در این مقاله از سایت، سعی بر معرفی ابزار لوله کشی ساختمان شده است برای مشاهده مقالات بیشتر از لوله کشی ساختمان می توانید این واژه را در قسمت جست و جوی همین سایت وارد کنید.

برای لوله کشی ساختمان که به دو نوع لوله کشی فاضلابو لوله کشی آب سرد و گرم تقسیم می شود،

 

علاوه بر تهیه لوله مناسب به ابزارآلات نیز احتیاج است، ابزارآلاتی که با استفاده از آنها بتوان عملیات لوله کشی را به نحو احسن انجام داد.

علاوه بر این به انبردست قفلی و کلاغی، گیره، حدیده، برقوزن، لوله بر و لوله خم کن (دستی یا هیدرولیکی) احتیاج است.

تصاویر برخی از ابزارهای مورد نیاز در لوله کشی ساختمان

ابزار لوله کشی ساختمان 1

ابزار لوله کشی ساختمان 2

 

یک جعبه ابزار کامل برای لوله کشی ساختمان شامل موارد بالاست، علاوه بر این برای اتصالات نیز با توجه به روش اتصالات لوله ها به یکدیگر به موارد خاصی (دستگاه جوش، چسب و...) احتیاج است.

ابزارآلات نیز مانند هر چیز دیگری در کیفیت ها و قیمت های متفاوت در بازار عرضه می شوند و کارخانه های مختلف ایرانی و خارجی با مارک های متفاوت این ابزار را تولید می کنند.

      لوله کش موظف است از بهترین ابزارآلات برای لوله کشی ساختمان شما استفاده کند.

چرا باید از ابزارآلات خوب استفاده کرد؟

  • 1- سهولت کار برای فرد لوله کش
  • 2- انجام سریع تر لوله کشی و صرفه جویی در زمان
  • 3- به اتمام رسیدن کار در بهترین حالت ممکن بدون آسیب زدن به لوله ها

 بسته به جنس، کیفیت و میزان آسیب پذیری لوله مورد مصرف، ابزار مخصوصی برای آن نوع وجود دارد، مثلا به دلیل آسیب پذیری بیشتر لوله های مسی، تکنسین لوله کش از ابزار متفاوتی متناسب با این نوع لوله بهره می گیرد.

ابزار لوله کشی، عنصر بسیار مهمی در اجرای سیستم لوله کشی ساختمان به شمار می آید. در مورد ابزارها باید توجه داشت که ابزار به کار برده شده، نباید غیر استاندارد باشد (چرا که در این صورت، مثلا رزوه لوله کج شده و به کل کارایی لوله مختل می شود و یا مشکلات بعدی در بهره برداری را موجب می شود).

 این ابزارها به صورت اجمالی عبارتند از:

متر

شکل 1متر یکی از ابتدایی ترین تجهیزات لوله کشی

شکل 1متر یکی از ابتدایی ترین تجهیزات لوله کشی

 

متر، وسیله ای برای اندازه گیری و انتقال اندازه است که از نقطه نظر جنس و ساخت در انواع مختلفی تولید شده و در بازار موجود است. مترهای چوبی، چرمی، پلاستیکی و فلزی یافت می شود که نوع فلزی آن به دلیل عدم آسیب پذیری و دقت زیادتر در لوله کشی کاربرد بیشتری دارد.

کولیس

 شکل 2 نمایی از یک کولیس و راهنمای آن

شکل 2 نمایی از یک کولیس و راهنمای آن

کولیس به علت داشتن تنوع در اندازه گیری پارامترهای مختلف و دقت زیاد، یکی از مهمترین ابزارهای اندازه گیری در کارهای اجرایی و مهندسی تلقی می شود. اندازه های قطر خارجی، قطر داخلی و عمق اجسام با کولیس قابل اندازه گیری است.

یک کولیس از قسمت های ثابت و متحرک تشکیل شده است که در زیر به آنها اشاره می شود:

  • فک ثابت، فک متحرک، ورنیه، خط کش مدرج، عمق سنج و داخل سنج ورنیه

به تقسیمات روی کولیس ورنیه گفته می شود که به وسیله آن امکان قرائت دقت های اعشاری مهیا می شود.

خط کش فولادی

این خط کش از وسایل اندازه گیری طولی می باشد، که درجه بندی آن معمولا بر حسب اینچ و میلی متر است.

گونیا

گونیا، یکی از وسایل ثابت اندازه گیری زاویه است که به طور معمول از آن به منظور کنترل عمودی (قائم بودن) قطعات جوشکاری شده استفاده می شود. در هنگام استفاده از گونیاها باید سعی شود که تا حد امکان هر دو ضلع گونیا عمود بر سطح کار باشد.

برای آشنایی بیشتر با جوشکاری، مقاله جوشکاری لوله های موتورخانه می تواند محتوای مناسبی را در اختیار شما عزیزان قرار دهد.

گیره لوله

برای عملیات حدیده کاری یا دنده کردن و بریدن لوله، باید لوله در محلی ثابت قرار داده شود، به طوری که از حرکت خطی و دورانی آن جلوگیری به عمل آید و از طرفی به جدار خارجی لوله نباید آسیبی وارد شود. برای همین منظور، گیره هایی مخصوص لوله ساخته شده که تماس فک های این نوع گیره ها در چهارنقطه با لوله، آن را ثابت نگه می دارد. بعه عبارتی، گیره لوله کشی به عنوان یکی از ابزار لوله کشی است که از دور تا دور لوله، آن را در بر می گیرد و باعث جلوگیری از چرخش لوله در اثر عملیات حدیده کاری و رزوه کردن لوله می شود. به علت این که این گیره، باعث دربرگیری دور تا دور لوله می شود، لهیدگی در لوله رخ نمی دهد. اما، اگر از گیره معمولی استفاده شود، به علت این که گرفتن لوله فقط از دو سمت صورت می گیرد، پس از انجام کار به احتمال زیاد، شاهد جای لهیدگی روی لوله خواهیم بود.

 شکل 3 نمایی از یک گیره لوله مستقر شده در کارگاه تاسیساتی ساختمان

شکل 3 نمایی از یک گیره لوله مستقر شده در کارگاه تاسیساتی ساختمان

انواع این گیره ها عبارتند از:

  1. گیره لوله رومیزی
  2. گیره لوله صحرایی
  3. گیره لوله زنجیری

آچارها

برای این که اجرای لوله کشی ساختمان با دقت خوبی انجام شود نیاز است که از ابزارهای خاصی استفاده کرد. آچارها جز مهم ترین و کاربردی ترین لوازم لوله کشی ساختمان محسوب می شوند. آچارها در انواع مختلف با کاربردهای متفاوتی در بازار وجود دارند که از هر کدام از آنها، کاربری مخصوص به خود را دارند. آچارهای لوله گیر، شلاقی و آچار فرانسه حتما در مجموعه ابزار کار یک لوله کش ساختمان یافت می شود.

 شکل 4نمایی از یک آچار پر مصرف در لوله کشی ساختمان

شکل 4نمایی از یک آچار پر مصرف در لوله کشی ساختمان

آچار لوله گیر

همان طور که از نام آن پیداست، کار این آچار به این صورت است که لوله را در اتصالات گرفته و بچرخاند.

این وسیله از ابزار اولیه و ضروری در لوله کشی به شمار می آید و به علت حالت خاص فک آچار، چنانکه جهت گردش آن صحیح باشد(برای سفت کردن لوله به کمک این آچار، می توان لوله را در جهت عقربه های ساعت چرخاند)، فک های آچار به دور لوله قفل و بست شده و باعث باز و یا بسته شدن لوله می شود.

البته در اصلاح عامیانه به این نوع از آچارها، آچار شلاقی نیز گفته می شود.

آچار سوئدی

کاربرد آچار سوئدی نیز در لوله کشی همانند آچار لوله گیر است.

 

آچار فرانسه

 شکل 5 آچار فرانسه یکی از ابزار مهم لوله کشی ساختمان است

شکل 5 آچار فرانسه یکی از ابزار مهم لوله کشی ساختمان است

 آچار فرانسه، ابزای است که از یک فک ثابت و یک فک متحرک بهره می برد که سطوح داخلی فک های آن صاف است و برای گرفتن مهره های شش گوش و چهار گوش و بعضی اتصالات لوله کشی مناسب است.

آچار لوله زنجیری

آچار لوله زنجیری عملکردی کاملا مشابه آچارهای لوله گیر و یا شلاقی دارد و برای باز و بسته کردن کردن لوله هایی با قطر زیاد که آچار لوله گیر و آچار سوئدی قدرت انجام کار را ندارند از این ابزار استفاده می گردد.

آچار تسمه ای

از آچار تسمه ای نیز همانند آچارهای بالا به منظور باز و بسته کردن لوله استفاده می شود. تفاوت این آچار در این است که برای مثال، آچار شلاقی در لوله های مسی نمی تواند مورد استفاده قرار گیرد (به علت ایجاد خرابی در لوله ها)؛ اما از آچار تسمه ای می توان برای این منظور، بهره جست.

لوله برها

لوله بر، ابزاری برای برش لوله در محل دلخواه است که پس از تثبیت لوله با گیره، به صورت دورانی بارها با عبورش از روی لوله آن را می برد. لازم به ذکر است که این ابزار نسبت به اره، از کارآمدی بسیار بیشتری برخوردار است و برش نهایی، بسیار تمیز تر و با ظرافت بیش تری نسبت به یک برش ساده انجام می شود. در حین انجام عملیات برش لازم است که هر چند دور یک مرتبه جهت چرخش لوله بر را نیم دور معکوس کرد. همچنین توجه شود که دامنه برش لوله برها با محدودیت هایی همراه است. 

ابزار لوله کشی ساختمان 8 

شکل 6 نمایی از بک لوله بر

لوله بر چدن

از این ابزار مخصوص برای برش لوله های چدنی استفاده می شود و طریقه کار آن تقریبا شبیه لوله برهای گالوانیزه است. برای برش لوله های چدنی ابتدا زنجیری با طول متغیر به دور لوله اندازه شده و محکم می شود، سپس حرکت دورانی ناشی از چرخش چرخ های تیغه ای که در میان زنجیر قرار دارد باعث برش لوله می شود.

کمان اره آهن بر

کمان اره آهن بر، یکی از ابزار لوله کشی ساختمان است که برای بریدن لوله از آن استفاده می شود و دارای یک کمان و یک تیغ است. توجه شود که سفت و شل بودن تیغه اره در میزان عمر آن موثر است.

حدیده

این وسیله که برای دنده کردن سر لوله به کار می رود از مهمترین وسایل لوله کشی به شمار می آید. از این ابزار برای ایجاد رزوه های روی لوله و همانند لوله بر پس از تثبیت کردن لوله استفاده می شود. دو نوع دستی و برقی حدیده توسط لوله کش ها مورد استفاده قرار می گیرد. حدیده های برقی و دستی از نظر پارچه (دنده) به صورت تک پارچه، دو پارچه و چهار پارچه موجود می باشند که به طور معمول برای راحتی کار و دنده کردن لوله هایی با قطر زیاد، از برقی یا چهار پارچه استفاده می شود.

شکل 7 نمایی از انواع حدیده

شکل 7 نمایی از انواع حدیده

شکل 8 نمایی از حدیده در سایزهای مختلف

شکل 8 نمایی از حدیده در سایزهای مختلف

برقو

عملیات برش لوله با ابزاری مانند لوله بر، باعث تنگ شدن قطر داخلی لوله شده که این خود موجب افت فشار در لوله های فاضلاب خواهد شد. برای این منظور و برای هم قطر کردن لوله با قطر اولیه، از وسیله ای به نام برقو استفاده می شود. به عبارتی، هنگامی که لوله بریده می شود، در محل بریدگی، که محل عبور دستگاه لوله بر است، لبه های تیز و زوائدی ایجاد می شود که برقوزن می تواند با تراشیدن این زوائد، لوله را صاف نماید.

شکل 9برقوزنی لوله در کارگاه

 شکل 9برقوزنی لوله در کارگاه

 روغندان

در هنگام انجام حدیده کاری، بریدن لوله و یا در هنگام بازکردن پیچ و مهره های سفت شده، به منظور روان کاری سطوح و کم کردن اصطکاک و بیشتر کردن عمر ابزار استفاده شده، باید از روغن استفاده شود.

قلم کنف کوبی و سرب کوبی

از قلم کنف کوبی و سرب کوبی به منظور جاگذاری و کوبیدن کنف بافته شده و همچنین سرب ریخته شده از انواع قلم در اشکال زیر استفاده می شود.

بوته سرب

چون سرب به صورت شمش و جامد می باشد، ظرف مخصوصی جهت ذوب کردن سرب لازم است که به طور معمول از فولاد ساخته شده و به دسته ای مجهز است.

کوره ذوب سرب

ذوب سرب نیاز به کوره ای دارد تا گرمای لازم برای ذوب سرب را تولید کند. به جهت تمیزی بیشتر و سوخت بهتر، این کوره ها معمولا گازی ساخته می شوند.

ملاقه سرب ریزی

برای ریختن سرب مذاب در هر اتصال از پیمانه ای دسته دار و شیار دار (قیفی شکل) به نام ملاقه سرب ریزی استفاده می شود (چون مقدار مصرف کمتر از سرب ذوب شده است) که ظرفیت آن معمولا بیشتر از مصرف سرب برای یک سر اتصال است.

کمربند سرب ریزی (بسته های طوقه ای)

بسته های طرقه ای در سرب ریزی مایل و افقی به کار می روند و به منظور جلوگیری از بیرون ریزی مواد مذاب از طوقه لوله چدنی در حالت غیر قائم از آن استفاده می شود. لازم به ذکر است که بسته های طوقه ای از جنس نخ نسوز، لاستیک و فلزی هستند.

انبردست

شکل 10 انبردست یکی از ابزار مهم در لوله کشی ساختمان به شمار می رود

شکل 10 انبردست یکی از ابزار مهم در لوله کشی ساختمان به شمار می رود

انبردست ها نیز یکی از ابزار های پرکاربرد در اجرای تاسیسات و لوله کشی ساختمان می باشد و در انواع مختلف و به شکل های گوناگون در بازار موجود است. ‌

انبردست قفلی از جمله ابزاری هست که برای باز و بسته کردن لوله های سفت به کار می رود. برای مثال، اگر لوله ای بیش از ده سال بسته باشد و رسوب گرفته باشد، برای باز و بسته کردن آن، استفاده از انبردست قفلی بسیار مناسب است؛ چرا که انبردست قفلی از گیره هایی برخوردار است که می تواند لوله را محکم در خود بگیرد و بپیچاند. اما با این حال قطعا به علت گیره ها، بر روی لوله ردی از انبرقفلی یا انبردست قفلی باقی خواهد ماند.

قلاویز

هر گاه قرار است در قطعات مختلفی سوراخی ایجاد شود، بایستی ابتدا سطح داخلی این سوراخ ها رزوه کاری شده و بعد از آن جاگیری لوله و یا پیچ در آن انجام شود. برای این عمل رزوه کردن داخل سوراخ از ابزاری به نام قلاویز استفاده می کنند.

ابزارهای مربوط به لوله های مسی برای سیستم لوله کشی ساختمان

شکل 11 نمایی از لوله کشی مسی اجرا شده در یک ساختمان

شکل 11 نمایی از لوله کشی مسی اجرا شده در یک ساختمان

 برای اجرای لوله های مسی همانند سایر لوله ها، نیاز به ابزارهای خاصی است. این لوله ها به نسبت سایر لوله ها، آسیب پذیرتر بوده و اگر هنگام کردن با آنها، از ابزارهای سخت استفاده شود ، باعث باقی ماندن رد و اثر ابزار بر روی لوله می شود. برخی از این ابزارهای مخصوص به قرار زیر است:

  •  لوله بر مسی با برقوزن مخصوص
  •  گیره های مختص لوله های مسی
  •  لاله کن (در دو نوع چکشی یا پیچی)
  •  فنرخم کن لوله که در سایز های گوناگون در بازار یافت می شود.
  •  خم کن اهرمی
  •  دستگاه جوش و ... .

ابزارآلات و تجهیزات مخصوص لوله کشی فاضلاب

اهمیت لوله کشی فاضلاب اگر از لوله کشی معمولی و عادی بیشتر نباشد، قطعا کمتر نیست.

تجربه اجرایی نشان می دهد که در هنگام خرابی لوله ها، متاسفانه برخی از لوله کش ها برای تعمیر لوله های فاضلاب اشتیاق به نسبت کم تری نشان می دهند و به همین ترتیب هزینه تعمیر و نگهداری آن نیز بیش تر است. بنابراین، باید از بهترین ابزار و وسایل برای لوله کشی فاضلاب استفاده شود.

مسائلی از جمله شیب و عدم نشتی لوله ها، توسط این ابزارهای دقیق، حتما در هنگام لوله کشی چندین بار مورد کنترل قرار گیرد.

شکل 12 ابزار پر مصرف لوله کشی ساختمان در یک نگاه

 شکل 12 ابزار پر مصرف لوله کشی ساختمان در یک نگاه

ابزار خوب و با کیفیت می تواند بر سهولت اجرای کار تاثیر به سزایی داشته باشد. به طور معمول، یک تکنسین لوله کش با تجربه برای انجام سریع تر سیستم لوله کشی ساختمان باید از ابزار با کیفیت تری استفاده کند.

پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با لوله کشی ساختمان مجموعه مقالات لوله کشی آب سرد و گرم ساختمان، لوله کشی فاضلاب ساختمان، لوله کشی آب، لوله کشی آب ساختمان و اتصالات لوله کشی آب ساختمان می توانند دانش شما را در این زمینه افزایش دهند.

در پایان باید گفت، آنچه بیش از ابزار و تجهیزات لوله کشی اهمیت دارد، شیوه کار لوله کش و روش اتصالات لوله ها به یکدیگر است که توسط لوله کش ماهر و با دستگاه جوش انجام می گیرد.

 

چنانچه برای ساختمان در حال احداث خود به دنبال اجرای سیستم لوله کشی هستید یا نیاز به تعمیر بخشی از سیستم لوله کشی واحدهای خود دارید، با ما تماس بگیرید تا همکاران واحد فنی ما با حضور در محل، مجموعه ای از خدمات مورد نیاز را با کیفیتی مناسب انجام دهند.

اشتراک گذاری این صفحه