اجزای تشکیل دهنده دیگ بخار

اگر می خواهید بدانید دیگ های بخار از چه قسمت هایی تشکیل شده اند؛

اگر به دنبال آشنایی با انواع دیگ از نظر نوع سیال آن هستید؛

به طور حتم این مطلب می تواند اطلاعات جامع و ارزشمندی را در اختیار شما قرار دهد. 

چرا که این بار می خواهیم دیگ بخار را به طور کامل بررسی کنیم. حتی اجزای ریز و درشت آن و نقش هر یک در دیگ بخار را بررسی خواهیم کرد.

پس از آن به معرفی دیگ های بخار بر اساس نوع سیال می رویم تا شما بتوانید دیگ مناسب با موتورخانه ساختمان خود را انتخاب کنید. تا انتها با ما همراه باشید.

انواع دیگ از نظر نوع سیال محتوی آن

به طور کلی، دستگاه هاى مولد آب گرم، دیگ ها و مشعل ها را شامل می شود. دیگ بخار که یکی از پرکاربردترین انواع دیگ ها به شمار می آید، از اجزای مختلفی تشکیل شده است.

محاسبات مربوط به دیگ بخار به منظور انتخاب دیگ مناسب که پاسخگوی نیاز حرارتی ساختمان باشد در مقاله ای با عنوان محاسبات دیگ بخار از طریق همین سایت در دسترس است.

دیگ ها از نظر ماهیت سیالی که در آن جاری است، به انواع آب گرم، آب داغ، بخار آب، روغن و ... در بازار وجود دارند.

شکل 1تصویری از یک دیگ بخار موتورخانه

فیلم معرفی دیگ بخار

همانطور که در قسمت فوق نیز اشاره کردیم، یکی از انواع دیگ های موتورخانه نوع دیگ بخار است. در کلیپ زیر می توانید با کمک توضیحات آقای مهندس اسماعیلی بیشتر با دیگ بخار و محل استفاده از آن آشنا شوید.

• انواع دیگ از نظر جنس بدنه

  دیگ ها بر اساس جنس بدنه آنها عموما به دو نوع کلی فولادی و چدنی تولید می شوند.

  • دیگ چدنى

تولید ديگ های چدنی با بهره گیری از روش ريخته گری به صورت پره ای در كارخانه انجام می شود. دیگ چدنی، دارای يک پره جلو، يک پره عقب و برحسب ظرفيت حرارتی، تعدادی پره ميانی هست.

آب بندی پره ها از طریق قطعه ای به نام بوش (كه دو سر آن مخروطی شكل است) يا اورينگ انجام می گیرد.

 شکل 2 ساختمان دیگ چدنی

ديگ های چدنی با مقاومت مناسب در مقابل گرما و عوامل خورنده، طراحی و توليد می شوند.

بهره گیری از بدنه ای با جنس همگون از یک سو و مقاومت شيميايی چدن در برابر خوردگی از سویی دیگر سبب جلوگيری از تشكيل پيل شيميايی یا گالوانيک می شود.

همچنین چدن در برابر پوسیدگی، مقاومت مناسبی در برابر پوسیدگی از خود نشان می دهد. برخورداری از اينرسی گرمايی بالا در پره های اين ديگ ها یکی از عوامل ديگر انتخاب اين نوع ديگ ها هستند.

ديگ های چدنی به طور معمول برای تحمل فشار کاری تا 5 آتمسفر و با ظرفيت های گرمايی مختلف تولید می شوند.

ما توضیحات کامل تر در خصوص دیگ های چدنی را در مطلبی با عنوان دیگ جدنی چیست؟ ذکر کرده ایم. برای مطالعه آن کافیست روی لینک مقاله بزنید.

 شکل 3اجزای تشکیل دهنده دیگ چدنی

مزایاى دیگ چدنى

1- مقاومت مناسب در برابر زنگ زدگى

2- بهره مندی از طول عمر زیاد

3- حمل و نقل آسان

4- برخورداری از امكان افزایش توان گرمایی

5- برخورداری از امكان تعویض پره به جاى تعویض كل دیگ

 به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص راه اندازی دیگ های چدنی مطلب مونتاژ و نصب دیگ چدنی را مطالعه کنید.

• دیگ های فولادی

دیگ فولادی با توجه به ظرفيت گرمايی مورد نیاز ساختمان به صورت مجموعه ای يكپارچه ساخته می شوند. جهت مقایسه دیگ چدنی با فولادی بر روی آن بزنید.

ديگ هاي آب گرم فولادي صرف نظر از ابعاد، ظرفيت و فشار كاری بر اساس نوع كاربری به دو شکل تولید می شوند:

فايـر تيـوب که شعله داخل لوله ها و سيال گرم شونده در خارج از لوله ها جریان دارد و واتر تيوب که آب داخل لوله ها و شعله اطراف لوله جریان دارد.

استفاده از دیگ فولادی با لوله هاى آتش یا فایر تیوب متداول تر است. شیوه اساسی كار اين دو نوع ديگ در قالب شكل های زير نشان داده شده است.

مطالعه مطالب نصب و راه اندازی دیگ فولادی و همچنین عایق کاری دیگ فولادی می تواند در این زمینه تکمیل کننده و مفید باشد.

شکل 4- دیگ های فولادی واتر تیوب (شکل سمت راست) و فایرتیوب ( در شکل سمت چپ)

• اجزاى دیگ فولادى فایر تیوب

اجزای تشکیل دهنده دیگ های بخار تا حدودی مشابه هم بوده و در اینجا به ذکر اجزای تشکیل دهنده دیگ فایر تیوب را بسنده می کنیم.

لیست این اجزا به قرار زیر است:

1- بدنه

2- لوله هاى آتش خوار فولادى

3- صفحات یا شیت هاى نگهدارنده لوله ها

4- دریچه هاى منهول (آدم رو) و هند هول (دست رو)

5- درهاى جلو و عقب

6- اتصالات لوله رفت، لوله برگشت و لوله انبساط

7- دودكش

8- شاسى

9- شیر اطمینان 

10- شیر تخلیه

11- پوشش (كاور)

12- اتصالات ترمومتر 

14-فشار سنج گیچ

15-ترموستات یا اكوستات

16- عایق حرارتى

17- كوره

 شکل 5 ساختمان دیگ فولادی و اجزای آن

نشان دهنده ها

برای اطمينان از صحت عملكرد اجزای مختلف يک سيستم گرمايش مركزی، ضروری است كه برخی از كميت های فيزيكی نظير سطح آب، دما و فشار در نقاط مختلف سيستم، اندازه گيری شود.

اين كار به وسیله ابزارهایی مانند فشارسنج، ترمومتر و يا ترمومتر ـ مانومتر تركيبی كه به نشان دهنده ها معروف هستند، انجام می شود.

شکل 6 نشان دهنده های نصب شده بر روی دیگ

کنترل کننده ها

كنترل كننده های سيستم های گرمايش مركزی موتورخانه تجهيزاتی را شامل می شود كه دما و فشار آب شبكه را كنترل می كنند.

اين ابزارها وظیفه كنترل مشعل را به روش صحيح بر عهده دارند.

 شکل 7 کنترل کننده های نصب شده بر روی دیگ

اكونومايزر ديگ بخار

شکل 8 اکونومایزر به عنوان یکی از اجزای دیک بخار به منظور افزایش بهره وری انرژی در موتورخانه به کار می رود.

در اصول مهندسي، اكونومايزرها ابزارهایی هستند كه به منظور كاهش ميزان اتلاف حرارتي مورد استفاده قرار می گیرند.

بـا اسـتفاده از آنها اين انرژي در حال هدررفت، به صورت مفيدي به چرخه کاری سيستم باز گردانده مي شود و به طور مثال در پيش گرم كردن يك سيال از آن استفاده می شود.

اكونومايزرها به طور معمول در مسير بویلرها یعنی ديگ هاي آبگرم و بخار و در سيستم هاي گرمايشي و سرمايشي، تهويه مطبـوع و در نيروگاه هاي حرارتي استفاده می شوند.

به طور کلی می توان گفت در اين موارد اكونومايزر در نقش يـك نـوع مبـدل حرارتي در سيستم عمل مي كند.

 برای آشنایی بیشتر با ساختار دیگ بخار، ظرفیت این وسیله و عوامل موثر در انتخاب ظرفیت دیگ بخار توصیه می کنیم در کلیپ زیر به توضیحات مهندس اسماعیلی گوش دهید.

 اكونومايزر استفاده شده در بويلرها

معمولا دماي دود خروجي از دودكش ديگ ها، از 150 درجه فراتر می رود كه اين دود وارد فضاي محيط شده و در حقيقت نوعی اتلاف گرمایی به حساب مي آيد.

با بهره گیری از يك نوع مبدل حرارتي در اين مسير، كـه در داخل لوله هاي آن، دود و در خارج آن یا پوسته آن، آب ورودي بويلر موجود است، مي توان به شکل بهینه ای از اين انرژي در حال اتلاف اسـتفاده کرد.

جمع بندی

در این مقاله توضیحی مقدماتی از برخی اجزای دیگ بخار و نحوه کارکرد آنها ارائه شد.

دستکاری هر کدام از این اجزا بدون دانش و اطلاع قبلی و بدون حضور نیروی مجرب، ممکن است موتورخانه ساختمان را در معرض خسارات هنگفتی قرار دهد.

به همین دلیل توصیه می کنیم حتماً قبل از تهیه دیگ بخار و یا نصب و تعمیر آن از متخصصین این حوزه کمک و راهنمایی بگیرید.

یکی از ده ها خدمات محبوبی که ما در مجموعه تاسیسات 24 ساعته ارائه می دهیم، راه اندازی موتوخانه به همراه تعمیر تجهیزات آن است.

در مجموعه تمامی خدمات همراه با ضمانت به مشتریان عرضه می شود تا اگر مشتری از خدمات ما رضایت نداشته باشد، می تواند سفارش خود را مرجوع کند تا این بار به شکل رایگان برای ایشان انجام دهیم.

بنابراین اگر شما هم می خواهید دیگ بخار موتورخانه را نصب و راه اندازی کرده و یا آن را تعمیر کنید، همین الان فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کنید و یا با شماره های داخل سایت تماس بگیرید.

ضمانت جبران خدمات

تمامی خدمات مجموعه ما دارای ضمانت می باشد.

اگر به هر دلیلی مجری کار را به درستی انجام نداد و یا در زمان گارانتی پس از تحویل کار دوباره مشکل ایجاد شد، تاسیسات 24 ساعته متعهد به انجام صحیح توسط همان مجری یا ارسال متخصص دیگر بدون دریافت هزینه اضافه می باشد.

برخی از سوابق کاری مرتبط با سرویس و تعمیر موتورخانه و تجهیزات وابسته

تعویض منبع دو جداره آب گرم در ستارخان - آقای شیخی

تعمیر موتورخانه در مجیدیه - آقای مهدیزاده

 

منبع:

در نوشتن برخی از قسمت های این مقاله از محتوای متنی و تصویری کتاب نصب و راه اندازی دستگاه های موتورخانه تاسیسات گرمایی، رشته تاسیسات مکانیکی، گروه مکانیک، شاخه آموزش فنی حرفه ای، استفاده شده است.