عیب یابی و تعمیر موتور کولر آبی

اینکه تعمیر و سرویس کولر کار یک متخصص و فردی فنی است را نمی توان منکر شد. اما همیشه هم پیدا کردن یک فرد متخصص شاید برای همه مقدور نباشد.

در این پست ما قصد داریم عیوب اصلی کولر آبی که متوجه موتور کولر می باشد را به هم بررسی کنیم و دلایل ایجاد و روش های تعمیر موتور کولر آبی را توضیح دهیم.

برای عیب یابی و یا حتی نصب کولر آبی باید ساختمان و بخصوص نقشه برق موتور کولر آبی را به خوبی بشناسید تا بتوانید خودتان به راحتی اقدام به نصب و راه اندازی کولر آبی و یا در صورت نیاز سرویس کولر آبی خود بکنید.

از این رو پیشنهاد می کنیم قبل از هر کاری و برای شناخت بهتر در خصوص تعمیر موتور کولر آبی ابتدا مقاله نقشه برق موتور کولر آبی را مطالعه بفرمایید.

موتور کولر آبی

موتورهای کولر آبی از نوع قفسی هستند که به دلیل اینکه با استفاده از خازن و یا مقاومت دو دور راه اندازی می شوند به موتورهای خازنی هم شهرت دارند.

قدرت کولر و حجم هوا دهی آنها ارتباط مستقیمی به قدرت موتور دارد. قدرت این نوع موتور بصورت 0.25 ، 0.5 و 0.75 اسب بخار و یا در برخی مدل ها بالاتر می باشد که متناسب با قدرت و حجم هوا دهی کولر انتخاب می شود.

موتور کولر آبی به دلیل اینکه از روترو سیم پیچی شده استفاده نمی کند و یا در اصطلاح دارای کلکتور نمی باشد صدای فوق العاده کمی دارد. همچنین همین موضوع باعث شده که موتور کولر آبی عمر طولانی تری داشته باشد.

موتور کولر به این دلیل دو دور نامیده می شود که دو دور1000 و 1500 در دقیقه دارد. دور 1000 به عنوان دور کند و دور 1500 به عنوان دور تند موتور کولر شناخته می شوند.

ساختمان موتور کولر سه نوع سیم پیچ راه انداز دارد که دور کند و دور تند را ایجاد می کنند.

کلید گریز از مرکز به عنوان قسمت الکتریکی موتور بر روی بدنه موتور تعبیه شده است. سیم یا کابل ورودی برق و سر های خروجی سیم پیچ ها به این کلید اتصال داده می شوند.

کلیدهای مورد نیاز برای اتصال برق موتور کولر آبی در قسمت کائوچوبی آن تعبیه شده و با لغات com به عنوان کلید مشترک، HI برای دور تند و LO برای دور کند مشخص شده اند.

حدود یک اسب بخار جریانی است که موتور در دور های تند و کند می کشد. البته موتورهای کولر آبی برای صنایع و یا سالن های بزرگ که از نوع کولرهای بزرگ هستند باید از نوع موتورهای سه فاز با یک دور که 1500دور در دقیقه است انتخاب شود.

موتورهای دو دور کولر آبی

موتورهای دو دور کولر آبی عامل ایجاد قدرت برای چرخش پروانه کولر هستند. این نوع موتورها را عمدتا به دو دسته طبقه بندی می کنند:

•  موتورهای دو دور با خازن دائم کار
•  موتورهای دو دور با سیم پیچ راه انداز

این مطلب از آنجایی اهمیت دارد که در صورت نیاز به تعمیر و نصب کولر آبی و یا سرویس کولر آبی اگر نیاز به تعویض موتور بود بتوانید نوع آن را به درستی تشخیص دهید.

موتورهای دو دور با خازن دائم کار

این نوع موتورهای برای دو دور متفاوت در دور های 1000 و 1500 طراحی شده اند و هر یک دارای 4 نوع سیم پیچی متفاوت هستند.

هر یک از دورها برای خود یک سیم پیچی مجزا دارد که با یک سیم پیچی کمکی و یک خازن همراه هستند. خازن و سیم پیچی کمکی سری تعبیه می شوند.

هر بار موتور کولر آبی در حالت تند و یا کند باشد سیم پیچی اصلی این دور با سیم پیچی کمکی و خازن در مدار قرار می گیرند و به دلیل اینکه همیشه این خازن ها در حال کار هستند با نام موتورهای با خازن دائم کار شناخته می شوند.

موتور کولر آبی با سیم پیچ راه انداز

موتورهای کولر آبی با سیم پیچ راه انداز دارای سه نوع سیم پیچی هستند:

•  سیم پیچی دور تند که چهاز قطب دارد و سرعتی 1500 دور در دقیقه ایجاد می کند
•  سیم پیچی دور کند که شش قطبی است و سرعتی با حدود 1000 دور در دقیقه ایجاد می کند
•  سیم پیچی راه انداز که چهار قطبی می باشد.

فعالیت موتور کولر آبی با سیم پیچ راه انداز به این شکل است که ابتدا سیم پیچ راه انداز به همراه سیم پیچ دور تند بصورت موازی روشن می شوند و همین که سرعت موتور به حدود 75 درصد نامی خود رسید سیم پیچ راه انداز بصورت اتوماتیک از مدار خارج می شود.

حال اگر دور موتور کولر آبی بر روی کند باشد پس از اینکه سیم پیچ راه انداز و سیم پیچ دور تند راه اندازی شدند وقتی سرعت نامی به 0.75 درصد رسید هر دو سیم پیچ از مدار خارج و سیم پیچ دور کند را در مدار قرار می دهند و روتور با دور کند می چرخد.

موتورهای کولر آبی با سیم پیچ راه انداز یا از نوع راه انداز مقاومتی هستند و یا از نوع راه انداز خازنی.

قدرت موتورهای کولر آبی به شرح زیر می باشند:

• موتورهایی با قدرت یک چهارم اسب بخار که برای کولر های 2500 تا 3000 مناسب هستند
• موتورهای با قدرت یک سوم اسب بخار که برای کولر های 3500 تا 4000 مناسب هستند
• موتورهای با قدرت یک دوم اسب بخار که برای کولر های 4500 تا 5000 مناسب هستند
• موتورهای با قدرت سه چهارم اسب بخار که مناسب کولر های با قدت 7000 هستند.

اگر قصد دیدن جزئیات بشتر در مورد انواع موتور کولر با قدرت های مختلف و همینطور مشاهده قیمت دقیق آنها و یا حتی خرید دارید بر روی صفحه موتور کولر آبی در سایت دیجیکالا بزنید.

توصیه ما به شما این است که قبل از تصمیم نهایی برای انتخاب مدل و نوع موتور کولر آبی خود مطلب راهنمای خرید بهترین موتور کولر آبی را مطالعه کنید.

خرابی و تعمیرات مربوط به موتور کولر

در زیر ایرادها و دلایل آن و شرح تعمیر آورده شده است:

•  با اینکه کلید کولر را می زنیم ولی موتور و پمپ آب روشن نمی شوند.
  •  ایراد از موتور نیست. ممکن است فیوز خراب شده باشد و یا قطع باشد

باید برق ورودی به فیوز را با فازمتر بررسی کنید. اگر برق به فیوز می رسد اما با حرکت اهرم فاز خارج نمی شود ایراد از فیوز است که باید تعویض شود.

•  در فاز و یا نول مشکلی هست

باید دید آیا برق در کلید برق کولر هست یا خیر اگر برق وجود داشت و در ترمینال کولر برق نبود ایراد متعلق به سیم است و قطعی دارد. اگر برق در کلید هم نبود باید عیب را در سیم کشی ساختمان پیدا کنید.

• موتور کار می کند ولی باد خنک نیست
  •  آب به کولر نمی رسد و عیب در پمپ آب کولر آبی یا موتور نیست

ممکن است به دلیل کم بودن فشار آب و یا گرفتگی ورودی آب ،آب وارد کولر نشود. در این حالت پوشال های کولر خشک و باد گرم می شود.

•  واتر پمپ خراب است یا شیلنگ پاره شده است

در این حالت آب در کولر هست اما به دلیل ایراد در واتر پمپ و یا پاره شدن شیلنگ آب به پوشال ها نمی رسد. اغلب ایراد پمپ آب بر طرف شدنی هست ولی ممکن است هزینه زیاد بطلبد. به همین دلیل بهتر است تعویض شود.

•  سوراخ آب ریز ها مسدود شده

اگر عیب کولر آبی از گرفتگی سوراخ های آب ریز ها یا ناودان ها باشد را داشته باشد معمولا یک و یا نهایتا دو ناودان بسته می شود و همه ناودان ها با هم بسته نیست. در هرصورت بهتر است همه آنها را باز و با جوهر نمک شستشو دهید.

•  تسمه کولر تنظیم نیست

باز هم دلیل خنک نشدن باد کولر اگر نمی تواند موتور باشد. گاهی تسمه شل شده و باید با جابه جا کردن پایه الکتروموتور پولی تسمه محکم تر شود تا تسمه بهتر کار کند. البته نباید خیلی هم این تسمه سفت شود تا فشار به موتور کولر آبی وارد شود.

•  پاره شدن برزنت کولر

در شرایطی هم ممکن است باد گرم کولر به دلیل پاره شده پارچه برزنتی باشد. که راه چاره تعویض آن است.

اگر قصد تهیه برزنت کولر آبی دارید بر روی لینک خرید برزنت کولر از دیجیکالا بزنید

•  موتور نیم سوز شده است

تنها در صورتی موتور کولر آبی مشکل باد گرم کولر است که نیم سوز شده باشد. در این حالت باید همه موارد فوق بررسی شوند و اگر هر یک از این موارد مشکلی نداشت باید به سراغ تعمیر موتور کولر آبی برویم.

البته قبل از تعمیر موتور باید ابتدا با آمپرمتر جریان موتور کولر را اندازه گیری کنیم. هر موتور بر روی بدنه خود یک جریان را به عنوان جریان ثابت درج می کند. عدد آمپرمتر را با این جریان باید مقایسه کنید.

 اگر جریان اندازه گیری شده عددی چندین برابر جریان درج شده داشته باشد نتیجه می گیریم که موتور نیم سوز شده است. از نشانه های دیگر نیم سوز شدن موتور داغ کردن و بو کردن آن می باشد.

• موتور کولر آبی کار نمی کند

در این حالت باید دید واتر پمپ کار می کند یا خیر. اگر کار می کرد باید احتمال داد که برق مشکلی ندارد ولی برای تعمیر کولر آبی احتمالات ملاک نیست.

دلایل زیر در هر صورت می تواند باعث کار نکردن موتور باشد:

برق به موتور نمی رسد

ممکن است به هر دلیل فاز مرتبط با موتور کولر قطع شده باشد و یا نول آن ایراد داشته باشد. با یک بررسی ساده می توان آن را پیدا کرد و ترمیم نمود.

وقتی کلید HI و COM را می زنید برق 220 ولت وجود دارد اما باز موتور کار نمی کند.

بهتر است با یک متخصص تماس بگیرید . احتمال دارد سیم پیچی موتور ایراد داشته باشد و یا سوخته باشد

موتور صدایی هوم مانند می دهد ولی به کار نمی افتد

سیم پیچ راه انداز سوخته است و یا سیم پیچی راه انداز به کلید گریز از مرکز اتصال نیست. البته دلایلی مانند سفت بودن بیش از اندازه تسمه، نیم سوز شدن سیم پیچی دور تند و یا سوختن خازن راه انداز هر کدام می تواند دلیل خرابی موتور باشد.

• تنها یک دور از موتور فن کار می کند

 احتمال زیاد دارد که سیم مربوط به دور دوم از صفحه کلید موتور قطع شده است. برای بررسی این موضوع برق کولر را قطع کنید. سپس هر سیم پیچ موتور را پس از قطع کردن سیم های متصل به آن با اهم متر اندازه گیری کنید.

احتمالا سر سیم یکی از سیم پیچ های HI و یا LO از صفحه کائوچوبی قطع شده است که در این صورت باید لحیم شود. اما در مواردی هم ممکن است ایراد از پارگی درون استاتور باشد . در این صورت حتما به یک متخصص این موضوع را واگذار کنید.

ممکن است یکی از سر سیم های مربوط به کلید تبدیل و پایه های LO یا HI قطع و یا پاره شده باشد

برای سرویس کولر آبی درگیر با این مشکل باید ابتدا دید رابط بین تبدیل و موتور سالم است یا خیر.

برای این کار باید دو خروجی داخل کلید تبدیل را به هم متصل کنید و دو سیم متصل به پایه های LO و HI را جدا کنید و به آنها اهم متر را متصل کنید.

در این صورت اگر دو سیم رابط سالم باشند باید عقربه اهم متر حرکت کند و میزان اهمی را نشان بدهد. در غیر این صورت سیم ها دچار قطعی هستند و چون 4 رشته ای هستند بهتر است تعویض شوند.

                برای بررسی علت کار نکردن دور کند کولر آبی کافیست روی لینک مقاله بزنید.

کلید گریز از مرکز خراب است

برای عیب یابی موتور کولر آبی باید بدانید که سیم پیچ راه انداز و سیم پیچ دور تند همیشه در موتور کولر ابتدا شروع به کار می کنند و وقتی سرعت به 75 درصد سرعت نامی رسید سیم پیچ راه انداز از مدار خارج می شود.

اگر کولر بر روی دور کند باشد با رسیدن سرعت به 0.75 درصد دو سیم پیچ راه انداز و تند خارج می شوند و توسط یک کلید سیم پیچ دور کند وارد مدار می شود.

در این شرایط ممکن است سیم پیچ راه انداز از مدار خارج نشود و یا سیم پیچ دور کند و تند در مدار باقی بمانند. با توجه به این موضوع باید سرعت کولر کم باشد و موتور داغ کند و بوی موتور نیم سوز به مشام برسد.

دلیل اصلی این موضوع شکستن صفحه فیبری و یا اکسید شدن کلید گریز از مرکز است. با خارج کردن روتور از استاتور باید کلید تعویض و یا تعمیر شود.

 کلید تبدیل خراب است

برخی از مواقع کنتاکت های کولر به هم جوش می خورند برای اطمینان از این موضوع باید با اهم متر کلید بین کنتاکت مشترک و با دو خروجی تند و کند بررسی شود. برخی مواقع با سمباده می تواند این ایراد را برطرف کرد ولی اگر نشد آن را تعویض کنید.

• کولر را که روشن می کنید به راه نمی افتد ولی اگر پولی را با دست حرکت دهید موتور کار می کند

 ممکن است سیم پیچ را انداز سوخته و یا کلید گریز از مرکز وصل نمی شود.

• موتور سر و صدای زیادی دارد

 پولی شل شده است

در تعمیر کولر آبی و یا هنگام سرویس آن ممکن است یکی از پولی ها تکان خورده باشد و یا در طول کار شل شده باشد. در این حالت باید پولی دوباره تنظیم شود.

 ممکن است یاتاق ها گشاد کرده باشند

برای تعمیر کولر آبی که دچار شل یا گشاد شدن یاتاقان ها شده باید دو طرف فن باز شود و محور بصورت شعاعی حرکت داده شود. اگر حرکت عمودی داشت باید بوش ها عوض شود. اگر بست یاتاقان ها شل بود به فن دست نزنید و با گذاشتن واشر های مخصوص این لقی را بگیرید.

محور تاب بر داشته است

عیب یابی کولر آبی در زمانی که محور تاب داشته باشد به این صورت است که صدای کولر زیاد تر از حد نرمال می شود و وقتی به پروانه دست بزنید احتمالا یاتاقان ها شل شده اند. اما به یاد داشته باشید تعمیر کولر آبی که فن آن تاب داشته باشد کار هر فردی نیست و باید یک تراشکار خبره این کار را انجام دهد .

 صدا از خود موتور کولر است

احتمالا موتور فن به دلیل درگیر شدن پروانه خنک کننده با درپوش ها این صدا را تولید می کند. این عیب معمولا به دلیل خرابی یاتاقان و یا تاب بر داشتن محوز فن ایجاد می شود که ابتدا باید در تعمیر کولر آبی این موارد اصلاح شود.

 تسمه خراب است.

گاهی تسمه خراش دار و یا رشته رشته شده و یا محکم شده است. هر دو این موارد به راحتی با تنظیم پولی و یا تعویض تسمه حل شدنی است.

 در صورتی که مایلید با نحوه تست موتور کولر آبی با برق آشنا شوید، روی لینک مقاله بزنید.

•  موتور کولر خود به خود روشن و خاموش می شود.

دلیل روشن و خاموش شدن موتور کولر به اورلود سر راه سیم مشترک موتور و یا داخل موتور مرتبط می باشد. این اورلود برای تنظیم جریان ورودی برق به موتور تعبیه می شود.

وقتی اورلود تحریک می شود که موتور نیم شوز شده باشد، سیم پیچ راه انداز از مدار خارج نشود، کلید گریز از مکز فعال نشود، تسکه سفت باشد، یاتاقان ها گریپاژ کرده باشند، دریچه هوای کولر بسته باشد، پولی ها در یک امتداد نباشند و ...

دلایلی که در بالا توضیح داده شد عمده دلایلی هستند که غالب مردم این ایراد را از موتور کولر تشخیص می دهند.

هر گاه بنا به هر دلیل احساس نیاز به تعمیر کولر آبی خود را داشتید بهتر است اگر این ایراد را در موتور تشخیص دادید و خودتان تخصص کافی در این زمینه را نداشتید این موضوع را به متخصصین این حوزه واگذار نمایید.

تیم تاسیسات 24 ساعته با پشتوانه سال ها تخصص و تجربه و دلگرمی به کادری آموزش دیده و حرفه ای آماده ارائه مشاوره حرفه ای و تعمیر کولر آبی شما در سریعترین زمان ممکن و بدون هزینه ایاب و ذهاب می باشد.