مشکلات رایج موتورخانه

حتماً این جمله معروف را بارها شنیده اید که موتورخانه قلب تپنده ساختمان است. توجه به همین تعبیر ساده ما را به این نتیجه می رساند که باید بازدید و سرویس موتورخانه را جدی گرفت، در غیر این صورت مشکلات متعدد در شوفاژخانه یک به یک نمایان می شوند.

با ما در ادامه همراه باشید تا شما را با رایج ترین مشکلات موتورخانه و همچنین نحوه عیب یابی موتورخانه آشنا کرده و در نهایت از مزایای توجه به تعمیر و نگهداری شوفاژخانه مطلع شوید.

خرابی ترموستات موتورخانه

ترموستات یک وسیله بسیار ضروری در تجهیزات موتورخانه است که با کمک آن می توان درجه حرارت این سیستم را تنظیم کرد. در داخل موتورخانه از ترموستات جداری بر روی پمپ سیرکولاتور به منظور اندازه گیری و تنظیم دمای لوله های بازگشتی استفاده می شود. نوع دیگری از ترموستات موتورخانه به منظور تنظیم درجه حرارت دیگ کاربرد دارد، به همین دلیل به نام ترموستات دیگ شناخته می شود.

پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با وظیفه ترموستات بر روی پمپ موتورخانه مشاهده کلیپ زیر را از دست ندهید.

در صورت خرابی ترموستات دیگ و پمپ موتورخانه دمای دقیق دیگ و لوله های حامل آب به درستی نشان داده نشده و در نتیجه اختلالات زیادی در عملکرد موتورخانه ایجاد می شود. به عنوان مثال گرما یا سرمای حاصل از موتورخانه کمتر یا بیشتر از حد تعیین شده و مورد نیاز ساختمان تنظیم می شود.

در وهله اول به منظور تعمیر ترموستات موتورخانه باید آن را تنظیم کنید. چون در اکثر موارد این مشکل به دلیل بهم ریختن تنظیمات ترموستات ایجاد می شود. در قدم بعدی اگر بعد از تنظیم مجدد ترموستات مشکل همچنان پا برجا باقی ماند باید برای تعمیر یا تعویض ترموستات اقدام کنید.

سر و صدای زیاد موتورخانه

یکی دیگر از مشکلات شایع موتورخانه سر و صدای زیاد این مکان است، به حدی که آسایش ساکنین مختل می شود. از آنجا که موتورخانه شامل تجهیزات مختلفی می شود پیدا کردن منشا صداهای اضافی کمی دشوار است، آنقدر دشوار که بدون حضور متخصص نمی توان فهمید این سر و صدای اضافی از پمپ است یا لوله ها یا مشعل یا ...

در ادامه منشا صدای اضافی در موتورخانه را با هم بررسی می کنیم:

• سر و صدا از مشعل گازی

مشعل های گازی به دلیل داشتن فن و همچنین قطعات مکانیکی از جمله بلبرینگ، شایع ترین دلیل در تولید صداهای ناهنجار موتورخانه هستند. البته این مشکل در صورتی ایجاد می شود که فن مشعل گازی دچار ایراد شده یا بلبرینگ های فن حالت خوردگی پیدا کنند.

در چنین مواردی می توان با تعویض فن یا بلبرینگ های آن مشکل سر و صدای مشعل را رفع کرد. گاهی صدای مشعل به دلیل انفجاری روشن شدن این وسیله است. وقتی مشعل به حالت انفجاری روشن می شود، صدای مهیبی تولید می کند که به دلیل تنظیم نبودن ترکیب هوا و گاز ایجاد می شود. پس می توان با تنظیم مجدد هوا و گاز مشعل موتورخانه از تولید صدا توسط این قطعه پیشگیری کرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دلایل سر و صدا مشعل موتورخانه کلیپ زیر را تماشا کنید.

• سر و صدای پمپ آب موتورخانه

پمپ آب موتورخانه از جمله تجهیزات مهم در این مکان است که اتفاقاً بیشتر از سایر وسایل موجود در موتورخانه دچار خرابی می شود. صدا دادن پمپ آب واضح ترین علامت در خرابی این وسیله است که به دلایل مختلف از جمله تراز نبودن کوپلینگ پمپ، گیر کردن مواد زائد در پروانه پمپ، تاب برداشتن محور پمپ و خرابی یاتاقان پمپ ایجاد می شود.

چنانچه پمپ آب موتورخانه صدا می دهد، باید توسط متخصص از نزدیک مورد بررسی قرار بگیرد. برای اطلاع از راهکار کاهش صدا و لرزش پمپ موتورخانه کلیپ زیر را تماشا کنید تا هر چه سریع تر از شر این مشکل خلاص شوید.

• خروج صدا از لوله های موتورخانه

اگر لوله های موتورخانه دچار هوا گرفتگی شوند، صداهای بسیار ناهنجار و آزاردهنده ای شبیه به صدای ضربه تولید می کنند که در زمان جریان آب در لوله ها به راحتی شنیده می شود. مشکل هواگرفتن لوله های موتورخانه اکثراً در لوله های حامل آب گرم ایجاد می شود.

تنها راه حل رفع مشکل صدای لوله های موتورخانه این است که از متخصص کمک بگیرید تا لوله ها را هواگیری کند.

فرسودگی موتورخانه

یکی دیگر از مشکلات رایج در موتورخانه این است که تجهیزات و تاسیسات داخلی آن به مرز فرسودگی رسیده اند. یعنی به دلیل قدمت یا شاید به علت عدم توجه به سرویس و نگهداری موتورخانه تجهیزات دچار مشکلات عدیده ای شده اند و کارایی خود را از دست داده اند.

در زمان مواجه با فرسودگی موتورخانه تنها راه حل اقدام به بازسازی است که شامل موارد زیر می شود:

• تعویض ککلتور موتورخانه

شاید بتوان گفت بیش از 80 درصد نشتی های موتورخانه به دلیل پوسیدگی کلکتور ایجاد می شود. چون این قطعه در معرض مستقیم آب گرم بوده و بنابراین شرایط مستعد برای پوسیدگی را در اختیار دارد. در اکثر مواقع پوسیدگی کلکتور تنها با تعویض این قطعه قابل رفع است، چون در صورت جوشکاری و ترمیم باز هم احتمال پوسیدگی مجدد وجود دارد.

بهترین زمان برای تعویض کلکتور موتورخانه در فصل تابستان است تا به گرمایش نیاز نداشته باشیم و بتوانیم کلکتور آب گرم را برای مدت محدودی از مدار خارج کنیم. مراحل تعویض کلکتور موتورخانه را در کلیپ زیر تماشا کنید.

• تعویض منبع کویل دار و دوجداره

مهمترین عامل مخرب منبع کویل دار یا منبع دوجداره تجمع رسوبات در جداره داخلی این قطعه است. در این شرایط با وجود فعال بودن موتورخانه اما از تولید آب گرم خبری نیست. بنابراین باید در مرحله اول منبع آب گرم موتورخانه را اسیدشویی و تمیز می کنند.

اما در مواقعی که اسیدشویی جوابگو نیست یا منبع به دلیل حجم رسوبات دچار پوسیدگی و نشتی شده، بهترین کار تعویض منبع است. با مشاهده کلیپ زیر از دلایل خراب شدن منبع کویل دار موتورخانه مطلع خواهید شد.

• تعویض دیگ موتورخانه

معمولاً طول عمر دیگ موتورخانه زیاد است، مخصوصاً اگر از جنس فولادی باشد. اما خواه ناخواه با گذر زمان و عدم رسیدگی به موتورخانه دیگ هم دچار نشتی و پوسیدگی می شود یا لوله آتش خور موتورخانه کارایی خود را از دست می دهد.

در چنین مواقعی برای تعویض دیگ اندازه درب موتورخانه را در نظر می گیرند، اگر درب موتورخانه به اندازه کافی بزرگ باشد، بهترین گزینه استفاده از دیگ فولادی است که هم راندمان حرارتی بالاتری دارد و هم اینکه دیرتر خراب می شود.

اما اگر درب موتورخانه تنگ است یا طراحی داخلی موتورخانه طوری انجام شده که جابجایی دیگ را مشکل کرده است، می توان از دیگ چدنی استفاده کرد. چون این مدل دیگ به صورت پره ای طراحی شده بنابراین امکان وارد کردن پره های دیگ به صورت جداگانه به داخل موتورخانه و سرهم کردن آن وجود دارد. حتی می توان پره های دیگ چدنی را تعویض کرد که توضیحات بیشتر را در مقاله تعویض دیگ موتورخانه بیان کرده ایم.

کلیپ زیر را تماشا کنید تا با دلایل خراب شدن دیگ چدنی موتورخانه بیشتر آشنا شوید.

• تعویض چیلر

در بعضی از موتورخانه های سرمایشی-گرمایشی از چیلر برای تامین سرمایش ساختمان استفاده می شود. این وسیله هرچند بسیار قدرتمند و پربازده است اما می تواند در دراز مدت دچار چنان مشکلاتی شود که تعویض آن بسیار مقرون به صرفه تر از تعمیر آن باشد.

• تعویض لوله کشی

بخش عمده ای از فرسودگی موتورخانه به سیستم لوله کشی یا تاسیسات این مکان مربوط می شود. به حدی که شاید مجبور باشیم در طول عمر مفید موتورخانه چندین مرتبه لوله های موتورخانه را به دلیل نشتی های پی در پی، رسوب گرفتگی و از بین رفتن اتصالات تعویض کنیم.

صفرتاصد نحوه بازسازی سیستم لوله کشی موتورخانه در کلیپ زیر توضیح داده شده است که مشاهده آن را به شما پیشنهاد می کنیم.

• ترمیم عایق کاری موتورخانه

بسیاری از تجهیزات موتورخانه از جمله سیستم لوله کشی و منبع دوجداره را عایق کاری می کنند تا بازدهی موتورخانه چندین برابر شود. اما لایه های عایق به مرور زمان آسیب می بینند و حتی از بعضی قسمت ها جدا می شوند. بنابراین به عایق کاری مجدد نیاز پیدا می کنند. پیشنهاد می کنیم جهت آشنایی با نحوه عایق کاری موتورخانه کلیپ زیر را تماشا کنید.

فیلترهای کثیف موتورخانه

در قسمت های مختلف تجهیزات موتورخانه از جمله در مشعل، پمپ سیرکولاتور موتورخانه، دمنده موتورخانه و ... می توان از فیلتر استفاده کرد تا راندمان این سیستم افزایش پیدا کند.

اما فیلتر موتورخانه در معرض آلودگی های محیطی قرار دارد و به سرعت کثیف می شود. اگر فیلتر را در زمان مناسب پاکسازی یا تعویض نکنیم، کل عملکرد سیستم موتورخانه با مشکل مواجه می شود. تصور کنید که دیگ موتورخانه گرم نمی شود، تنها به این دلیل که فیلتر دمنده توسط آلودگی ها مسدود شده و به خوبی عمل نمی کند. به همین سادگی بازدهی کل سیستم موتورخانه به شدت افت پیدا می کند. برای آشنایی با نحوه سرویس بویلر موتورخانه لینک مقاله را لمس کنید.

سرد شدن دیگ موتورخانه

یکی دیگر از مشکلات رایج موتورخانه این است که دیگ به اندازه کافی گرم نمی شود یا حتی می توان گفت دیگ موتورخانه سرد است.

سرد شدن دیگ موتورخانه علل مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:

• سطح آب داخل دیگ پایین تر از حد مورد نیاز است

اگر فشار آب داخل دیگ کمتر از 12 psi باشد، این معنی را می دهد که سیستم به آب بیشتری نیاز دارد. در غیر این صورت دیگ به اندازه کافی گرم نمی شود.

• دیگ رسوب گرفته است

دیگ موتورخانه به دلیل مجاورت دائمی با آب گرم شدیداً در معرض رسوب گرفتن قرار دارد. بنابراین یکی از مهمترین دلایل سرد شدن دیگ موتورخانه این است که به شدت رسوب گرفته و باید توسط متخصص شستشو داده شود.

• مشعل گازی خراب است

حرارت مورد نیاز برای احتراق دیگ موتورخانه از طریق مشعل تعبیه شده در پشت دیگ تامین می شود. بنابراین اگر مشعل خراب باشد یا سنسور شعله موتورخانه از کار افتاده باشد، سرد شدن دیگ دور از انتظار نیست.

• ترموستات دیگ به درستی تنظیم نشده است

در بخش های قبلی توضیح دادیم که از ترموستات برای اندازه گیری و تنظیم دمای دیگ موتورخانه استفاده می شود. پس یک دلیل احتمالی در سرد شدن دیگ موتورخانه این است که ترموستات خراب است یا به تنظیم مجدد نیاز دارد.

شما می توانید تمامی این عوامل موثر در سرد شدن دیگ موتورخانه را با اقدام به موقع به منظور سرویس دیگ آب گرم زودتر شناسایی و رفع کنید. برای اطلاع از نحوه سرویس دیگ آب گرم موتورخانه و زمان مناسب آن مشاهده کلیپ زیر را از دست ندهید.

سرریز منبع انبساط

به منظور حفظ سطح آب و همچنین دفع فشار مضاعف آب گرم در موتورخانه از منبع انبساط استفاده می شود. یکی از شایع ترین نشانه های خرابی منبع انبساط این است که آب از منبع سرریز شده و متوقف نمی شود.

این مشکل نه تنها باعث هدر رفت آب و آسیب به بنا می شود، بلکه راندمان موتورخانه را تا حد زیادی کاهش می دهد، به همین دلیل باید هر چه سریع تر منبع انبساط رفع عیب شود تا آبریزی از آن متوقف گردد.

سرریز شدن آب منبع به 2 دلیل اصلی اتفاق می افتد:

• خرابی و نصب اشتباه شناور داخل منبع انبساط

وظیفه اصلی منبع انبساط موتورخانه این است که اگر به دلایلی فشار سیستم بالاتر از حد نرمال قرار گرفت و آب جوش آمد، مقدار آب مضاعف منبسط شده را از طریق سرریز شدن از مدار خارج کند.

در حالت عادی باید بعد از اینکه مقدار آب مضاعف از سیستم خارج شد، قطع کن منبع انبساط عمل کند. اما اگر قطع کن منبع انبساط به درستی عمل نکند، شاهد سرریز شدن آب از منبع انبساط هستیم که اکثراً به دلیل خرابی شناور داخل منبع اتفاق می افتد. خرابی شناور منبع انبساط چند دلیل عمده دارد:

* سوراخ شدن توپی شناور

* تراز نبودن فلوتر و توپی شناور

* تنظیم نبودن شناور و توپی

* تجمع رسوبات و ذرات خراجی در شیر پرکن شناور

* خراب شدن واشر و دیگر قطعات شیر شناور

در اغلب مواقع می توان شناور را تعمیر کرد. به عنوان مثال اگر توپی آن خراب باشد، امکان تعویض توپی وجود دارد یا چنانچه شناور تنظیم نباشد، می توان مجدد آن را رگلاژ نمود. ولی در صورتی که با تنظیم و تمیز کردن شناور مشکل حل نشد، راهی جز تعویض این قطعه باقی نمی ماند.

• سوراخ شدن جداره داخلی منبع دوجداره یا کویل دار

یکی از مهمترین دلایل سرریز شدن آب از منبع انبساط این است که منبع دوجداره یا کویل دار سوراخ شده اند. در این صورت آب گرم مصرفی و آب مدار گرمایش با هم مخلوط می شوند و چون فشار آب مصرفی بیشتر است به آب مدار گرمایش غلبه کرده و به صورت سرریز شدن از منبع انبساط خود را نشان می دهد.

اغلب مواقع تعمیر جداره داخل منبع آب گرم یا امکان پذیر نیست یا هزینه بالایی در پی دارد، به همین دلیل اکثراً پیشنهاد می شود در صورت سوراخ شدن جداره داخلی منبع آب گرم آن را تعویض کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص علت سرریز شدن آب منبع انبساط از شما دعوت می کنیم کلیپ زیر را ببینید.

مزایای تعمیر و نگهداری موتورخانه

تا این قسمت از متن شما را با رایج ترین مشکلات سیستم موتورخانه آشنا کردیم، اما اگر کمی دقت کرده باشید متوجه شده اید که با در نظر گرفتن یک برنامه ریزی منظم به منظور تعمیر و نگهداری موتورخانه می توان تا حد زیادی زمان وقوع تمام ایرادات رایج در شوفاژخانه را به تعویق انداخت. به این ترتیب واضح ترین مزیت توجه به تعمیر و نگهداری موتورخانه افزایش طول عمر مفید تجهیزات این مکان است.

به بیانی دیگر وقتی موتورخانه را طبق یک برنامه تدوین شده مورد تعمیر و نگهداری قرار می دهیم، احتمال خرابی تجهیزات به شدت کاهش پیدا می کند. این حقیقت در مورد تمام تجهیزات موتورخانه از جمله پمپ ها، چیلرها، دیگ ها، منابع آب گرم و حتی تاسیسات الکتریکی و مکانیکی موتورخانه صادق است.

از دیگر مزایای سرویس شوفاژخانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بروز خرابی کمتر در تجهیزات موتورخانه از قبیل پمپ، چیلر، دیگ، منبع آب گرم، کلکتور و...
• افزایش طول عمر تجهیزات موتورخانه
• بهبود بهره وری موتورخانه
• افزایش بازدهی موتورخانه
• کاهش مصرف انرژی
• افزایش ایمنی و ظریب اطمینان موتورخانه
• امکان استفاده از نعمت گرمایش و سرمایش بدون هیچ وقفه ای
• تامین آسایش و راحتی بیشتر برای ساکنین
• و ...

برخی از اقدامات بازدید و نگهداری موتورخانه وجود دارند که توسط خودِ شما امکان پذیر است. با مشاهده کلیپ زیر می توانید از این اقدامات مطلع شوید.

جمع بندی

یک نگاه دقیق به مشکلات رایج در سیستم موتورخانه گازی و همچنین مزایای تعمیر و نگهداری موتورخانه شما را از اهمیت توجه به سرویس منظم تجهیزات و انجام بازدید دوره ای موتورخانه آگاه می کند.

اما متاسفانه این باور غلط در افکار عمومی وجود دارد که تا زمان کارکرد یک سیستم هیچ نیازی به مراقبت بیشتر وجود ندارد، مگر اینکه سیستم دچار مشکل شود. تازه آن زمان است که به فکر تعمیر تجهیزات می پردازیم، غافل از اینکه باید هزینه چند برابری پرداخت کنیم و چه بسا تعمیر امکان پذیر نباشد و باید کلی از سرمایه خود را خرید مجدد آن وسیله و تعویض آن صرف کنیم.

این در حالی است که با یک اقدام ساده تعمیر و نگهداری دوره ای می توان از این مقدار هزینه اضافی و سلب آسایش جلوگیری کرد.

ما در مجموعه تاسیسات 24 ساعته گروهی متخصص از تکنسین های موتورخانه را گرد هم جمع کرده ایم تا تعمیر و نگهداری شوفاژخانه شما را به بهترین شکل ممکن و بالاترین سطح از کیفیت انجام دهند.

بنابراین اگر می خواهید از مزایای تعمیر و نگهداری موتورخانه بهره مند شوید، کافیست همین الان فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کنید یا با شماره های داخل سایت تماس بگیرید.

منابع: منبع 1، منبع 2

برخی از سوابق کاری ما مربوط تعمیر و نگهداری موتورخانه

عایقکاری حرارتی موتورخانه در الهیه - مهندس خلجی

جوشکاری منبع کویلدار آب گرم خیابان ولیعصر پارک وی - آقای جورابچیان