طراحی موتورخانه تاسیسات مکانیکی ساختمان - بخش اول

فیلم معرفی اجزای موتورخانه به همراه نمایش تصویر اجزا

شاید برای شما هم جالب باشد که تک تک اجزای موتورخانه را به شکل تصویری و در محیط واقعی موتورخانه مشاهده کنید و چه بهتر که با توضیحات یک مهندس تاسیساتی همراه باشد.

به همین دلیل ما در قسمت زیر کلیپ معرفی اجزای موتورخانه را برای شما قرار داده ایم. در این کلیپ آقای مهندس اسماعیلی با حضور در یک موتورخانه تمامی اجزای این سیستم را به شما معرفی می کند.

اصول طراحی موتورخانه

روند طراحی موتورخانه ساختمان، مراحل و قواعد مختلفی را با خود به همراه دارد. در ادامه بعضی اصول طراحی کلی را که باید در مورد موتورخانه ها و اجزای آنها در سیستم تاسیسات مکانیکی مد نظر قرار داد، بررسی می کنیم.

شکل 1 نمونه موتورخانه های اجرا شده بر اساس طراحی های مهندسین

• در طراحی فضاهای ساختمان، در حدود یک بیستم یا همان پنج درصد مساحت بنای مفید ساختمان، برای موتورخانه منظور می شود.

       رعایت کردن این درصد معمولاً در متراژهای بالای ده هزار متر بنا و یا برای محیط های صنعتی پر تجهیزات پیشنهاد می شود و این میزان برای ادارات، 3 تا 4 درصد بنای مفید توصیه می شود.

• زیرزمین و جایی که هواکش و تنفس سامانه دیگ ها از طریق راه پله عمومی نباشد،بهترین محل برای موتورخانه در اماکن مسکونی است.

       تا در صورت وقوع خام سوزی دود حاصل از خام سوزی، خطر گازگرفتگی در کوتاه مدت، سر درد و تهوع و سرگیجه در درازمدت ایجاد نکند.

• این محل برای برج ها در زیرزمین به گونه ای توصیه می شود که به دور از گازهای اتان حاصل از مخزن سپتیک باشد و همچنین از رمپ و دسترسی و امنیت مناسب برخوردار باشد.

      توجه شود که گاز اتان حاصل از تخمیر شدن فضولات انسانی در سپتیک به راحتی شعله ور شده و در صورت متراکم شدن منفجر می شود.

• در اماکن صنعتی و محیط های بزرگ مانند دانشگاه ها، مجتمع های اداری و ... محل قرارگیری موتورخانه ساختمان باید با توجه به مسیر باد و بر طبق آمار هواشناسی و در پایین ترین رقوم ارتفاعی باشد.

       به این علت که، آب را نمی توان بیشتر از معادل سه متر ستون آب مورد مکش قرار داد. اگر ارتفاع بیشتر از این باشد، باعث تبخیر آب شده و مشکل کاویتاسیون را در پمپ ها ایجاد می کند.

       هچنین، خلاء درونی مسیر مکش پمپ در جایی باید صورت گیرد که در اثر بارش باران دچار آب گرفتگی نشود.

      مطالعه مقاله محاسبه مساحت موتورخانه می تواند اطلاعات مفیدی در خصوص طراحی موتورخانه به شما بدهد.

اگر مایلید بدانید برای اجرای موتورخانه به صورت حدودی چقدر باید هزینه کنید، مطالعه مطلب دستمزد نصب و اجرای موتورخانه را از دست ندهید.

شکل 2 موتورخانه یک مجتمع صنعتی بزرگ

• هنگام سفارش دادن دستگاه های بزرگی مانند چیلر، دیگ بخار، آب داغ و گاهاً مبدل ها باید به ابعاد دستگاه و ترافیکی بودن بار توجه شود.
• برای چیدمان موتورخانه تاسیسات مکانیکی ساختمان، پمپ ها در کنار هم در یک ردیف قرار داده می شوند.

       به گونه ای که پمپ های آب داغ مقابل دیگ، پمپ های برج های خنک کن مقابل چیلر، پمپ های خطی نزدیک منابع دو جداره و یا منابع کویلی و بوستر پمپ ها در نزدیکی مخازن آب قرار گیرند.

     به منظور آشنایی با نحوه محاسبه پمپ موتورخانه بر روی آن بزنید.

 از آنجا که نحوه طراحی موتورخانه از اهمیت بالایی برخوردار است، از مهندس اسماعیلی درخواست کردیم تا ترتیب و استاندارد قرارگیری اجزا و فواصل آن ها را در کلیپ زیر به شما معرفی کنند. توصیه می کنیم تماشای آن را از دست ندهید.

شکل 5 تکنسین همکار در حال سرویس اجزای موتورخانه

• به طور معمول بهترین تناسب ابعادی برای موتورخانه های بزرگی که در محوطه مستقر می شوند، نسبت طول به عرض 3 به 1 است، که رعایت این نسبت باعث زیبایی هرچه بیشتر موتورخانه می شود.
• به طور معمول در موتورخانه ها مجرای خروج هوای کثیف یا اگزاست، در بالاترین تراز ارتفاعی ممکن تعبیه می شود.
• ولی در هنگام اجرای یک مجرای خروجی هوای سنگین در ارتفاع پایین موتورخانه های بزرگ هم می توان نزدیک میز تعمیرات که عملیات جوشکاری در آنجا انجام می شود، تهویه بهتری را شاهد بود.

برای آشنایی با اصول جوشکاری لوله های موتورخانه، به مقاله جوشکاری لوله های موتورخانه مراجعه نمایید.

• بعضی اوقات، به دلیل درست کار نکردن دمنده و نیاز به تعمیر و عیب یابی مشعل موتورخانه، مشعل دیگ موتورخانه یک احتراق انفجاری ایجاد می کند.

      این مساله باعث وارد آمدن ضربه محکمی به شیشه ها می شود.

بنابراین، بهتر است شیشه ها از نوع مش دار انتخاب شوند و سطح هواکش آمادگی تحمل این انفجار احتراقی کوچک را داشته باشد. 

شکل 6 اجزای موتورخانه

• دودکش موتورخانه بایستی حداقل دو تا شش متر بالاتر از مرتفع ترین ساختمان در مسیر دود باشد.

تنها در این صورت است که دود خطری برای سلامتی اهالی و یا کارمندان ساختمان ایجاد نکند و روی نمای ساختمان تغییر ناخواسته ای ایجاد نشود.

شکل 7 تکنسین همکار در حال تعمیر اجزای موتورخانه

• در طول مسیر دود کش از زانوی 90 درجه نباید استفاده کرد. همچنین، مسیر سیفونی یا U شکل مجاز نمی باشد و از زاویه حاده نمی توان استفاده کرد.
• در مسیر افقی دودکش یک شیب نیم تا یک درصد در نظرگرفته و سعی کنید که دودکش مسیر طولانی در افق نداشته باشد.
• داغ شدن بیش از حد دمای دمای دودکش، یک هشدار کارکردی را نشان می دهد، زیرا در این حالت اتلاف حرارتی زیاد بوده و بازده انرژی به زیر استاندارد می رسد.
• برای لوله هایی که ناگزیر حرارت زیادی را تجربه می کنند، از ورق گالوانیزه ای استفاده نکنید، زیرا پوشش قلع آن ذوب شده و به اصطلاح ورق می سوزد و بر اثر آن دود سمی تولید می شود.
• اگر طول دودکش موتورخانه بیش از حد باشد و مجهز به دریچه تعادل توربولاسیون باشد، مشکل توربولاسیون تشدید می شود و به اصطلاح به علت بالا بودن سرعت جریان هوا و گاز در دود کش، لوله زوزه خواهد کشید.
• اگر طول دودکش از 6 متر کمتر باشد، مجدداً دود کش عملکرد درستی نخواهد داشت و در صورت ضعیف بودن فن مشعل، دستگاه خاموش خواهد شد.
• در قسمت پایینی دودکش یک سه راهی دمپردار قرار دهید که بتوان سرعت توربولاسیون قاب را تحت کنترل قرار داد.
• چنانچه میزان دود خروجی زیاد باشد، بایستی طبق نظر کارشناسان محیط زیست قبل از کلاهک، فیلتر مناسبی قرار داد و تمهیداتی برای تعمیر، تعویض و سرویس اندیشید.
• گاهی به علت ارتفاع بسیار بلند ساختمان، لوله در محدوده ارتفاعی با دمای پایین قرار می گیرد و نمی تواند دود را تا بالا انتقال دهد.
• در این شرایط بایستی با نظر مهندس مکانیک متخصص، بصورت موضعی حرارت را بالا ببرید تا دود به کلاهک رسیده و میزان پرتاب دود بعد از خروج دود را مشاهده نمایید.
• اگر دودکش بسیار باریک باشد، سرعت دود زیاد شده و باعث ایجاد صدا و لرزش می شود.
•  چنانچه دودکش بزرگتر از حد باشد نیز، سرعت دود کاهش پیدا کرده و به اصطلاح دستگاه ها خفه خواهند کرد.
• طول و قطر مناسب دودکش با نظر کارخانجات سازنده دیگ ها طراحی و مشخص می گردد.

برای مطالعه ادامه موارد مربوط به طراحی موتورخانه تاسیسات مکانیکی، به مقاله طراحی موتورخانه تاسیسات مکانیکی ساختمان – بخش دوم مراجعه فرمایید.

جمع بندی

شاید تا بحال برای شما هم پیش آمده باشد و یا از دوستان و اطرافیان خود شنیده باشید که طراحی غیر اصولی موتورخانه تا حد بر روی هزینه ها، بازدهی موتورخانه و در آرامش و آسایش ساکنین تاثیر منفی گذاشته است.

تنها به این دلیل که از یک فرد کاربلد و باتجربه برای طراحی موتورخانه خود استفاده نکرده اید و کار به این مهمی را به متخصص آن نسپرده اید.

اما نگران نباشید. اگر هنوز هم به فکر کاهش هزینه های خود در راه اندازی موتورخانه هستید، می توانید با کمگ متخصصین مجموعه تاسیسات 4 ساعته به این هدف برسید.

چرا که کارشناسان این مجموعه با استفاده از مهارت های بالای خود می توانند موتورخانه شما را به بهترین و اصولی ترین شکل ممکن طراحی کنند.

در خصوص اطمینان از کیفیت کار این مجموعه همین بس که بگویم تمامی خدمات تاسیسات 24 ساعته به همراه ضمانت به مشتریان ارائه می شود.

پس حتی اگر از کیفیت خدمات دریافتی خود رضایت نداشتید، می توانید سفارش خود را مرجوع کنید تا این بار به شکل کاملاً رایگان برای شما انجام شود.

چنانچه می خواهید موتورخانه خود را به شکل اصولی آن طراحی کنید، همین الان فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کرده و یا با شماره های سایت تماس بگیرید.

ضمانت جبران خدمات

تمامی خدمات مجموعه ما دارای ضمانت می باشد.

اگر به هر دلیلی مجری کار را به درستی انجام نداد و یا در زمان گارانتی پس از تحویل کار دوباره مشکل ایجاد شد، تاسیسات 24 ساعته متعهد به انجام صحیح توسط همان مجری یا ارسال متخصص دیگر بدون دریافت هزینه اضافه می باشد.

برخی از سوابق کاری مرتبط با سرویس و تعمیر موتورخانه و تجهیزات وابسته

تعویض منبع دو جداره آب گرم در ستارخان - آقای شیخی

تعمیر موتورخانه در مجیدیه - آقای مهدیزاده