ندارند. به همین دلیل پمپ های سیرکولاسیون همیشه روشن بوده و در مسیر برگشت نصب می شوند.

شما می توانید در کلیپ زیر و از زبان آقای مهندس اسماعیلی با انواع پمپ موتورخانه و وظایف آن ها آشنا شوید.

• منبع انبساط

وقتی آب حرارت بالا داشته باشد، به حجم آن افزوده می شود، به همین دلیل از وسیله ای به نام منبع انبساط برای دفع حجم افزوده شده آب گرم استفاده می شود تا کاهش و افزایش حجم آب کنترل شود. این وسیله در دو مدل منبع انبساط باز و منبع انبساط بسته وجود دارد.

منبع انبساط باز در بالای پشت بام نصب می شود و با محیط بیرون در ارتباط است، به همین دلیل تحت فشار نیست. اما منبع انبساط بسته را در داخل شوفاژخانه و بر روی کلکتور دیگ نصب می کنند. تیوپ داخل منبع انبساط بسته به کنترل فشار آب منبع کمک می کند.

در کلیپ زیر آقای مهندس اسماعیلی به شما می گویند که منبع انبساط موتورخانه چیست و چه وظیفه ای دارد.

• سختی گیر

آب ورودی به موتورخانه به طور حتم با مقدار سختی همراه است که البته حجم سختی آب با توجه به منطقه جغرافیایی این مکان کم و زیاد می شود، در هر صورت مهم است که سختی آب شوفاژخانه از طریق سختی گیر گرفته شود.

سختی گیرها در دو مدل کلی رزینی و مغناطیسی دسته بندی می شوند و یون های منیزیوم و کلسیم محلول در آب را می گیرند تا عمر سیستم لوله کشی و راندمان حرارتی این سیستم بالا برود.

انواع سختی گیر شوفاژخانه و نحوه کار سختی گیرهای رزینی و مغناطیسی را در کلیپ زیر و از زبان یک متخصص بشناسید.

• کلکتورها

تقسیم و توزیع آب سرد و گرم در شوفاژخانه بر عهده کلکتورها است که از یک لوله بزرگ و چندین انشعاب کوچکتر ساخته شده اند. کلکتور را بر روی دیگ، پمپ آب و هر قسمتی از موتورخانه که قصد توزیع آب بین چند مصرف کننده را داشته باشیم نصب می کنند.

در کلیپ زیر آقای مهندس اسماعیلی به شما می گویند که وظیفه کلکتور شوفاژخانه چیست و مسیر قرارگیری آن به چه صورت است؟

• مولدهای حرارتی

با توجه به طراحی که برای سیستم تهویه مطبوع ساختمان در نظر گرفته ایم می توانیم از یکی از مولدهای حرارتی زیر برای انتقال حرارت از موتورخانه به داخل ساختمان استفاده کنیم:

1. رادیاتورها

یکی از رایج ترین اشکال مولدهای حرارتی رادیاتورها یا شوفاژها هستند که حرارت آب گرم در دیگ شوفاژخانه را از طریق پره های خود به محیط منتقل می کنند. از انواع رادیاتورها می توان به رادیاتور پنلی، رادیاتور پره ای، رادیاتور شیشه ای و رادیاتور قرنیزی اشاره کرد.

2. فن کوئل ها

آب گرم دیگ موتورخانه از داخل کویل مسی درون فن کوئل عبور کرده و با کمک فن داخل این وسیله باد گرم را به محیط می دهد. فن کوئل ها در مدل های متنوع زمینی، دیواری و سقفی موجود هستند.

3. هواسازها

محل نصب هواسازها بر روی پشت بام و یا سقف کاذب ساختمان است که علاوه بر ایجاد گرمایش به تولید سرمایش محیط داخلی نیز کمک می کنند. این وسیله دارای کویل مسی و فن قدرتمند بوده که هوای سرد و گرم را از طریق کانل های خود به داخل ساختمان هدایت می کند.

• چیلر

تا این بخش هر کدام از اجزای موتورخانه که معرفی کردیم به سیستم گرمایشی شوفاژخانه مربوط می شدند، اما اگر بخواهیم از سیستم موتورخانه برای تولید سرمایش ساختمان استفاده کنیم نیاز به چیلر داریم.

این وسیله به معنی سردکن است که برای تهیه آب سرد نیز کاربرد دارد. چیلرها در دو مدل چیلر جذبی و چیلر تراکمی دسته بندی می شوند.

• سیستم لوله کشی موتورخانه

شاهرگ انتقال و توزیع آب سرد و گرم و جریان گاز در شوفاژخانه سیستم لوله کشی این مکان است که با کمک لوله های بزرگ و کوچک خود و شیر فلکه های نصب شده بر روی آن ها حرکت آب و گاز را کنترل می کند.

اگر می خواهید مبحث تجهیزات شوفاژخانه را به طور کامل تر یاد بگیرید، پیشنهاد می کنیم مقالات اجزای موتورخانه بخش اول و اجزای موتورخانه بخش دوم را مطالعه کنید.

همچنین در کلیپ زیر آقای مهندس اسماعیلی اجزای اصلی موتورخانه را به شما معرفی می کنند.

 

مراحل نصب و راه اندازی موتورخانه خانگی

مطمئناً با توجه به آنچه که تا این قسمت از متن گفتیم با اهمیت و حساسیت ساخت موتورخانه آشنا شده اید. چون این مکان قرار است بستر قرارگیری تجهیزات سرمایشی و گرمایشی ساختمان باشد.

به همین دلیل مراحل نصب و راه اندازی شوفاژخانه خانگی را به دو مرحله کلی زیر تقسیم می کنیم:

1. ساخت فندانسیون
2. نصب تجهیزات

با ما همراه باشید تا مراحل گفته شده را به صورت کامل و همراه با جزئیات برای شما بررسی کنیم.

 

نحوه ساخت فوندانسیون موتورخانه

قبل از اینکه تجهیزات شوفاژخانه را در این مکان نصب و راه اندازی کنیم، لازم است تا بستر قرارگیری این وسایل آماده شود. به همین دلیل اولین مرحله از نصب و راه اندازی موتورخانه خانگی به ساخت فوندانسیون مربوط می شود.

ساخت فوندانسیون در موتورخانه فواید زیادی به همراه دارد:

• از فشار ناشی از سنگینی تجهیزات بزرگ همچون دیگ، منبع انبساط، چیلر، منبع آبگرم و دیگر وسایل سنگین به کف موتورخانه جلوگیری می کند.
• سطحی تراز و یکدست برای نصب تجهیزات ایجاد می کند.
• بلندی فوندانسیون مانع از نفوذ آب به زیر شاستی تجهیزات در مواقعی همچون شستشو و ریزش آب می شود.
• برای نصب انواع لرزه گیرها به منظور جلوگیری از انتقال لرزه تجهیزات به داخل ساختمان بستری مناسب ایجاد می کنند.
• اگر فوندانسیون ساخته نشود، بعد از مدتی استفاده از موتورخانه این مکان دچار نشست و ناهمترازی شده و کل سیستم را تحت فشار قرار می دهد.

پس با توجه به اهمیت و نقش موثر فوندانسیون در موتورخانه بسیار مهم است که این مرحله را جدی گرفته و بر اساس اصول و استاندارد آن را طراحی کرده و بسازیم.

به سه نکته مهم در خصوص ساخت فوندانسیون موتورخانه توجه داشته باشید:

1. مرحله ساخت فوندانسیون فقط برای ساختمان هایی است که برای اولین بار قصد راه اندازی و نصب شوفاژخانه را دارند، بنابراین در زمان بازسازی موتورخانه نیازی به ساخت فوندانسیون نیست و می توان بر روی همان بستر قبلی تجهیزات جدید را نصب کرد.
2. اگر در زمان بازسازی موتورخانه تجهیزات جدید با نمونه های قبلی تفاوت فاحشی در وزن داشته باشند، باید به فکر مقاوم سازی فوندانسیون قبلی بود.
3. تمام تجهیزات شوفاژخانه متناسب با ابعاد و وزن خود باید فوندانسیون اختصاصی خود را داشته باشند، به همین دلیل اغلب کارخانه های سازنده تجهیزات موتورخانه، ابعاد و مشخصات اجرایی فوندانسیون مورد نیاز وسیله را در کاتالوگ محصول ذکر می کنند.

لوله کشی آب سرد و گرم، دیگ بخار، مشعل، منبع انبساط و چیلر همگی جزو تجهیزاتی از شوفاژخانه هستند که پیش از نصب باید فوندانسیون زیر آن ها را فراهم کرد.

فوندانسیون موتورخانه را با ترکیب بتون و میلگرد می سازند تا قدرت کافی در برابر وزن سنگین این تجهیزات داشته باشد. جزئیات ساخت فوندانسیون موتورخانه را در قسمت زیر و به صورت مرحله به مرحله یاد بگیرید:

مرحله اول: برای شروع به کار ابتدا نقشه موتورخانه شوفاژ مورد بررسی قرار می گیرد تا محل نصب هر کدام از اجزا و جایگری آن ها در این مکان مشخص شود. در این نقشه فاصله فوندانسیون ها از یکدیگر و از دیوار با ذکر عدد بر حسب سانتی متر نشان داده شده است.

مرحله دوم: کف موتورخانه را هموار نموده و سپس بر اساس نقشه موتورخانه محل قرارگیری تجهیزات دارای فوندانسیون را با گچ مشخص می کنند.

مرحله سوم: با توجه به طول و عرض فوندانسیون و با کمک اره، چکش و میخ قالب فوندانسیون را آماده کرده و در محل های علامت گذاری شده قرار می دهند و سطح آن را تراز می کنند.

مرحله چهارم: میل گردهای مناسب از قبل تهیه شده را به شکلی در داخل قالب چوبی قر ار می دهند که از کف، اطراف و بالای قالب حدود 2 سانتی متر فاصله داشته باشد.

مرحله پنجم: ماسه و سیمان را با نسبت مناسب با آب ترکیب کرده و ملات آماده شده را به نحوی در داخل قالب می زند که داخل قالب تا سطح چوب ها کاملاً از ملات پر شود. سپس آن را با تراز و شمشه یکدست می کنند.

مرحله ششم: بعد از یک شبانه روز چوب های اطراف قالب را باز می کنند و تا 48 ساعت بعد بر روی فوندانسیون ها آب ملایم می ریزند تا ترک نخورند.

تا این مرحله زیرسازی کار آماده شده و می توان وسایل و تجهیزات را بر روی آن سوار کرد. در بخش بعدی می خواهیم روش نصب یک به یک تجهیزات موتورخانه را برای شما توضیح دهیم.

 

طریقه نصب تجهیزات موتورخانه

در این مرحله می توانید به نصب تجهیزات موتورخانه اقدام کنید. اما پیش از آن باید بدانید که تجهیزات شوفاژخانه باید استاندارد مشخصی برای نصب و قرارگیری در داخل موتورخانه داشته باشند. نصب و جایگذاری اجزا شوفاژخانه به ترتیب عبارتند از:

1. دیگ آب گرم
2. منبع آب گرم
3. کلکتورهای رفت و برگشت سیستم گرمایش
4. پمپ ها

توضیحات بیشتر در خصوص ترتیب و استاندارد قرارگیری اجزا موتورخانه و فواصل بین آن ها را در کلیپ زیر و از زبان آقای مهندس اسماعیلی بشنوید.

با توجه به مقدمه ای که ذکر شد، در ادامه روش نصب اجزای مهم شوفاژخانه را برای شما توضیح می دهیم:

• نصب دیگ

نحوه نصب دیگ موتورخانه با توجه به اینکه دیگ از نوع چدنی است یا فولادی با هم فرق می کند. به همین دلیل مراحل نصب هر کدام را به اختصار برای شما بیان می کنیم.

نحوه نصب دیگ چدنی موتورخانه:

1. اجرای فوندانسیون (حداقل 10 سانتی متر بالاتر از کف موتورخانه)
2. مونتاژ پره های دیگ
3. تست آب بندی و دودبندی
4. اتصال ملحقات
5. بستن پوشش دیگ

برای اینکه نصب دیگ چدنی شما به درستی انجام شود، توصیه می کنیم فواصل ذکر شده در جدول زیر را در زمان نصب این وسیله در نظر داشته باشید:

فاصله لبه انتهایی دیگ تا دیوار کناری	حداقل 30 سانتی متر
فاصله دیگ تا دیوار کناری (طول مشعل)	حداقل 110 سانتی متر
فاصله لبه جلویی دیگ تا دیوار جلویی	طول دیگ+100 سانتی متر
فاصله دیگ تا دیوار پشتی	نصف طول دیگ+50 سانتی متر

جدول فواصل نصب دیگ چدنی

برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مطالعه مطلب مونتاژ و نصب دیگ چدنی را از دست ندهید.

در زمان نصب دیگ فولادی به نکات زیر دقت شود:

1. فوندانسیون مقاوم و از جنس نسوز در زیر دیگ قرار گیرد.
2. استقرار دیگ باید بر اساس دستورالعمل های شرکت سازنده باشد.
3. فواصل طولی از اطراف و قسمت بالای دیگ باید بررسی شود.
4. در قسمت جلو و پشت دیگ باید فضای کافی به منظور تعمیرات و تعویض لوله های دود لحاظ شود.
5. معمولاً فضای سرویس دیگ به اندازه طول یک دیگ است.
6. اتصال لوله های دیگ باز از نوع بازشو باشند.

توضیحات تکمیلی در این خصوص را در مطلب نصب و راه اندازی دیگ های فولادی بخوانید.

• نصب منبع آب گرم

در این مرحله لازم است به سراغ دومین جزء بزرگ و سنگین موتورخانه برویم که بعد از آبگیری قطعاً سنگین تر هم می شود.

منبع آب گرم موتورخانه اگر به صورت منبع دوجداره باشد، معمولاً به صورت افقی و در سطحی بالاتر از دیگ نصب می کنند. با این عمل می توان در فصل تابستان پمپ سیرکولاتور را خاموش کرده و با باز کردن شیر بای پاس شرایطی را ایجاد کرد تا پمپ آب گرم دیگ به صورت طبیعی گردش داشته باشد و آب منبع را گرم کند.

موضوع بعدی که باید در زمان نصب منبع دوجداره آب در شوفاژخانه در نظر داشته باشیم، کاهش فضای اشغالی توسط تجهیزات است، بنابراین اگر منبع را به شکل افقی نصب کنیم، فضای کمتری گرفته می شود.

همچنین این وسیله را در نزدیکی دیگ و پمپ سیرکوله نصب می کنند تا کمترین طول لوله کشی را داشته باشیم و اتلاف حرارت به حداقل برسد. در زمان نصب منبع دوجداره باید دقت شود که این وسیله دارای تعدادی ورودی و خروجی است که نباید به اشتباه نصب شوند.

1. نصب ورودی آب سرد به منبع

ورودی آب سرد منبع دوجداره که به آب شهری وصل می شود باید روی منبع اصلی و سمت پایین باشد.

2. خروجی آب گرم مصرفی

خروجی آب گرم مصرفی از منبع دوجداره در بالای منبع میانی و در جهت مخالف ورودی آب سرد قرار بگیرد.

3. ورودی آب گرم دیگ موتورخانه

محل نصب ورودی آب گرم از دیگ موتورخانه بر روی جداره رویی منبع و در سمت بالا آن است.

4. خروجی آب گرم دیگ موتورخانه

این اتصال در سمت پایین روی جداره رویی و درست در سمت مخالف ورودی آب گرم به دیگ قرار گرفته است.

5. برگشت آب گرم مصرفی

بر روی منبع و مرکز آن اتصالی وجود دارد که به عنوان برگشت آب گرم مصرفی استفاده می شود.

در صورتی که منبع آب گرم شوفاژخانه شما از نوع منبع کویل دار است، می توانید اطلاعات دقیق تر در خصوص نصب این وسیله را در مطلب منبع کویلی آب گرم بدست آورید.

• ساخت کلکتور

کلکتور موتورخانه که بعد از ساخت جزئی از سیستم لوله کشی این مکان محسوب می شود، یکی از کلیدی ترین اجزای شوفاژخانه بوده و در زمان راه اندازی این محل توسط کارشناسان ساخته می شود. تعداد کلکتورها با توجه به میزان مصرف ساختمان محاسبه می شود.

برای ساخت کلکتور رفت و برگشت باید از لوله فولادی سیاه اتصال جوشی استفاده کرد تا مقاومت مناسب در برابر فشار و دمای بالا را داشته باشد. معمولاً از اتصال جوشی برای بهم بستن لوله های کلکتور استفاده می شود تا محکم و مقاوم باشد.

توضیحات تکمیلی در خصوص ساخت ککلتور را در مطلب ساخت، تعمیر و تعویض کلکتور موتورخانه دنبال کرده و برای آشنایی با نحوه طراحی کلکتور به صحبت های مهندس اسماعیلی در کلیپ زیر گوش دهید.

همچنین می توانید روش جوشکاری کلکتور شوفاژخانه را به صورت تصویری و در کلیپ کوتاه زیر تماشا کنید که توسط متخصصن گروه تاسیسات 24 ساعته و در یکی از پروژهای بازسازی موتورخانه انجام شده است.

• نصب پمپ سیرکولاتور

با توجه به اینکه پمپ را برای چه نوع کاربری، با چه مقدار دبی و چه مقدار فشاری مورد استفاده قرار می دهیم، روش نصب آن فرق می کند. معمولاً در زمان راه اندازی شوفاژخانه تعدادی پمپ به عنوان رزو در نظر گرفته می شوند.

در موقع نصب پمپ سیرکولاتور باید نکات مهمی را مد نظر قرار داد تا این وسیله بهترین راندمان را داشته باشد:

• نحوه قرارگیری پمپ نسبت به خط لوله باید در مسیر جریان باشد.
• برای کاهش پدیده کاویتاسیون در پمپ و ایجاد خوردگی پروانه باید تا جایی که امکان دارد طول مسیر لوله کشی، تعداد زانویی ها و اتصالات را کاهش داد.
• قبل از شروع به راه اندازی پمپ سیرکولاتور بسیار مهم است که این وسیله هواگیری شود.

در کلیپ زیر مجری تاسیساتی آقای مصطفی اسماعیلی مراحل نصب پمپ سیرکولاتور موتورخانه را به صورت تصویری برای شما توضیح داده و نحوه آب بندی فلنچ ها را بیان می کنند.

تنظیم درجه دیگ و پمپ موتورخانه یکی از مهمترین اقدامات بعد از نصب و راه اندازی این تجهیزات است، جهت کسب اطلاعات کاربردی در این خصوص لینک مقاله را لمس کنید.

• نصب منبع انبساط

مرحله بعدی در اجرای نصبیات شوفاژخانه به نصب منبع انبساط مربوط می شود. از آنجا که منبع انبساط در دو مدل منبع باز و منبع بسته طراحی می شود، در ادامه روش نصب هر دو مدل را برای شما توضیح می دهیم:

1. روش نصب و لوله کشی منبع انبساط باز

منبع انبساط باز غالباً در بالای پشت بام و در محیط باز نصب می شود. در زمان نصب آن تعدادی لوله به نام های لوله پرکن آب، لوله رفت آب گرم دیگ، لوله برگشت آب گرم دیگ، لوله سرریز، لوله هواکش و لوله تخلیه به منبع وصل می شوند.

• انتهای لوله سرریز باید تا موتورخانه ادامه پیدا کرده و کاملاً قابل دید باشد.
• از آنجا که احتمال تشکیل حباب در مسیر لوله های انبساط وجود دارد، باید به منظور پیشگیری از مسدود شدن مسیر لوله ها، آن ها را به شکل قائم اجرا کنیم.
• اگر مجبور به لوله کشی منبع انبساط به صورت افقی شدیم، باید لوله ها را به شکل شیب دار به سمت نقطه اتصال خود اجرا کنیم.
• در صورتی که محل نصب منبع انبساط در نقاط سردسیر است، باید برای جلوگیری از یخ زدگی منبع آن را با عایق گرمایی بپوشانیم.

مطلب نصب و لوله کشی منبع انبساط باز را بخوانید تا به طور کامل با روش این کار و نکات مهم آن آشنا شوید. همچنین در کلیپ زیر می توانید با توضیحات آقای مهندس اسماعیلی از نحوه لوله کشی منبع انبساط باز مطلع شوید.

2. نحوه نصب منبع انبساط بسته

منبع انبساط بسته را در خط مکش پمپ نصب می کنند تا فعالیت آن تحت فشار نسبتاً ثابتی باشد. هر چند بهترین مکان برای نصب منبع انبساط بسته جایی است که بتوان منبع را به راحتی در آنجا قرار داد و فضای کافی برای تعمیر و سرویس منبع وجود داشته باشد.

• منبع انبساط بسته باید پیش از ورودی به بویلر و پس از شیر یک طرفه و در مسیر آب سرد باشد.
• اگر ظرفیت منبع انبساط بسته بیش از 60 لیتر است، باید آن را بر روی شاستی محکم قرار داد.
• در مسیر آب سرد ورودی به منبع نباید هیچ نوع نشتی وجود داشته باشد.

اگر می خواهید بدانید منبع انبساط بسته چطور لوله کشی می شود، توصیه می کنیم کلیپ زیر را تماشا کنید. در این فیلم با اجزای منبع انبساط بسته، روش کار منبع و نحوه لوله کشی آن آشنا می شوید.

• اجرای لوله کشی

در انتها به مهمترین مرحله در نصب موتورخانه یعنی اجرای لوله کشی یا تاسیسات موتورخانه می رسیم. برای انجام لوله کشی در شوفاژخانه بر اساس مراحل زیر اقدام می کنیم:

1. ابتدا دیگ را در جای خود قرار داده و سپس منبع دوجداره آب گرم را بر روی محل مورد نظر نصب کنیم.
2. یک پایه مناسب برای منبع انبساط باز درست می کنیم و منبع انبساط را در بالاترین نقطه سیستم لوله کشی موتورخانه قرار می دهیم. تا این قسمت از کار را در مراحل قبلی انجام داده ایم، اکنون باید ارتباط بین این تجهیزات را از طریق لوله کشی به انجام برسانیم.
3. نقشه لوله کشی شوفاژخانه را بررسی کرده و لوله ها را طوری طراحی و چیدمان می کنیم که همگی در یک نقطه تجمع نداشته باشند.
4. لوله کشی را از اتصال فلنج لوله رفت دیگ آغاز می کنیم و به ترتیب کلکتور رفت و کلکتور برگشت را نصب می کنیم.
5. شیرفلکه های مورد نیاز بر روی کلکتورها را می بندیم.
6. بعد از انشعاب گیری های مورد نیاز به نصب شیرآلات، پمپ سیرکولاتور و مدار بای پس اقدام کنیم.
7. لوله های رفت و برگشت منبع دوجداره آب گرم را از روی شیرفلکه کلکتورها وصل می کنیم.
8. لوله ارتباطی بین لوله های رفت و برگشت رادیاتورها و شیر فلکه رفت و برگشت کلکتور را به هم اتصال می دهیم.
9. لوله های رفت و برگشت منبع انبساط را از موتورخانه آغاز کرده و به بوشن های آن بر روی پشت بام هدایت می کنیم.
10. لوله کشی آب سرد ورودی به منبع دوجداره آب گرم و منبع انبساط را با کمک لوله فولادی گالوانیزه انجام می دهیم.
11. لوله کشی آب گرم مصرفی در ساختمان را به قسمت بالایی منبع دوجداره وصل می کنیم.
12. لوله کشی آب گرم مصرفی برگشتی از ساختمان را از طرف ساختمان به طرف مخزن آب گرم هدایت می کنیم.
13. در قدم نهایی شیرهای تخلیه، هواگیری، کنترل کننده ها و نشان دهنده ها را بر روی سیستم لوله کشی و دستگاه های مورد نیاز از جمله پمپ و دیگ نصب کرده و سیستم لوله کشی را تست نهایی می کنیم.

شما می توانید برای کسب اطلاعات تکمیلی به مقاله آموزش نحوه اجرای لوله کشی موتورخانه ساختمان مراجعه کرده و روش اجرای کار را به همراه نقشه لوله کشی و نقشه سیم کشی موتورخانه مشاهده کنید.

هزینه موتورخانه چقدر می شود؟

تا این قسمت از متن شما را با شوفاژخانه، مزایا و معایب آن و نحوه اجرای موتورخانه آشنا کردیم و سوالی که به طور حتم در این مرحله ذهن را مشغول می کند به هزینه موتورخانه مربوط می شود.

در جواب به این پرسش بسیار مهم باید گفت قیمت تمام شده یک موتورخانه با توجه به پارامترهای مختلفی سنجیده می شود، مثلاً قیمت طراحی موتورخانه ویلا با یک موتورخانه بزرگ صنعتی می تواند بسیار متفاوت باشد. چون حجم آب گرم مصرفی و سیستم گرمایش ساختمان ها با هم متفاوت است و در یک فضای بزرگ با مصرف بیشتر باید از تجهیزات متنوع تر در ظرفت های بالاتر استفاده کرد.

از طرفی تنها هزینه مربوط به طراحی این مکان نیست، بلکه عوامل دیگر مثل قیمت دیگ موتورخانه، قیمت منبع آب گرم، هزینه کلکتورها، قیمت خرید مشعل و دیگر اجزای این سیستم همگی بر روی هزینه نهایی تاثیرگذار هستند.

با این حال ما موضوع هزینه شوفاژخانه تاسیسات را در مطلبی با عنوان دستمزد نصب و اجرای موتورخانه به طور کامل بررسی کرده ایم. در آن مطلب برای شما تخمین زده ایم که حدوداً چقدر باید برای نصب موتورخانه خانگی خود دستمزد پرداخت کنید. در صورت تمایل به مطالعه می توانید روی لینک مقاله بزنید.

اما فراموش نکنید که هزینه شوفاژخانه تنها به راه اندازی و اجرای اولیه آن ختم نمی شود، بلکه باید برای استفاده حداکثری از طول عمر 40 ساله این سیستم مبالغی را بابت تعمیرات موتورخانه، تعمیر مشعل موتورخانه، سرویس پمپ ها، سرویس بویلر موتورخانه، تعمیر لوله کشی و ... بپردازید.

در این مورد نیز به صورت مفصل در مطلب هزینه تعمیرات موتورخانه چقدر است؟ صحبت کرده ایم. می توانید روی لینک مقاله زده و از دستمزد حدودی سرویس و تعمیر تجهیزات این سیستم مطلع شوید.

 

جمع بندی

در این مطلب تلاش کردیم هر آن چیزی را که باید در خصوص نصب موتورخانه و احداث این مکان بدانید در اختیار شما قرار دهیم.

با توجه به اهمیت این سیستم حرارت مرکزی و هزینه های سنگینی که باید برای خرید تجهیزات و راه اندازی آن ها بپردازید، لازم به تاکید نیست که اجرای این سیستم تخصص بالایی نیاز داشته و تنها باید از نصاب موتورخانه کمک بگیرید. آن هم فردی که نه تنها سال ها تجربه طراحی، ساخت و راه اندازی این مکان را داشته، بلکه آموزش تعمیر و نگهداری تاسیسات موتورخانه را گذرانده است تا بتواند با کمک تجربیات خود بهترین تجهیزات با ظرفیت متناسب با نیاز ساختمان شما را پیشنهاد داده و نصب کند.

گروه تاسیسات 24 ساعته با همکاری و همراهی جمع کثیری از متخصصین و تکنسین های موتورخانه سال های سال است که خدمات طراحی، نصب، اجرا، راه اندازی، تعمیر و نگهداری موتورخانه را به مردم ارائه می دهد.

در این مجموعه خدمت اجرای موتورخانه همراه با گارانتی تضمین کیفیت عرضه می شود تا شما به عنوان مشتری هیچ دغدغه ای بابت کیفیت خدمات دریافتی نداشته باشید. از طرفی متخصصن و کارشناسان این گروه به صورت رایگان پروژه احداث موتورخانه شما را بازدید کرده و خدمات مشاوره ای مجانی به شما می دهند.

بنابراین اگر به دنبال یک تیم حرفه ای و باتجربه برای ساخت موتورخانه خود هستید، همین الان فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کنید و یا با شماره های داخل سایت piping24 تماس بگیرید.

خلاصه ای از آنچه در این مطلب گفتیم

• شوفاژخانه مکانی است که تجهیزات مکانیکی در آن تعبیه می شوند تا آب گرم مصرفی به همراه گرمایش و سرمایش ساختمان تولید و توزیع شود.
• از جمله مزایای سیستم حرارت مرکزی می توان به راندمان حرارتی بالا، امنیت بیشتر ساکنین، طول عمر بالای 30 سال و هزینه پایین تر در تعمیر و نگهداری اشاره کرد.
• موتورخانه معایبی نیز به همراه دارد که مهمترین آن ها عدم امکان کنترل مصرف هر واحد به صورت مستقل است.
• تعداد و نوع تجهیزات به کار رفته در شوفاژخانه با توجه به متراژ ساختمان متفاوت است، اما مهمترین اجزا این سیستم عبارتند از: دیگ، مشعل، منبع انبساط، منبع آب گرم، کلکتور، پمپ سیرکولاتور و سیستم لوله کشی بین اجزا
• اجرای موتورخانه به دو مرحله کلی ساخت فوندانسیون و نصبیات تقسیم می شود که در مرحله اول زیرسازی و بسترسازی قرارگیری تجهیزات انجام شده و در مرحله دوم تجهیزات در این مکان نصب و راه اندازی می شوند.
• هزینه نصب و راه اندازی این مکان با توجه به تعداد تجهیزات به کار رفته، متراژ فضا و حجم آب گرم مصرفی و گرمایش ساختمان سنجیده می شود.

اگر در خصوص ساخت و راه اندازی موتورخانه نیاز به راهنمایی بیشتر دارید، می توانید پرسش های خود را در بخش نظرات این مطلب قرار دهید تا متخصصین تاسیسات 24 ساعته به صورت رایگان و در کمترین زمان ممکن به آن ها پاسخ دهند.

 

پرسش و پاسخ های متداول

1. آیا موتورخانه برای همه آپارتمان ها نیاز است؟

خیر، این مکان تنها برای آپارتمان هایی نیاز است که بیش از 5 الی 10 واحد هستند. چون در تعداد واحدهای بالا این سیستم مقرون به صرفه تر است.

2. سرویس موتورخانه هر چند وقت یکبار نیاز است؟

بستگی به نوع موتورخانه دارد، اما از نظر فنی بهتر است ماهی یک بار مورد سرویس قرار بگیرد.

3. آیا موتورخانه فقط باید در داخل زیرزمین نصب شود؟

خیر، بر اساس طراحی ساختمان مورد نظر می توان محل نصب موتورخانه را تغییر داد، حتی در برخی از پروژه ها شوفاژخانه را بر روی پشت بام احداث می نمایند، اما پیش از آن در طبقه آخر بسترسازی می کنند.

4. رابطه محاسبه بین دیگ و مشعل در زمان تجهیز موتورخانه چیست؟

به دلیل رعایت ضریب اطمینان مشعل همیشه باید 20 درصد ظرفیت بیشتری نسبت به دیگ داشته باشد.

منابع فارسی: منبع 1، منبع 2، منبع 3، منبع 4، منبع 5، منبع 6

منبع انگلیسی