عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان با توجه به اهمیت روزافزون منابع انرژی و آب بسیار ضروری است.

با بکار بردن عایق های مناسب در لوله های سرد می توان باعث جلوگیری از یخ زدگی و در لوله های گرم باعث کاهش قابل ملاحظه هزینه سوخت مصرفی شد.

در ادامه ضمن بیان مقدماتی از عایق کاری و انواع عایق ها، آموزش هایی در مورد نحوه عایق کاری لوله های آب گرم و سرد ساختمان ارائه خواهیم کرد.

برای آشنایی با شیوه لوله کشی سرد و گرم، به مطلب لوله کشی آب سرد و گرم ساختمان مراجعه فرمایید.

عایق کاری لوله های آب

عايقکاری

برای ممانعت از مصرف سوخت اضافی، بايستی از اتلاف گرما توسط قسمت های مختلف تاسيسات ساختمان جلوگيری شود و گرماي تولید شده توسط سيستم حرارت مرکزی، فقط باید به مصرف اتاق ها و سایر محل هايی که احتیاج به گرما دارند، رسانده شود.

به همین منظور، لازم است که کليه قسمت ها، از مخزن ها و يا لوله ها گرفته تا خود ديگ حرارت مرکزی، عايق بندی شوند.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 1

شکل 1 عایق کاری لوله های آب ساختمان

انواع عایق ها

در تاسیسات گرمایشی ساختمان، برای کاهش تلفات حرارتی تجهیزات مختلف ساختمان نظیر لوله ها، کانال ها و مخازن و همچنین برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و انتقال صوت و صدا، از موادی به نام عایق استفاده می شود.

عایق رطوبتی:

عایق های رطوبتی باعث جلوگیری از نفوذ رطوبت از یک جدار به جداره دیگر می شوند.

عایق های رطوبتی که در تاسیسات ساختمان استفاده می شوند، اکثرا اجسام قیراندود شده ای مانند کاغذ، گونی، مواد لاستیکی، پلاستیکی و ... هستند.

جهت مشاهده انواع عایق رطوبتی ساختمان به همراه قیمت بر روی لینک خرید عایق رطوبتی از سایت دیجیکالا بزنید.

 

عایق های حرارتی

اصولا انتقال حرارت به سه طریق انجام می شود: تابش، همرفت هدایت. در دو روش اول برای انتقال گرما یک محیط گازی یا خلا لازم است در حالیکه در روش سوم، انتقال گرما در اثر تماس اجسام با یکدیگر انجام می پذیرد.

عایق های حرارتی به مصالحی گفته می شود که برای جلوگیری از انتقال حرارت مورد استفاده قرار می گیرند.

با قرار دادن عایق حرارتی در تجهیزات گرمایشی ساختمان، ضریب هدایت حرارتی مجموعه به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. جنس عایق های حرارتی از مواد مقاوم در برابر گرما است.

این عایق ها از اتلاف گرما تا حد زیادی جلوگیری می کنند.

از این عایق ها برای عایق کاری لوله های آب گرم ساختمان، دیگ های آب گرم موتورخانه، مخازن تولید کننده آب گرم مصرفی مانند آب گرمکن ها و منبع دوجداره، منبع انبساط باز، هواسازها، پکیج ها، کانال های هوای گرم و کوره های هوای گرم استفاده می شود.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 2

شکل 2 مقایسه ضریب هدایت حرارتی عایق های مختلف

عایق هدایت حرارتی:

وظیفه این عایق ها، ممانعت از انتقال حرارت به روش هدایتی است.

عایق هایی که به این منظور استفاده می شوند، عبارتند از: پشم شیشه، پشم سنگ، پشم معدنی، عایق قالبی (پیش ساخته).

به عنوان مثال، پشم شيشه یک نوع عايق هدایت حرارتی است که در انواع مختلف با روکش های کاغذی، قيراندودی، آلومينيمی و ... ساخته می شود.

جهت تهیه انواع پشم سنگ در ابعاد مختلف بر روی لینک خرید پشم سنگ از دیجیکالا بزنید.

 

عایق همرفتی حرارتی:

این نوع عایق از انتقال حرارت از یک جدار به جدار دیگر با روش همرفتی، جلوگیری می کند.

 

عایق تشعشعی:

این عایق باعث جلوگیری از جذب اشعه به وسیله جسم عایق شده می شود و اشعه ها را منعکس می کند.

برای این منظور، می توان از عایق های پشم شیشه، پشم سنگ و پشم معدنی که بر روی خود روکش آلومینیومی دارند، استفاده نمود.

جهت تهیه پشم شیشه بر روی لینک خرید پشم شیشه از سایت دیجیکالا بزنید.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 3

شکل 3 شبکه لوله کشی و عایق کاری آن

عایق های پتویی: این عایق ها از جنس موادی مانند پشم شیشه، پشم سنگ، پشم چوب، پشم سرباره و پشم حیوانات تشکیل شده اند و در ضخامت های متفاوت تا 10 سانتی متر و به عرض های مختلفی بریده می شوند.

از این نوع عایق ها به منظور عایق کاری مخازن و لوله ها استفاده می شود.

عایق های قطعه ای: از نظر مصالح، این نوع عایق ها، مشابه عایق های پتویی هستند ولی طول کمتری دارند.

برخی از آنها پوشش کاغذی دارند که این پوشش به صورت نوار در دو لبه روی قطعات را پوشش می دهد و با وجود این پوشش ها، نصب آنها در قاب آسان تر می شود. در حدفاصل بین دیوارها و پشت مصالح از این نوع عایق استفاده می شود.

در مقاله عایق کاری حرارتی لوله های موتورخانه، توضیح جامع تری از عایق های حرارتی متداول بیان کردیم.

همچنین، جهت آشنایی با سیستم لوله کشی آب در ساختمان به لوله کشی آب ساختمان مراجعه نمایید.

عایق کاری لوله های آب گرم

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 4

شکل 4 عایق کاری لوله های شبکه تاسیساتی ساختمان

 

عایق کاری حرارتی لوله های آب گرم کاهش اتلاف انرژی و در نتیجه کاهش مصرف انرژی از لوله ها را بدنبال دارد و دمای آب را 2 الی 4 درجه گرمتر حفظ می کند.

چنانچه لوله های آب گرم عایق کاری حرارتی شوند دیگر نیازی به باز نگه داشتن شیر برای گرم شدن آب خروجی نیست که این خود باعث صرفه جویی در مصرف آب نیز می شود.

اگرچه ممکن است عایق کاری حرارتی لوله های آب، از نظر اقتصادی در ابتدا مقرون به صرفه به نظر نرسد، اما پس از گذشت مدتی و با صرفه جویی در مصرف آب و انرژی، این هزینه های اولیه نیز جبران می شود.

در بعضی از موارد عایق کاری حرارتی لوله ها از ضرورت بسیاری برخوردار است و در صورت عایق کاری ذخیره انرژی زیادی خواهیم داشت.

از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • هزینه بر بودن سوختی که از آن برای گرم کردن آب استفاده می شود.
  • وجود فاصله زیاد بین آبگرمکن و محل استفاده از آب گرم که باعث افزایش طول لوله های آب گرم می شود.
  • لوله های آب گرم در شرایطی که به صورت مستمر در معرض هوای خیلی سرد قرار داشته باشند، سرویس دهی کنند.
  • استفاده کردن زیاد از آب گرم ساختمان.

عایق کاری لوله های فولادی

طرز عايق کاری لوله های آب گرم:

اجرا و نصب لوله ها ممکن است به صورت توکار (داخل کانال، شافت و سقف کاذب)، دفنی (زیرکف) و یا روکار در داخل و یا خارج از ساختمان باشند.

فارغ از شیوه نصب، لوله ها هر صورت بایستی عایق کاری شوند که این کار به یکی از روش های زیر انجام می شود:

عایق کاری لوله ها به روش زیر اجرا می شود:

  • لوله های آب از مواد و مصالح ساختمانی، نظیر گچ، خاک و سیمان تمیز شوند (پاک کردن سطح خارجی آنها از هرگونه مواد خارجی).
  • دو بار ضدزنگ بر روی لوله های سیستم گرم کننده زده شوند. (جهت تهیه ضد زنگ بر روی لینک خرید ضد زنگ از دیجیکالا بزنید. )
  • پس از خشک شدن ضدزنگ، روی لوله های دفنی و توکار بوسیله عایق پشم شیشه و یا عایق پشم سنگ پتویی دارای روکش کاغذ (که با اره به عرض مناسب با محیط لوله، از روی رول عایق برش داده می شوند) پوشانده شده (توجه شود که پشم شيشه را از طرفی که ورق کاغذ قيراندودی یا کاغذ آلومينيمی ندارد، دور لوله ها قرار می دهند).
  • سپس مفتول گالوانیزه (مفتول عایق) بر روی آنها پیچیده می شود (به قطر حدود يک ميلی متر).

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 5

شکل 5 عایق کاری شبکه لوله کشی ساختمان

  • لوله های روکار داخل یا خارج ساختمان به یکی از سه روش زیر عایق می شوند:
    • مانند لوله های توکار عایق کاری شده، بعد از آن مشابه لوله های موتورخانه تکمیل و رنگ آمیزی می شوند.
    • بعد از انجام مراحل 1 و 2، عایق کاری با عایق پیش ساخته (عایق با روکش کاغذی و یا روکش آلومینیمی که به نوعی عایق هدایتی و تشعشعی برای لوله های خارج ساختمان به شمار می رود) انجام می شود.
    • در کارخانه ها پس از انجام مراحل 1 و 2، عایق کاری با عایق پیش ساخته بدون روکش انجام شده و روی آنها با ورق آلومینیم یا ورق گالوانیزه (مانند کانال سازی گرد) پوشیده می شود.

توجه: تمام لوله های آب گرم و برگشت آب گرم مصرفی، دقیقا مانند لوله های سیستم گرم کننده (به جز ضدزنگ زدن) عایق می شوند (لوله های آب گرم رفت و برگشت آب گرم مصرفی اگر از جنس گالوانیزه باشند، فقط عایق می شوند ولی بر روی آنها ضدزنگ زده نمی شود).

برای آشنایی با نکات مربوط به لوله کشی روکار به مطلب لوله کشی روکار مراجعه نمایید.

 

نکاتی در مورد عایق کاری لوله های آب گرم

عایق کاری لوله های آب گرم تابع مقررات و شرایط ویژه ای است که اجرای آنها در کاهش مصرف انرژی و آب اهمیت بسیار دارد:

  • مقدارعایق حرارتی مورد نیاز و سایز لوله ها را قبل از عایق کاری به دقت اندازه گیری کنید. توجه شود که عایق حرارتی در آبگرمکن های گازی، باید حداقل به اندازه 6 اینچ (حدود 15 سانتیمتر) از سوخت فاصله داشته باشد.
  • تعیین ضخامت عایق حرارتی بسته به میزان مقاومت حرارتی عایق مورد استفاده و همچنین تفاوت بین دمای آب گرم درون لوله ها و دمای هوای محیط انجام می شود. حداقل ضخامت عایق بکار رفته در لوله های تاسیسات حرارتی و برودتی ساختمان متغیر می باشد.
  • عایق کاری باید شامل کل مسیر لوله کشی به همراه اتصالات و شیرهای فلکه نیز شود.
  • برای عایق کاری لوله ها از انواع عایق های پتویی (مانند عایق پتویی پشم سنگ) و یا عایق های لوله ای (عایق لوله ای پشم سنگ) که به صورت ویژه برای عایق کاری حرارتی لوله ها تولید می شوند، می توان استفاده کرد.
  • جنس عایق باید متناسب با شرایط و دمای لوله کشی باشد.
  • عایق و روکش آن باید مقاوم در برابر آتش سوزی باشد. همچنین استفاده از مواد آتش زایی مانند چسب های نواری به عنوان روکش عایق لوله ممنوع است.
  • آن بخش از لوله های تاسیسات ساختمان که ناگزیر از داخل دیوار آتش عبور می کنند نباید با عایق روکش دار، عایق کاری شوند.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 6

شکل 6 عایق کاری لوله های آب سرد و گرم ساختمان

  • لوله ها باید جدا از مصالح ساختمانی جدا باشد تا باعث پوسیدن آنها نشود.
  • عایق کاری لوله های دفنی بایستی همراه با روغن و نوار پرایمر باشد.
  • لوله های داخل داکت تاسیساتی باید با پشم شیشه با فوم آلومنیوم عایق کاری شود.
  • برای عایق کاری لوله های روکار ممکن است از رنگ و یا ورق آلومنیومی استفاده شود.

 

در بعضی موارد نیازی به عایق کاری نیست.

این موارد به قرار زیر است:

  • وسایل گرمایی که عایق کاری آنها در کارخانه انجام شده باشد.
  • سیستم حرارتی که دمای سیال بکار رفته در آن 40-12.8 درجه سانتی گراد باشد.
  • سیستم حرارتی که گرم یا سرد شدن سیال آن با سوخت فسیلی یا الکتریکی باشد.
  • انتقال گرمایی در جدار داخلی یا خارجی لوله وجود نداشته باشد.

در مقاله عایق کاری حرارتی لوله های موتورخانه، می توانید با نکات تکمیلی تری از عایق کاری لوله های فولادی آشنا شوید.

 

عایق بندی لوله های فلزی

 انتقال حرارت بالای لوله های فلزی، باعث هدررفت انرژی شده و نیاز به عایق بندی آنها را بیشتر می کند. عایق بندی لوله های فلزی می تواند درصد زیادی از هزینه ها را کاهش دهد.

از سویی دیگر، چنانچه عایق کاری درست و اصولی انجام نشود، نه تنها کاهش هزینه ها را بدنبال نخواهد داشت، بلکه باعث پوسیده شدن لوله های فلزی نیز می شود که تعمیر آن خود مستلزم صرف هزینه های اضافی خواهد بود.

بسیاری از اختلالات، خرابی ها و همچنین ترکیدگی هایی که در سیستم های تاسیساتی ساختمان ها مشاهده می شود، به علت پوسیدگی هایی هست که ناشی از عدم عایق بندی صحیح و اصولی می باشد.

به عنوان مثال در صورتی که قبل از پرایمر کردن لوله های فلزی، اقدام به عایق کاری آنها با پشم شیشه کنیم، لوله ها به سرعت دچار پوسیدگی می شوند.

استفاده از پلاستیک به عنوان پوشش در تماس مستقیم لوله های آب گرم، باعث عدم خروج رطوبت ناشی از سرد و گرم شدن لوله ها می شود و این خود باعث پوسیدگی زودهنگام لوله های فلزی می شود.

از موارد دیگری که اهمیت عایق نمودن لوله های فلزی را بیشتر نشان می دهد، قرار گرفتن لوله های فلزی در بستر شامل مواد آهکی است که باعث پوسیدگی سریع لوله ها می شود.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 7

شکل 7 عایق کاری لوله های آب گرم و سرد ساختمان

عایق کاری لوله های آب در سرما جهت جلوگیری از یخ زدگی

یخ زدگی لوله های آب، یکی از مشکلات رایج در فصل سرما و زمستان است.

بر اثر یخ­ زدگی، آب دچار انبساط شده و براثر این انبساط، لوله ­های پلاستیکی و فلزی و بطور کلی هر آنچه آب را احاطه کرده باشد در معرض فشار زیادی قرار می گیرند. صرف ­نظر از جنس و مقاومت لوله­ ها یا ظروف، آب در حال انبساط می ­تواند سبب ترکیدن آنها شود.

 

عایقکاری با عایق الاستومری لوله ای

عایق الاستومری لوله ای از انواع عایق های حرارتی و برودتی به حساب می آید که از چگالش در لوله های آب سرد جلوگیری کرده و مانع از یخ زدگی آنها می شود.

همچنین این عایق ها، در سیستم های گرمایشی مانع از کاهش دما و گرما می گردد. عایق های لوله ای الاستومری، از زنگ زدن لوله های فلزی در شرایط جوی خاص جلوگیری می کنند.

این عایق ها موجب صرفه جویی انرژی در سیستم های سرمایشی، گرمایشی و تهویه می گردند.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 8

شکل 8 عایق الاستومری

آموزش نصب عایق های الاستومری

  • در گام اول می بایست با یک کاتر، برشی در طول عایق لوله ای الاستومری می زنیم.
  • در مرحله بعد، بوسیله یک برس، سطح لوله مورد نظر را با چسب مخصوص عایق آغشته می کنیم.
  • در گام بعد، عایق را دور لوله قرار می دهیم و بوسیله چسب الاستومری محل درز عایق را می چسبانیم.
  • در نهایت برای درزگیری عایق، از نوار درزگیر مخصوص استفاده می کنیم.

 

مزایا

عایق های الاستومری از سبکی و انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند و نسبت به بقیه عایق ها، ضریب انتقال حرارت پایینی دارند.

استفاده از این عایق ها باعث صرفه جویی در هزینه های انرژی می شود و عملیات نصب آنها براحتی انجام می شود.

عایق الاستومری در برابر نفوذ رطوبت و بخار، آتش، خوردگی، رشد قارچ و کپک، روغن و مواد شیمیایی مقاومت بالایی از خود نشان می دهند و بدون مواد مضری چون HCFC, HFC, CFC و الیاف و گرد و غبار می باشند.

همچنین، برای کاربر یا نصاب هیچ گونه حساسیت پوستی و تنفسی ایجاد نمی کند. نظافت و نگهداری آسان از مزایای دیگر عایق های الاستومری به شمار می رود.

جهت مشاهده و تهیه عایق الاستومری (درصورت داشتن موجودی) بر روی لینک خرید عایق الاستموری در سایت دیجیکالا بزنید.

آموزش عایق کاری لوله های سرد و گرم ساختمان 9

شکل 9 نمونه ای از عایق کاری انجام شده توسط تکنسین همکار

 

عایق کاری لوله های پلیمری

همانطور که عایق کاری سیستم های لوله کشی آب گرم و سایر تجهیزات سیستم گرمایشی ساختمان برای جلوگیری از اتلاف حرارتی از اهمیت برخوردار است؛ عایق کاری سیستم های آب سرد نیز به منظور ممانعت از گرم شدن و یا ایجاد شبنم بر روی سطح خارجی لوله لازم است.

عایق کاری یک سیستم آب سرد بنا بر نظریه الزامات سلامت آب آشامیدنی برای نگه داشتن دمای آن زیر 20 درجه سانتیگراد، به میزان حفظ گرمای آب مهم است و هر دو مبتنی بر کاهش اثرات باکتریایی هستند.

به منظور عایقکاری لوله های آب سرد، برای نمونه از عایقی که دارای ضریب حرارتی λ برابر با 0.04 W/mK باشد، استفاده می شود.

با فرض استفاده از عایق با مشخصه فوق، حداقل ضخامت لایه عایق، بر اساس مقادیر ارائه شده در جدول زیر توصیه می شود:

ضخامت لایه عایق (به میلی متر)

نوع کاربرد عایق

4

جهت نصب روکار لوله در محیطی فاقد منبع حرارتی

9

جهت نصب روکار لوله در محیطی با منبع حرارتی

4

جهت نصب لوله درون داکت بدون وجود لوله های آب گرم

13

جهت نصب لوله درون داکت با وجود لوله های آب گرم

4

جهت نصب لوله زیرکار بدون وجود لوله های آب گرم موازی

13

جهت نصب لوله زیرکار با وجود لوله های آب گرم موازی

4

جهت نصب لوله روکار بر روی سطوح بتنی


اگر به فکر صرفه جویی در انرژی و هزینه های خود هستید، با ما تماس بگیرید تا همکاران واحد فنی به صورت رایگان از محل ساختمان شما بازدید کرده و خدمات لازم را برای عایق کاری لوله های آب سرد و گرم ساختمان انجام دهند.

 

 

اشتراک گذاری این صفحه