انواع سیستم های سرمایشی و کاربردهای آن

یکی از مهمترین چالش هایی که در زمان تجهیز ساختمان به سیستم گرمایش و سرمایش با آن مواجه می شویم، تنوع بیش از حد این دستگاه های حرارتی و برودتی هستند که گاهی انتخاب را برای ما دشوار می کنند.

به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا به سراغ معرفی پرکاربردترین سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان ها برویم و مزایا و معایب هر یک به همراه روش کار آن ها را برای شما توضیح دهیم. پس اگر دغدغه انتخاب بهترین سیستم تهویه مطبوع را دارید، تا انتها با ما همراه باشید.

اجزای اساسی یک سیستم تهویه مطبوع

قبل از اینکه به سراغ معرفی اجزای اساسی یک سیستم تهویه مطبوع برویم، لازم است تا معنی این سیستم را بدانیم. سیستم تهویه مطبوع یعنی کلیه تجهیزاتی که گرما، رطوبت و سرعت جریان هوا را در محیط های داخلی کنترل می کنند تا شرایط برای سکونت، کار و نگهداری مواد یا محصولات آماده و مطبوع شود.

این سیستم از گذشته های دور تا به امروز دچار تغییر و تحولات زیادی شده، اما با این وجود وظیفه اصلی خود که تامین سرما و گرما برای ساختمان بوده را حفظ کرده است. بنابراین نقش سیستم تهویه مطبوع فراهم کردن گرمایش و سرمایش محیط است. از مهمترین اجزای اساسی یک سیستم تهویه مطبوع می توان به کولر، چیلر، کولر گازی و اسپلیت اشاره کرد.

این قسمت را به عنوان یک آشنایی جزئی با سیستم تهویه مطبوع در نظر بگیرید، چون در ادامه همین مطلب توضیحات بیشتر در خصوص انواع سیستم های گرمایشی و سرمایشی را در اختیار شما قرار می دهیم تا بتوانید با خاطری آسوده بهترین سیستم سرمایش و گرمایش ساختمان خود را انتخاب کنید.

انواع سیستم های سرمایشی

تهویه مطبوع یا سرمایش بسیار پیچیده تر از گرمایش است، چرا که بجای صرف انرژی برای تولید حرارت و گرما در ساختمان باید انرژی صرف کند تا گرمای تولید شده در محیط داخلی را به خارج از ساختمان هدایت کند. رایج ترین انواع سیستم سرمایشی ساختمان ها از موتورهای کمپرسوری استفاده می کنند، درست شبیه به کمپرسوری که در یخچال خانه شما وجود دارد، با این تفاوت که گرما را از داخل خانه شما به محیط بیرون منتقل می کنند.

تصویر کنید که خانه شما در واقع یک یخچال است که یک عدد کمپرسور در خارج از محیط داخلی قرار گرفته و یک محلول خنک کننده به نام مبرد در داخل آن وجود دارد. این محلول می تواند بین دو حالت گاز و مایع تغییر حالت دهد و با تغییر حالت خود گرمای محیط را جذب کرده یا آزاد کند. بنابراین از محلول خنک کننده به عنوان حامل گرما از یک مکان به مکان دیگر استفاده می شود، درست به همان صورت که یک یخچال هوای داخلی خود را خنک نگه می دارد.

یک سیستم سرمایشی گرما را از یک مکان سردتر می گیرد و آن را به مکان گرم تر می برد، این اتفاق دقیقاً بر اساس قوانین علم فیزیک است و با کمک انرژی الکتریکی یا برق این کار را انجام می دهد.

تا این قسمت از متن با رایج ترین روش کار سیستم سرمایشی آشنا شدید، هر چند برخی دیگر از سیستم های سرمایشی همراه با آب و برق کار می کنند و مایع خنک کننده ندارند. در ادامه می خواهیم انواع مدل سیستم سرمایشی ساختمان را به شما معرفی کنیم:

• کولر آبی
• کولر گازی (اسپلیت)
• فن کوئل
• چیلر
• داکت اسپلیت
• دستگاه جدید GHP
• دستگاه جدید VRF

از بین انواع مدل سیستم هایی که در قسمت فوق به آن ها اشاره کردیم، تنها کولر آبی و کولر گازی هستند که تنها در حالت سرمایش مورد استفاده قرار می گیرد، اما دیگر تجهیزات از جمله اسپلیت، فن کوئل، چیلر، داکت اسپلیت، دستگاه GHP و VRF جزو سیستم سرمایشی و گرمایشی هستند که می توان بنا به نیاز ساختمان آن ها را در یکی از حالت های سرمایش و یا گرمایش تنظیم نمود.

توضیحات بیشتر در خصوص انواع سیستم های گرمایشی و سرمایشی و کاربردهای هر یک را در ادامه همین مطلب برای شما خواهیم گفت.

کولر آبی

می توان گفت یکی از قدیمی ترین انواع سیستم های سرمایشی که اتفاقاً در داخل کشور ما محبوبیت زیادی داشته و بیشتر در مناطق جغرافیایی گرم و خشک کشور مورد استفاده قرار می گیرد، کولر آبی است. این دستگاه از بخش های اصلی از جمله کانال خروجی، بدنه اصلی، ناودان ها، شناور، جعبه برق، پمپ آب، موتور برق و فن یا پروانه تشکیل شده است.

دستگاه کولر آبی پوشالی

این وسیله سرمایشی روش کار بسیار ساده ای دارد، به این صورت که آب توسط پمپ دستگاه و از طریق ناودانی بر روی پوشال های دستگاه ریخته می شود و آن ها را همیشه خیس نگه می دارد. وقتی فن کولر آبی از طریق روشن شدن الکتروموتور دستگاه به کار می افتد، هوا از روی پوشال های مرطوب عبور کرده و به داخل کانال کولر مرتبط به داخل ساختمان هدایت می شود.

از آنجا که هوا از روی پوشال های خیس عبور کرده است، باعث تبخیر آب پوشال ها شده و چون برای تبخیر شدن به گرما نیاز دارد، این گرما را از هوای بیرون کولر جذب کرده و به این ترتیب هوای داخلی را خنک می کند. با توجه به اینکه تولید سرما در کولرهای آبی از طریق تبخیر آب صورت می گیرد، به این وسیله سرمایشی لقب سیستم تهویه مطبوع تبخیری نیز می دهند.

کولرهای آبی مدل های متنوعی دارند که در سایزهای کوچک تا بسیار بزرگ طراحی و تولید می شوند، از آن جمله می توان به کولر آبی پرتابل، کولر آبی رومیزی و کولر آبی پشت بامی اشاره کرد که هر کدام کاربری های مختص به خود را دارند.

کولر آبی پرتابل

هر چه سایز کولرهای آبی بزرگ تر می شود، به همان اندازه قدرت و ظرفیت سرمایشی آن ها نیز بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال برای اتاق خواب کوچک در یک محیط گرم و خشک می توان از کولر آبی رومیزی استفاده کرد، اما سرمایش یک سوله بزرگ تنها با کمک کولرهای آبی چند هزار امکان پذیر است.

کولر آبی رومیزی سلولزی

بد نیست توجه ای به مزایا و معایب این سیستم سرمایشی داشته باشید:

مزایای کولر آبی

• قیمت خرید مناسب تر به نسبت سایر سیستم های سرمایشی
• مصرف کمتر انرژی برق
• نصب سریع، راحت و کم هزینه
• تعمیر و نگهداری آسان تر
• دارای طراحی سیستم ساده

معایب کولرآبی

• برای کار نیازمند آب است، پس اگر آب قطع باشد، دیگر نمی توان از این وسیله استفاده کرد.
• در مقایسه با دیگر سیستم های سرمایشی قدرت خنک کنندگی پایین تری دارد.
• می تواند برای افراد حساس آلرژی تنفسی ایجاد کند.

توصیه می کنیم به مطلب مزایا و معایب کولر آبی مراجعه کنید تا بدانید آیا استفاده از این وسیله سرمایشی برای ساختمان شما مناسب است یا خیر؟

کولر گازی یا اسپلیت؟ تفاوت در چیست؟

در این قسمت می خواهیم کولر گازی را به همراه اسپلیت به شما معرفی کنیم، چون برخی از مردم هیچ تفاوتی برای این دو وسیله قائل نیستند و از نظر آن ها کولر گازی همان اسپلیت است، اما در ادامه به شما خواهیم گفت که این دو دستگاه با وجو شباهت های بسیار زیادی که با هم دارند، اتفاقاً از یکدیگر متفاوتند.

شبیه بودن کولر گازی و اسپلیت از این لحاظ است که هر دو توسط مایع خنک کننده به سرمایش محیط کمک می کنند، اما تفاوت اصلی بین کولر گازی و اسپلیت در این است که کولر گازی یک وسیله سرمایشی تهویه مطبوع است که اغلب به صورت یک تکه طراحی و تولید می شود، شکل رایج کولر گازی مدل پنجره ای این وسیله است.

این دستگاه از بخش های مختلفی از جمله کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط، لوله مویین و اوپراتور تشکیل شده که وظیفه اصلی آن این است که مایع مبرد را تبخیر کند و از این طریق هوای گرم داخل ساختمان را در اوپراتور دستگاه به هوای مطبوع و خنک تبدیل کند.

اما کولر گازی اسپلیت بیشتر در مدل دو تکه طراحی می شود، به بیانی دیگر این وسیله از دو یونیت جداگانه ساخته شده که کمپرسور و کندانسور در بخش خارجی کولر و اوپراتور در بخش داخلی آن جای گرفته اند.

یونیت خارجی اسپلیت در بیرون از ساختمان نصب می شود، بنابراین تولید صدای کمتری به نسبت کولر گازی یک تکه دارد، از طرفی برخی از اسپلیت ها این توانایی را دارند که به دو سیستم سرمایش و گرمایش مجهز شوند.

تصویر مینی اسپلیت دیواری

سیستم سرمایشی اسپلیت همانند کولر گازی کار می کند، یعنی مایع خنک کننده یا مبرد در داخل لوله های مویین آن تبخیر شده و از این طریق هوای گرم محیط داخلی را جذب می کند تا به یونیت خارجی دستگاه منتقل کرده و در آنجا این مایع سرد و تبدیل به مایع می شود.

برای استفاده از سیستم گرمایشی اسپلیت این وسیله به پمپ حرارتی تبدیل می شود تا بتوان برای گرم کردن محیط در فصل زمستان بکار گرفته شود.

تصویر کولر گازی ایستاده

کولر گازی اسپلیت در انواع مختلفی از جمله موارد زیر طراحی می شود:

• دیواری
• سقفی
• کانالی
• کاستی
• ایستاده
• مینی اسپلیت

کاربرد اصلی کولرهای گازی و اسپلیت ها در خانه های مسکونی، اتاق هتل ها، ساختمان های اداری و تجاری به منظور خنک کردن محیط است، چون این تجهیزات قابلیت یکنواخت کردن دمای محیط را دارند.

تصویر یک نمونه کولر گازی سقفی

مزایای کولر گازی و اسپلیت

• امکان کنترل مستقل دما در اتاق یا فضاهای مختلف ساختمان
• قابلیت کنترل مصرف سیستم سرمایش و گرمایش مستقل برای هر کام از واحدهای ساختمان
• مجهز به سیستم های فیلترینگ برای پاکسازی هوای داخل

تصویر اسپلیت کاستی

معایب کولر گازی و اسپلیت

• برای فضاهایی با متراژ بالا استفاده از یک یا دو یونیت کولر گازی جوابگو نیست.
• مصرف برق کمپرسور کولر گازی به خصوص در حالت گرماش این وسیله به نسبت بالاست، در نتیجه مقرون به صرفه نیست.
• به منظور استفاده در اقلیم های خشک کشور اصلاً گزینه مناسبی نیست.

در کلیپ زیر آقای مجید صالح آبادی نصاب، تعمیرکار و سرویسکار کولر گازی به شما می گویند که تفاوت سیستم کولر گازی در شهرهای مختلف ایران به چه صورت است؟

فن کوئل

یکی دیگر از بخش های سیستم تهویه مطبوع فن کوئل ها هستند، این وسایل سرمایشی و گرمایشی از قسمت هایی از جمله کویل های مسی، دمنده یا blower، موتور، فیلترهای هوا، شیر هواگیری، کنترل کننده ها و ترموستات ساخته شده اند و بیشتر در ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی کاربرد دارند.

یکی از قابلیت های مهم فن کوئل این است که با مکش هوای موجود، درجه حرارت محیط اطراف خود را تنظیم می کند. این وسیله با آب سرد و گرم از دیگ های مرکزی و چیلر تغذیه می شود و برای انتقال هوای گرم کننده یا خنک کننده به محیط دو لوله گرم یا سرد دارند، البته مدل های گرمایشی و سرمایشی فن کویل چهار لوله دارد.

روش کار فن کوئل به این صورت است که توسط یک سوئیچ دستی روشن و خاموش و یا یک ترموستات کنترل می شود. وقتی ترموستات فن کوئل فعال می شود به فن یا به شیر کنترل فرمان می دهد که با تغییر دور فن و یا کم و زیاد کردن میزان دبی آب ورودی به کویل ها میزان دمای مطلوب در هر فضا را تامین کند.

اگر فن کویل برای سرمایش محیط استفاده شود، آب کندانس شده به روی کویل های این وسیله وارد سینی آن شده و از طریق لوله درین این آب تخلیه می شود. بنابراین مشخص می شوند که فن کویل ها برای راه اندازی نیاز به یک مولد دارند که می تواند دیگ آب گرم موتورخانه، چیلر و یا کمپرسور VRF باشد که توضیحات بیشتر در خصوص این مولدها را در ادامه همین مطلب خواهیم گفت.

انواع فن کویل ها عبارتند از:

• فن کویل زمینی

پرکاربردترین مدل این وسیله بوده که به صورت عمودی بر روی زمین نصب شده و بیشتر در مراکز اداری و مسکونی که امکان سقف کاذب وجود ندارد استفاده می شود. هزینه نصب این مدل از فن کویل به نسبت سایر مدل ها مناسب تر است، با این حال اشغال فضای داخلی یکی از معایب اصلی آن به شمار می رود.

• فن کویل کاستی

فن کویل کاستی یک طرفه

فن کویل سرمایشی و گرمایشی کاستی در فضای سقف کاذب ساختمان ها نصب می شود، به همین دلیل اشغال فضای بسیار محدودی دارد و حتی محیط را زیباتر می کند. استفاده از فن کویل کاستی در خانه های مسکونی زیاد رایج نیست، بلکه بیشتر در مراکز اداری و خرید کاربرد دارند.

این وسیله در سه مدل فن کویل یک طرفه، فن کویل چهارطرفه و فن کویل توکار طراحی و تولید می شود.

• فن کویل کانالی

ظاهر فن کویل کانالی بسیار شبیه به مدل سقفی توکار است، یعنی در داخل سقف کاذب قرار می گیرد، اما به دلیل صدای بلندی که تولید می کند، بیشتر در راهروهای ساختمان های تجاری، لابی هتل ها و مکان هایی با سقف بلند نصب می شود.

تصویر فن کویل کانالی

از بین تمام مدل های فن کویل های معرفی شده می توان این طور نتیجه گیری کرد که مدل زمینی این وسیله بهترین و پرکاربردترین نمونه برای نصب در خانه های مسکونی است.

مزایای فن کویل

• نیاز به فضای کمتر برای سیستم لوله کشی
• قابلیت کار با چیلر و حرارت مرکزی موتورخانه
• امکان کنترل دمای هر اتاق به صورت جداگانه

معایب فن کویل

• عدم وجود سیستم هواگیری تازه
• تشکیل شبنم بر روی کویل ها در فصل تابستان
• توانایی ضعیف در کنترل رطوبت محیط

چیلر

یکی از پرقدرت ترین سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان ها چیلرها هستند. بله، احتمالاً با شنیده این جمله متعجب شده اید، چون اکثراً تصور می کنند که چیلر یک وسیله خنک کننده است، اما با توضیحاتی که خواهیم داد متوجه می شوید که چیلر گرمایشی نیز وجود دارد و می توان از این وسیله در هر دو حالت گرمایش و سرمایش استفاده کرد.

ابتدا به سراغ بررسی اساس کار چیلرها می رویم، چیلر وسیله ای است که طی یک فرآیند گرما را از یک محیط می گیرد و بعد از به گردش درآوردن آب خنک این گرما را حذف می کند. در واقع اساس کار چیلرها روی عوض کردن فاز ماده مبرد یا خنک کننده است که در داخل چرخه این وسیله و میان اجزای آن اتفاق می افتد.

با این تفاسیر مشخص می شود که این دستگاه می تواند با کمک فرآیندهای گرماده و گرماگیر خود برای سیستم گرمایش و سرمایش ساختمان ها مناسب باشد.

اجزای اصلی چیلرها شامل اوپراترو، کندانسور و شیر انبساط هستند. حال با توجه به اینکه علاوه بر این سه جزء گفته شده چه تجهیزات دیگری وارد چرخه تبرید چیلر می شود، نه تنها طراحی و شکل فیزیکی چیلر، بلکه نحوه خنک سازی کندانسور نیز فرق می کند.

چیلر گرمایشی برای گرم کردن ساختمان نیاز به یک بویلر دارد که یا می تواند مستقیم به چیلر وصل شوند و یا در داخل موتورخانه باشد. پس از آن باید دیگر تجهیزات از جمله فن کویل یا هواساز در داخل ساختمان باشند تا هوای سرد و گرم چیلر را به محیط منتقل کنند.

اگر چیلر را به فن کویل مرتبط کنیم، می توانیم با کمک ترموستات این وسیله دمای هر اتاق را به صورت جداگانه کنترل کرده و در واقع چندین فن کویل تهویه مطبوع واحدها را به عهده می گیرند.

هواسازها نیز تقریباً کاری مشابه با فن کویل ها انجام می دهند، چون هواساز نیز خودش تولید کننده حرارت و برودت نیست و فقط در اتصال به چیلر گرمایشی آب گرم از طرف بویلر پمپاژ شده و حرارت آن با کمک هواساز پخش می شود.

جالب است بدانید که امروزه چیلرهای خانگی نیز طراحی و تولید شده اند که برای تولید سرمایش و گرمایش خانه نیازی به موتورخانه ندارند، بلکه می توانند به همان پکیج که برای گرمایش خانه نصب شده وصل شوند و منبع گرمای خود را بدست آورند. به این تجهیزات مینی چیلر نیز می گویند.

در صورت استفاده از چیلرهای خانگی نه تنها هزینه خرید، نصب و نگهداری سیستم گرمایش و سرمایش خانه کاهش پیدا می کند، بلکه کنترل دمای محیط نیز به راحتی امکان پذیر می شود.

روش کار چیلر گرمایشی خانگی به این صورت است که به جریان آب گرم وصل می شود و سپس آب گرم ورودی به چیلر وارد شده و حرارت آن از طریق فن کویل ها پخش می شود.

چیلر سرمایشی خانگی نیز در دو مدل هوا خنک و آب خنک هستند، چیلرهای هوا خنک از هوای محیط اطراف و گردش آن برای خنک کردن کندانسور خود استفاده می کنند و نیازی به برج خنک کننده آب برای خنک سازی ندارند. بنابراین چیلر گرمایش و سرمایش خانه ها را نیز تامین خواهد کرد.

مزایای چیلر خانگی

• اشغال فضای محدود به نسبت چیلرهای صنعتی و بزرگ
• نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر
• هزینه پایین تر در نصب
• امکان کنترل دما مستقل هر بخش از خانه
• قابلیت استفاده در تمام فصول سال
• امکان نصب در داخل و یا خارج از ساختمان

معایب چیلر خانگی

• از آنجا که تجهیزات و وسایل بکار رفته در مینی چیلرها در سایز و اندازه کوچک تر هستند، احتمالاً آسیب پذیری بالاتری در برابر باران، برف، گرما و یخ دارند.
• برای فضاهای بزرگ تر از خانه های مسکونی و یا شرکت های اداری و تجاری کوچک بازدهی پایینی دارند.

داکت اسپلیت

داکت اسپلیت ها همانند اسپلیت ها از دو یونیت جداگانه تشکیل شده اند، اما تفاوت این دو سیستم سرمایش و گرمایش خانه در این است که یونیت داخلی داکت اسپلیت در واقع هواساز است که از طریق لوله های مسی به یونیت خارجی این وسیله متصل شده است.

هواساز داکت اسپلیت خود از بخش های مختلفی از جمله فیلتر، سینی، کویل، دینام، اوپراتور و پروانه است که به شکل توکار دورن سقف ساختمان نصب شده و سپس با کمک کانال کشی هوای سرد و گرم تولید شده در کندانسور داکت اسپلیت را به اتاق های دیگر منتقل می کند. یونیت خارجی داکت اسپلیت یا کندانسور آن شامل پروانه، کمپرسور، دینام و فین است که در فضای بیرون از ساختمان نصب می شود.

روش کار داکت اسپلیت این است که برای سرد کردن محیط داخلی همانند کولر گازی عمل می کند، یعنی گاز مبرد در کندانسور خنک می شود و از طریق لوله مسی مرتبط کننده دو یونیت داخلی و خارجی به شیر انبساط رفته و از آنجا به کویل تعبیه شده در یونیت داخلی داکت اسپلیت منتقل می شود. در این مرحله لوله های کویل خنک می شوند و هوای گرم محیط به داخل یونیت داخلی مکیده شده و پس از عبور از کویل هوا خنک می شود. در نهایت هوای خنک شده از طریق فن و کانال به محیط برمی گردد.

اما برای سیکل گرمایش گاز در کندانسور گرم شده و طبق روشی که برای سیکل سرمایش گفتیم، از طریق لوله مسی به کویل موجود در یونیت داخلی می رود. سپس هوای وارد شده از محیط به یونیت داخلی را گرم می کند. هوای گرم شده با کمک فن های هواساز و کانال کشی های انجام شده در فضای داخلی پخش می شوند تا دما مطلوب شود. از این طریق دستگاه گرمایشی و سرمایشی داکت اسپلیت به تهویه مطبوع ساختمان کمک می کند.

مزایای داکت اسپلیت

• عدم اشغال فضا به دلیل نصب هواساز داکت اسپلیت در داخل سقف
• امکان تنظیم دمای هر اتاق به صورت جداگانه
• امکان حذف رادیاتورها، چیلر، برج خنک کننده، موتورخانه و لوله کشی های مربوط به آن ها
• توزیع یکنواخت گرما و سرما با کمک کانال ها
• امکان فیلتراسیون هوا

معایب داکت اسپلیت

• هزینه نصب و راه اندازی نسبتاً بالا به دلیل نیاز به کانال کشی
• عدم تجهیز به سیستم کنترل زوم
• تولید سر و صدای زیاد توسط فن دستگاه

اگر می خواهید بدانید فرق کولر گازی با داکت اسپلیت چیست، مطلب تفاوت کولر گازی با داکت اسپلیت را مطالعه کنید.

دستگاه جدید VRF

دستگاه VRF که مخفف کلمه Variable refrigerant flow به معنی تغییر حجم مبرد است. این دستگاه جزو سیستمهای جدید سرمایش و گرمایش ساختمان های مسکونی و اداری است که در ظاهر شبیه به داکت اسپلیت و اسپلیت عمل می کند، اما در واقع تفاوت هایی نیز با این دو سیستم دارد.

به این ترتیب که هر دو سیستم داکت اسپلیت و VRF توسط جریان گاز مبرد یا خنک کننده کار می کنند، اما در سیستم جدید VRF نیازی به کانال کشی وجود ندارد و تنها تجهیزاتی که شما نیاز دارید یک عدد کندانسور (یونیت خارجی) و یک الی چند عدد هواساز است که در داخل اتاق ها و نقاط داخلی ساختمان بدون نیاز به کانال کشی بر روی دیوار و سقف نصب می شوند.

در سیستم سرمایش و گرمایش Vrf کمپرسور دستگاه از نوع اسکرال اینورتردار است که به آن کمپرسور دور متغییر نیز می گویند.

شماتیک دستگاه VRF مرتبط با دیگر تجهیزاتی سرمایشی و گرمایشی

روش کار سیستم سرمایشی Vrf به این صورت است که مایع خنک کننده یا مبرد حاصل از چگالش در یونیت خارجی به انشعاب های مختلفی تقسیم شده و سپس به یونیت های داخلی وارد می شود. بعد از آن از شیر انبساط عبور کرده و وارد کویل سرمایش می شود. از طرف دیگر، هوای اتاق وارد یونیت داخلی شده و از روی کویل عبور می کند، سپس دمای خود را از دست داده و به این ترتیب هوای سرد شده اتاق دوباره به فضای داخلی دمیده می شود.

سیستم vrf می تواند در حالت گرمایش به دو شیوه عمل می کند، یک اینکه تمام زون های داخل ساختمان را گرم کند و دو اینکه تمام زون های داخل ساختمان را به صورت همزمان گرم و سرد کند.

اگر قرار باشد گرمایش و سرمایش تمام زون ها اما نه به صورت همزمان توسط این سیستم انجام شود، باید از دستگاه vrf دو لوله ای یا هیت پمپ استفاده کنیم. روش کار به این صورت است که برای گرمایش ساختمان در این سیستم با دریافت بخار داغ خروجی از کمپرسور این وسیله به عنوان کندانسور عمل کرده و هوای گرم را به داخل ساختمان می فرستد.

اما اگر بخواهیم گرمایش و سرمایش تمام مناطق داخل ساختمان را به صورت همزمان داشته باشیم، باید از سیستم وی آر اف سه لوله ای یا بازیابی حرارت استفاده کنیم. در این سیستم هر کدام از یونیت های داخلی دارای شیرهای برقی هستند که از سه لوله مجزا خط مایع، مکش و دهش منعشب می شوند.

بنابراین اگر یونیت داخلی برای سیستم سرمایش تنظیم شده باشد، مسیر رفت خط مایع و برگشت خط مکش باز می شود و کویل یونیت مانند یک اوپراتور کار می کند، اما اگر حالت گرمایشی باشد، مسیر رفت خط دهش و برگشت خط مایع باز می شود تا کویل یونیت شبیه کندانسور عمل کند.

در کنار تمامی این تجهیزات تعدادی مبدل حرارتی اضافی نیز در داخل جعبه های توزیع این سیستم قرار می گیرند تا حرارت بخار داغ شده از یونیت های سرمایشی را به جریان مبرد در حال ارسال به سمت مناطق نیازمند به گرمایش منتقل کنند.

با این تفاسیر مشخص می شود که فرق اصلی و مهم سیستم جدید VRF در مقایسه با داکت اسپلیت و کولر گازی اسپلیت در صرفه جویی بیشتر انرژی است، چون موتور کمپرسور این سیستم سرعت خود را با توجه به دمای مورد نیاز اتاق تنظیم می کند.

مزایای دستگاه جدید VRF

• امکان تنظیم دمای هر کدام از زون های ساختمان به صورت مستقیم در هر دو حالت سرمایش و گرمایش
• امکان تامین سرمایش و گرمایش تمامی زون ها در مدل سه لوله ای این سیستم
• عدم نیاز به کانال کشی و نصب سریع تر

معایب دستگاه جدید VRF

• مصرف بالای برق در کمپرسور این سیستم در صورت استفاده از آن در تولید گرمایش
• عدم امکان استفاده از این سیستم در ساختمان های خیلی بلند (حداکثر فاصله عمودی مجاز بین دو یونیت بیرونی و داخلی vrf حدوداً 35 متر با حداکثر طول لوله کشی 180 متر است).
• احتمال نشتی در سیستم vrf و هزینه های بالای پیدا کردن نشتی و رفع آن

دستگاه جدیدGHP

سیستم های VRF به دو دسته کلی دستگاه های جدید GHP و EHP دسته بندی می شوند، که سیستم های GHP مخفف Gas engine heat pump یعنی مجهز به پمپ گرمایشی گازسوز و سیستم های EHP مخفف کلمه Electric heat pump به معنی پمپ گرمایشی برقی هستند.

بنابراین دستگاه ghp یک سیستم گرمایشی سرمایشی جدید است که در آن تهویه مطبوع ساختمان از طریق سیکل تبرید تراکمی بخار انجام می شود. این دستگاه همانند دیگر سیستم های تهویه مطبوع شامل قسمت های اصلی کمپرسور، کندانسور، اوپراتور و شیر انبساط بوده و از دو یونیت جداگانه داخلی و خارجی تشکیل شده است.

یونیت خارجی سیستم گرمایش و سرمایش GHP شامل مبدل های حرارتی، فن های دمنده، کمپرسورها و موتور احتراقی گازسوز است و یونیت داخلی می تواند یک الی چند عدد فن کویل ویا هواساز باشد که به شکل های متنوع زمینی، توکار سقفی و دیواری در قسمت های مختلف داخل ساختمان نصب می شوند. این دو یونیت توسط لوله های مسی حاوی مایع مبرد و اتصالات آن به یکدیگر متصل هستند.

روش عملکرد سیستم GHP در حالت سرمایش به این صورت است که وقتی این سیستم را بر روی سرمایش تنظیم می کنیم، کویل داخل یونیت های داخلی مانند اوپراتور عمل کرده و با ورود ماده مبرد از طریق شیر انبساط به لوله های کویل این ماده را تبخیر می کند تا گرمای محیط داخلی را جذب کرده و از این روش دمای هوای داخلی را کاهش دهد.

قسمت جالت تر این سیستم نحوه عملکرد آن در حالت گرمایش است، در این حالت کویل موجود در یونیت های داخلی نقش کندانسور هوایی یا تقطیر کننده را بازی کرده و اگر مبرد داغ و پرفشار از کمپرسور خارج شود وارد لوله های کویل یونیت شده و با عبور هوای داخل از کنار لوله ها گرمایش ایجاد می شود.

این تغییر نقش کویل یونیت داخلی از اوپرارتور هوایی در حالت سرمایش به کندانسور هوایی در حالت گرمایش با کمک شیر کنترل چهارراهه و از طریق تغییر مسیر جریان مبرد اتفاق می افتد.

کابردهای سیستم GHP به دلیل مزایای فراوانی که دارد بسیار گسترده است و به خاطر مصرف پایین برق بیشتر در مناطقی کاربرد دارد که هزینه گاز کمتر از برق باشد.

از جمله مکان هایی که می توان سیستم گرمایش و سرمایش GHP را راه اندازی نمود، می توان به دانشگاه ها، هتل ها، مراکز خرید، آپارتمان ها، منازل مسکونی، بیمارستان ها، باشگاه های ورزشی و حتی کارخانه ها اشاره کرد.

مزایای دستگاه جدید GHP

• کاهش مصرف برق 90 درصدی به دلیل استفاده از موتور گازسوز به جای الکتروموتور
• هزینه پایین تر سوخت به دلیل استفاه از گاز
• بدون نیاز به موتورخانه، برج خنک کننده، برق سه فاز، لوله کشی آب و...
• قابلیت کنترل دما به صورت مجزا برای هر یونیت داخلی
• امکان کنترل از راه دور به وسیله اینترنت
• آلودگی هوای بسیار کم تر

معایب دستگاه جدید GHP

• دسترسی محدود این سیستم در داخل کشور به دلیل وارداتی بودن آن
• بالا رفتن قیمت اولیه این سیستم باز هم به دلیل تحریم ها
• نیازمند به تخصص مهندسی برای طراحی و ساخت
• عدم وجود خدمات پس از فروش گسترده و مطمئن

سیستم های گرمایشی و سرمایشی ساختمان از لحاظ آرایش تجهیزات

انواع سیستم گرمایشی و سرمایشی ساختمان ها را بر اساس مدل های مختلفی دسته بندی می کنند که از آن جمله می توان به دسته بندی بر اساس فصول سال، کاربرد و آرایش تجهیزات اشاره کرد. مثلاً از لحاظ کاربرد یعنی اینکه کدامیک از سیستم های سرمایشی و گرمایشی صنعتی هستند و کدام یک غیر صنعتی. همچنین دسته بندی سیستم های تهویه مطبوع بر اساس فصول سال به سه دسته تابستانی، زمستانی و تمام فصول تقسیم بندی می شوند.

در قسمت زیر می خواهیم بررسی کنیم که سیستم سرمایش و گرمایش ساختمان ها از لحاظ آرایش تجهیزات چطور دسته بندی می شوند:

1. سیستم های تهویه مطبوع مرکزی

منظور از سیستم گرمایش و سرمایش مرکزی آن دسته از تجهیزاتی هستند که خارج از ساختمان یا روی پشت بام نصب شده و از طریق لوله کشی به فضای داخلی مرتبط می شوند. موتورخانه، انواع چیلرهای جذبی، هوا خنک و آب خنک، دیگ های آب گرم و دیگ بخار از جمله این سیستم ها هستند.

2. سیستم های تهویه مطبوع تک واحدی یا بسته ای

این نوع سیستم های سرمایشی و گرمایشی تنها برای یک واحد ساختمانی مستقل نصب و راه اندازی می شوند و کل تجهیزات به صورت مجموعه ای کامل و آماده نصب است.

انواع پکیج های دیواری و زمینی گازسوز و برقی، اسپلیت، کولر گازی و کولر آبی از جمله سیستم های سرمایشی و گرمایشی تک واحدی به شمار می آیند.

3. سیستم های تهویه مطبوع ترکیبی

اگر ویژگی های سیستم تهویه مطبوع مرکزی و تک واحدی را با هم ادغام کنیم، حاصل آن سیستم ترکیبی به دست می آید که نه تنها گرمایش، بلکه سرمایش ساختمان را تامین کرده و برای چندین واحد ساختمانی نصب می شوند.

مثال سیستم های ترکیبی انواع داکت اسپلیت ها، دستگاه های جدید گازسوز GHP و دستگاه جدید VRF هستند که این مولدهای انرژی با کمک تجهیزاتی از جمله هواسازها، فن کویل ها و هیترها به سرمایش و گرمایش ساختمان کمک می کنند.

بهترین سیستم سرمایش و گرمایش خانگی

تا این قسمت از متن مهمترین سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان های مختلف خانگی، اداری، صنعتی و تجاری را تک به تک برای شما بررسی و مزایا و معایب هر یک را بیان کردیم.

حالا نوبت به یک جمع بندی می رسد که در آن بگوییم بهترین و مناسب ترین سیستم سرمایشی و گرمایشی چه مدل از سیستم های گفته شده است.

برای اینکه بهترین وسیله سرمایشی و گرمایشی برای خانه خود را انتخاب کنید باید عوامل مختلفی را در نظر داشته باشید:

• تعداد افراد ساکن در ساختمان
• اقیلم آب و هوایی منطقه سکونت
• مقدار رطوبت هوا
• هزینه انرژی مصرفی دستگاه
• نوع انرژی در دسترس
• متراژ خانه
• نوع طراحی داخلی که سقف کاذب دارد یا خیر
• ارتفاع واحد ساختمانی از سطح زمین
• بودجه اولیه برای خرید

به عنوان مثال دستگاه جدید GHP مناسب ترین سیستم گرمایشی و سرمایشی خانگی است، اما نه برای کشور ما؛ چون به دلیل تحریم ها دسترسی به تجیهیزات این دستگاه و حتی تعمیر و عیب یابی آن بسیار محدود است، در حالی که به دلیل مصرف پایین انرژی برق و گاز یک دستگاه ایده آل و کم هزینه محسوب می شود.

و یا مینی چلر یک انتخاب بسیار مناسب به عنوان پکیج سرمایشی و گرمایشی آپارتمانی است که تنها با کمک یک پکیج و دستگاه مینی چیلر نصب و راه اندازی شده و به برج خنک کننده و موتورخانه نیاز ندارند، اما اگر متراژ آپارتمان ما بیش از حد معمول باشد، نمی تواند نیاز منزل به گرما و سرما را تامین کند.

در برخی از مناطق کشور همچون خوزستان و اهواز، بهترین سیستم سرمایش خانگی اسپلیت های دو تکه و حتی کولرهای گازی پنجره ای هستند، چون می توانند با توجه به آب و هوای گرم و مرطوب آن ناحیه بهترین راندمان را داشته باشند، اما در همان اقلیم استفاده از کولر آبی به عنوان سیستم سرمایشی هرگز پیشنهاد نمی شود.

بنابراین باز هم توصیه می کنیم برای شناسایی بهترین سیستم تهویه مطبوع خانه خود، تمام شرایط گفته شده را بسنجید و سپس با توجه به کاربردها و مزایا و معایب هر سیستم مدل دلخواه خود را انتخاب کنید، هر چند مشورت با افراد متخصص و با تجربه در این حوزه می تواند بسیار کمک کننده باشد.

اگر سیستم سرمایشی و گرمایشی انتخابی شما کولر گازی است، پیشنهاد می کنیم کلیپ زیر را از دست ندهید. در این کلیپ آقای صالح آبادی نصاب و تعمیرکار کولر گازی توضیح می دهند که معیارهای انتخاب ظرفیت مناسب کولر گازی چه هستند؟

جمع بندی

امروزه تنوع سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان های مختلف به قدری زیاد شده اند که نمی توان تنها به موارد گفته شده در این مطلب بسنده کرد، چون ما تنها به مهمترین و پرکاربردترین این تجهیزات اشاره کردیم.

فرقی نمی کند که در آخر کدام سیستم گرمایشی و سرمایشی را برای ساختمان خود انتخاب کردید، بلکه مهم این است که طراحی، نصب و راه اندازی این سیستم تهویه مطبوع را به افراد کاربلد و متخصص بسپارید تا با توجه به هزینه های بالای خرید بتوانید بالاترین استفاده را از این سیستم داشته باشید.

کارشناسان گروه تاسیسات 24 ساعته یکی از بهترین و حرفه ای ترین افراد برای همفکری به منظور انتخاب مناسب ترین سیستم گرمایش و سرمایش خانگی هستند.

خوشبختانه تمام خدمات این مجموعه همراه با گارانتی به شما مشتریان ارائه می شود تا دیگر هیچ نگرانی بابت کیفیت خدمات دریافتی خود نداشته باشید.

پس جهت ثبت سفارش به منظور نصب و راه اندازی هر یک از سیستم های گرمایشی و سرمایشی ساختمان خود همین الان فرم درخواست سرویسکار متخصص را پر کنید و یا با شماره های داخل سایت تماس بگیرید.

خلاصه ای از آنچه در این مطلب گفتیم

• تمام ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری و حتی صنعتی به سیستم تهویه مطبوع نیاز دارند تا دما و رطوبت داخل ساختمان برای سکونت، کار و نگهداری محصولات آماده باشد.
• سیستم تهویه مطبوع از اجزای مختلفی تشکیل شده که مهمترین آن ها عبارتند از: کولر آبی، کولر گازی، چیلر، داکت اسپلیت و دستگاه های جدید تهویه
• کولر آبی و کولر آبی یک تکه تنها تجهیزات تهویه مطبوع هستند که برای سرمایش ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند، اما چیلر، داکت اسپلیت، فن کویل، سیستم VRF و سیستم GHP قابلیت کار در هر دو حالت گرمایش و سرمایش را دارند.
• برای انتخاب مناسب ترین سیستم گرمایش و سرمایش ساختمان باید پارامترهای مختلفی از جمله متراژ ساختمان، تعداد افراد ساکن، نوع انرژی در دسترس، اقیلم آب و هوایی منطقه و شرایط نصب و نگهداری تجهیزات را در نظر داشته باشیم.

پرسش و پاسخ های متداول

1. بهترین ویژگی های سیستم گرمایش و سرمایش ساختمان چیست؟

راندمان بالا- مصرف انرژی پایین- تولید آلایندگی کم- قابلیت تنظیم دمای داخل ساختمان به صورت اتوماتیک- امکان کنترل و مدیریت دمای داخل ساختمان به صورت مستقل

2. انواع سیستم های گرمایش و سرمایش ساختمان چه هستند؟

داکت اسپلیت- مینی چیلر- فن کویل- هواساز- هیتر- کولر گازی- کولر آبی- سیستم VRF- سیستم GHP

3. بهترین سیستم سرمایشی برای منازل کدامند؟

کولر آبی- کولر گازی- اسپلیت- داکت اسپلیت- مینی چیلر

4. جدیدترین سیستم های سرمایشی ساختمان را معرفی کنید.

مینی چیلر ها خنک- چیلر- پکیج یونیت- ZENT- GHP- VRF

5. کدام یک جزو سیستم های گرمایشی مدرن هستند؟

سیستم گرمایش از کف- گرمایش از سقف- رادیاتور قرنیزی- سیستم VRF- سیستم گرمایش ZENT

منابع فارسی: منبع 1، منبع 2، منبع 3، منبع4، منبع 5، منبع 6، منبع 7، منبع 8، منبع 9

منابع انگلیسی: منبع 1 ، منبع 2، منبع 3

ضمانت جبران خدمات

تمامی خدمات مجموعه ما دارای ضمانت می باشد.

اگر به هر دلیلی مجری کار را به درستی انجام نداد و یا در زمان گارانتی پس از تحویل کار دوباره مشکل ایجاد شد، تاسیسات 24 ساعته متعهد به انجام صحیح توسط همان مجری یا ارسال متخصص دیگر بدون دریافت هزینه اضافه می باشد.