نحوه لوله کشی آب باغچه

در گذشته به دلیل اینکه روش های نوین آبیاری گیاهان زیاد در ایران مرسوم نبود، بیشتر مردم از روش سنتی یعنی استفاده از یک شلنگ آب ساده برای آبیاری باغچه منزل یا ویلای خود استفاده می کردند.

این شیوه دارای معایب فراوانی بود که از آن جمله می توان به این موارد اشاره کرد:

• فرسایش خاک
• مصرف بیش از اندازه از آب
• آبیاری گیاهان در ساعات نامناسب
• آبیاری نامنظم و گاها عدم آبیاری گیاهان در فواصل زمانی طولانی مدت
• رشد علف های هرز فراوان در کنار گیاهان به دلیل آبیاری نامناسب و رطوبت بیش از اندازه خاک

اما اکنون با توجه به عوامل ذکر شده و مهمتر از همه به دلیل کمبود آب، روش های مدرنی برای آبیاری باغچه ابداع شده که می توان از ان میان به روش های آبیاری قطره ای و آبیاری بارانی اشاره نمود.

آبیاری قطره ای

در واقع می توان گفت روش آبیاری قطره ای یکی از قدیمی ترین روش ها در آبیاری باغچه و گیاهان به شمار می آید.

در این روش میزان استفاده از آب بسیار محدود است و شما می توانید از این شیوه در مناطق آب و هوایی گرم و خشک مانند ایران استفاده کنید.

از فواید این روش می توان به نصب و راه اندازی آسان، کم هزینه و طراحی ساده آن اشاره کرد.

در آبیاری باغچه با این روش آب زمانی که به روی خاک ریخته می شود، قبل از تبخیر شدن جذب گیاه می شود و همچنین آب دقیقا در مکان هایی که مورد نیاز است ریخته می شود.

درست بر خلاف حالتی که شما با یک شلنگ آب باغچه خود را آبیاری می کنید.        

در این روش از یک لوله به عنوان رایرز اصلی در لوله کشی استفاده می شود و آبیاری با کمک قطره چکان های کوچک در سطح خارجی لوله انجام می گیرد.

برای انجام لوله کشی باغچه به منظور آبیاری قطره ای به یک سری وسایل نیاز است.

در خلال توضیحات در مورد هر کدام، نحوه استفاده و طریقه لوله کشی باغچه را هم در این شیوه توضیح خواهیم داد.

• شیر آب
• دستگاه کنترل اتوماتیک
• شیر کاهنده فشار
• فیلتر
• قطره چکان
• دستگاه جلوگیری کننده از پس زدن آب
• لوله اصلی
• لوله فرعی
• سه راهی
• لوله های آب قطره ای
• صافی سلونویئدی

جهت مشاهده انواع لوازم آبیاری قطره ای به همراه مشخصات و قیمت بر روی لینک لوازم آبیاری قطره ای در سایت دیجیکالا بزنید.

شیر آب:

این شیر جریان آب به داخل لوله اصلی را قطع و وصل می کند.

گاهی سیستم لوله کشی آبیاری قطره فقط از یک شیر آب به عنوان شیر اصلی استفاده می شود اما وجود شیرهای آب در مکان های مختلف در طول سیستم آبیاری می تواند مفید باشد چرا که شما می توانید در صورت نیاز به تعمیر، آب آن ناحیه را قطع کنید.

البته این پیشنهاد بیشتر در مورد زمین های باغی بزرگ توصیه می شود و برای باغچه های خانگی کوچک کاربرد ندارد.

شیر کنترل:

یکی از فواید بسیار مهم در آبیاری قطره ای امکان استفاده از شیر کنترل اتوماتیک است که با کمک نصب این دستگاه بر روی شیر آب و تنظیم آن بر اساس برنامه زمانبندی شده توسط شما، می توان جریان آب را بر اساس تنظیمات ثبت شده قطع و وصل نمود.

این وسیله معمولا از نوع باتری ای بوده و از لحاظ امنیتی نیز مطمئن تر از نوع برقی آن است.

شیر کاهنده فشار:

این وسیله باعث تنظیم فشار دبی آب به داخل لوله اصلی می شود.

چون اساس عملکرد سیستم آبیاری قطره ای به صورت استفاده از آب به شکل کم فشار است و شما می توانید با کمک این وسیله میزان فشار داخل لوله را تنظیم کنید تا از حد معینی بالاتر نشود.

فیلتر:

فیلترها سبب تمیز کردن آب داخل لوله می شوند.

برخی از شرکت های تولید کننده وسایل آبیاری قطره ای این ادعا را دارند که اگر از آب شهری برای آبیاری باغچه خود استفاده می کنید نیازی به استفاده از فیلتر ندارید ولی در واقع این حرف کاملا اشتباه است.

سیستم آبیاری قطره ای ورودی های بسیار کوچکی دارد که می تواند به راحتی توسط ذرات ریز معلق در آب شامل شن های بسیار ریز، ذرات زنگ و رسوبات داخل لوله است مسدود شود.

بهتر است که فیلتر را دقیقا بعد از منبع آب نصب کنید تا به شکل مطمئنی از ورود ذرات معلق به داخل لوله ها جلوگیری نمایید.

قطره چکان:

با استفاده از قطره چکان ها آب بر روی خاک باغچه ریخته می شود. قطره چکان دارای شیر تنظیم کوچک است که شما می توانید میزان خروجی آب را تنظیم کنید.

معمولا مقدار تنظیم شده برای خروجی آب 4 لیتر در ساعت می باشد یعنی در حدود یک گالن آب در هر ساعت.

به خاطر داشته باشید که هرگز قطره چکان ها را زیر خاک مدفون نکنید مگر در حالتی که از نوع زیر خاکی آن استفاده می کنید.

برخی از این قطره چکان ها از جنس پلاستیکی هستند که بر روی لوله اصلی در فواصل مکانی مشخص بسته به نوع گیاه و مقدار آبی که نیاز دارد، پیچ یا بسته می شوند.

بهتر است تا از قطره چکان های خنثی کننده فشار در مکانهایی که اختلاف ارتفاع در طول لوله آبیاری وجود دارد، استفاده کرد.

تعداد قطره چکان های استفاده شده در این سیستم به سایز گیاهان بستگی دارد. معمولا برای گیاهان کوچک تر به ازای هر گیاه دو قطره چکان مورد نیاز است.

هرچه تعداد قطره چکان ها بیشتر باشد، میزان رطوبت خاک هم بیشتر خواهد بود. اما در مورد درختان، اگر آنها به یکدیگر بسیار نزدیک هستند استفاده از 2 قطره چکان برای هر درخت کافی است.

دستگاه جلوگیری کننده از پس زدن آب:

قطره چکان ها دقیقا بر روی خاک نصب می شوند در نتیجه برای جلوگیری از برگشت آب های آلوده و خاک آلود به داخل سیستم استفاده از این دستگاه بر روی قطره چکان مهم است.

لوله اصلی:

این لوله از منبع آب به سمت شیر آب نصب می شود. لوله اصلی می تواند از جنس گالوانیزه،و یا پلی اتیلن باشد.

لوله های PVC توسط نور آفتاب آسیب می بینند پس باید آنها را یا در زیر خاک دفن کنید و یا عایق کاری نمایید.

اگر خواستید از لوله PVC به عنوان لوله اصلی و بر روی خاک استفاده کنید، می توانید لوله را با لایه زخیمی از رنگ بپوشانید یا لوله را در داخل نوارهای آلومنیومی بپیچید.

لوله پلی اتیلن در مقابل فشار زیاد آب مقاوم نیست و اگر از این لوله به عنوان لوله اصلی استفاده کردید باید از دستگاه کنترل کننده فشار آب استفاده کنید تا فشار آب از حد مشخصی بالاتر نرود.

لوله های گاوانیزه دچار زنگ زدگی خواهند شد پس بهتر است در استفاده از این لوله به عنوان لوله اصلی در انتقال آب به باغچه خودداری کنید.

علاوه بر مشکل زنگ زدگی این لوله مقاومت بالایی در مواجه با هوای سرد نداشته و اگر عایق کاری نشود، ممکن است دچار یخ زدگی شود.

شما باید از لوله های اصلی و لوله جانبی طوری استفاده کنید که متراژ هر دوی آنها بیشتر از 120 متر نشود. پس می توان 100 متر برای لوله اصلی و 20 متر برای لوله فرعی یا جانبی در نظر گرفت. به خاطر داشته باشید که لوله اصلی دقیقا قبل از شیر کنترل قرا می گیرد.

لوله فرعی:

این لوله در بین شیر کنترل آب و مجرای قطره قرار دارد. لوله های فرعی می توانند از جنس PVC و یا پلی اتیلن انتخاب شوند.

این لوله بعد از رگراتور فشار نصب می شود. پس نیازی نیست تا در برابر فشار آب مقاوم باشد.

لوله های پلی اتیلن و یا PVC برای استفاده در قسمت لوله های جانبی یا فرعی مناسب هستند. ه

مانطور که گفتیم لوله های PVC در برابر آفتاب باید توسط عایق هایی از قبیل رنگ یا لایه ای از آلومنیوم پوشانده شوند.

برخی از سیستم های آبیاری کوچک لوله های فرعی ندارند و در این مدل سیستم لوله قطره ای مستقیما به شیر کنترل آب متصل می شوند.

زمانی که منطقه آبیاری بزرگ تر از این است که توسط تنها یک لوله برای آبیاری استفاده شود از لوله های فرعی استفاده می شود. محل نصب لوله فرعی بعد از شیر کنترل است.

لوله آب قطره ای:

لوله آب قطره ای، لوله مخصوصی است که در بیشتر سیستم های قطره ای استفاده می شود. این لوله بر روی زمین بین گیاهان گسترده می شود. قطره چکان ها بالای این لوله نصب می شوند.

جنس لوله آب قطره ای از نوع پلی اتیلن نازک، مناسب برای فشار پایین آب است که به صورت متری ساخته می شود.

لوله آب قطره ای به لوله فرعی متصل می شود. این لوله معمولا در سایزهای 12، 16، 18 و 24 میلی متری وجود دارد.

برای جلوگیری از خورده شدن و جویده شدن لوله، از دفن کردن ان زیر خاک خودداری کنید. این لوله را در ارتفاع یک متر از سطح زمین مهار کنید.

نحوه صحیح مهار کردن لوله آب قطره ای بسیار مهم است چرا که با گذشت زمان این لوله اگر درست مهار نشود در خاک جابجا خواهد شد.

برای نصب بهتر لوله آب قطره ای از بست های سیمی یا فلزی به جای نوع پلاستیکی آن استفاده کنید و در فواصل 300 میلی متری از بست های U شکل برای مهار بهتر لوله استفاده کنید.

سه راهی:

این اتصالات به شکل لوله های سه راه هستند که همگی از جنس پلاستیکی بوده، برای اتصال لوله های قطره ای به یکدیگر یا به شیر کنترل و یا لوله ها به یکدیگر به کار می روند.

برای تهیه اتصالات اول مطمئن شوید که از اتصالات با سایز درست برای لوله آب استفاده می کنید چون اگر از سایز اشتباه استفاده کنید، باعث می شود که لوله به شکل کامل در لوله بعدی چفت نشده و در نتیجه دچار نشتی شود.

لوله اسپاگتی، منبع تغذیه یا توزیع:

لوله تغذیه کننده، لوله اسپاگتی یا لوله توزیع همگی نام هایی هستند که برای لوله های پلی اتیلنی یا پلی ویلنی در اندازه های کوچک کمتر از 10 میلی متر گفته می شود.

لوله های اسپاگتی در میان این لوله ها از کیفیت کمتری برخوردار هستند چرا که سریع بریده، شکسته و خشک می شوند و نیاز به نگهداری زیادی دارند.

این لوله های کوچک از روی لوله فرعی به قسمت خروجی قطره چکان ها متصل می شوند. یعنی در واقع قطه چکان ها مستقیما بر روی لوله های اسپاگتی نصب می شوند.

تنها دو حالت استثناء برای این لوله ها وجود دارد که بتوانند راندمان بالایی داشته باشند:

• یکی وقتی که با کمک بست محکم در بالای زمین بسته شده باشند
• و یکی زمانی که به عنوان انشعابات چتری شکل بر روی لوله های قوی در سیستم قطره ای استفاده شوند.

شیر هوا :

هدف از استفاده از شیر هوا، جلوگیری از انسداد هوا در قسمت قطره چکان در زمان بسته بودن سیستم است. زمانی که سیستم قطره ای خاموش باشد، میزان آب به پایین ترین سطح خودش می رسد.

به محض اینکه آب داخل لوله تخلیه شد، به جای آن هوا قسمت های بالاتر قطره چکان را پر می کند.

وقتی که هوا در داخل لوله گیر کند، رسوبات نیز در آن رسوب می کنند. این رسوبات می توانند به کلی لوله را مسدود کرده و راه خروجی قطره چکان را ببندند.

وظیفه شیر هوا این است که اجازه دهد تا هوای اضافی در داخل شیر آب وجود داشته باشد و از تشکیل هوا در داخل قطره چکان جلوگیری کند.

این نکته بسیار مهم است که از عدم پوشیده شدن شیر هوا توسط رسوبات با آب های آلوده اطمینان داشته باشید.

اگر از سیستم آبیاری قطره ای در مکان های شیب دار استفاده می کنید، حتما شیر هوا را نصب کنید، چرا که تغییر سطح لوله، سبب ایجاد مکش قوی تر می کند که باعث مکش بیشتر رسوبات و آب های آلوده می شود.

شیرهای هوا در بالاترین نقطه در شیر جریان قطره ای نصب می شود. شیرهای هوا معمولا در سیستم های آبیاری قطره ای کوچک استفاده نمی شوند.

اگر از این شیر استفاده نکردید، فقط مطمئن شوید که قطره چکان ها در بالای مکان هایی که رسوبات زیادی وجود دارند، نصب نشده باشند.

سرپوش و شیر جریان:

استفاده از سرپوش برای جلوگیری از جریان یافتن آب از انتهای لوله قطره ای بسیار مهم است.

آب در داخل سیستم قطره ای بسیار آهسته حرکت می کند و این سبب ته نشین شدن یک لایه از رسوبات در داخل لوله می شود و در نتیجه نیاز به شستشو دارند.

در برخی از مناطق آب و هوایی جلبک هم در داخل لوله تشکیل می شود و لازم است تا در دوره های زمانی مشخص لوله پاک سازی شود. به طور نرمال لوله های قطره ای هر یک سال نیاز به شستشو و پاک سازی دارند.

شیرهای جریان اتوماتیک هر زمان که شیر آب باز می شود، داخل لوله را پاک سازی می کنند. البته این شیرها بعد از مدتی تاثیر زیادی برای پاک سازی لوله ندارند.

پیشنهاد ما استفاده از شیر جریان دستی یا سرپوش های شلنگی به جای نوع اتوماتیک آن است.

در این شیوه شما می توانید انتهای هر لوله قطره ای را برای کم کردن شدت جریان آب خم کرده و با کمک سیم ببندید و هر زمان که به شستشوی لوله احتیاج داشتید، گره بسته شده توسط سیم یا کابل نازک را باز کنید و لوله را صاف نگه دارید، در این صورت رسوبات جمع شده در محل گره در لوله با شدت خارج می شوند.

برای هر بخش انتهایی در سیستم قطره ای به دلیل تجمع مقدار زیادی رسوبات شما احتیاج به بخش پاک سازی لوله دارید. اما با این شیوه ارزان پیشنهادی ما، شما می توانید این کار را به سادگی انجام دهید.

صافی سلونوئیدی: صافی سلونوئیدی وسیله است که در مکان هایی که میزان آلودگی آب بسیار بالا است مورد استفاده قرار می گیرد.

این وسیله در انتهای مجراهای چند راهه نصب می شود. لایه گیر را در کنترل گر آبیاری طوری تنظیم کنید تا در یک هفته به مقدار 2 دقیقه شیر جریان را برای پاک سازی لوله باز کند.

آبیاری بارانی:

در این شیوه آب با فشار زیاد با کمک آب فشان بر روی گیاهان در باغچه اسپری می شود.

برای دسترسی به آبیاری بارانی و لوله کشی آن به این ابزار نیازمندیم:

• آبفشان:

آبفشان های چرخشی در هر 9 تا 24 متر در طول لوله فرعی قرار داده می شوند.

• لوله اصلی:

لوله ای که آب را از پمپ به سمت لوله های فرعی هدایت می کند. جنس این لوله می تواند مانند لوله ها در لوله کشی قطره ای از نوع پلاستیکی یا فلزی باشد.

نحوه قرار گیری این لوله می تواند هم در زیر خاک دفن شود و هم می تواند بر روی زمین قرار بگیرد. در صورت استفاده از لوله پلاستیکی بر روی زمین همانطور که گفتیم باید عایق کاری لوله انجام بگیرد.

• لوله فرعی:

این لوله، آب هدایت شده از سمت لوله اصلی را به آب پاش ها هدایت می کند. این لوله می توان هم به شکل ثابت و هم متحرک نصب شود. این لوله می تواند از جنس آلومنیوم سبک و یا پلاستیکی باشد که به راحتی حرکت داده شود. این لوله ها اغلب دارای قطر 5 تا 12.5 هستند.

• پمپ آب:

پمپ آب در واقع یک پمپ گریز از مرکز است که آب را از مخزن می کشد و با فشار مناسب برای لوله اصلی و سپس آبپاش انتقال می دهد.

نحوه آبپاشی بارانی به این صورت است که لوله فرعی بر روی زمین قرار می گیرد تا وقتی که آبیاری تمام شود.

سپس پمپ خاموش می شود و لوله فرعی از لوله اصلی جدا می شود و به منطقه بعدی برای آبیاری منتقل می شود. لوله فرعی می تواند تا چهار مرتبه در روز جابجا شود.

یکی از مشکلات رایج در آبیاری بارانی همین انتقال لوله فرعی است که کار پر زحمتی به شمار می رود. برای غلبه بر این مشکل برخی شیوه های متحرک برای آبیارانی بارانی طرح ریزی شده اند.

در واقع می توان گفت که نحوه اتصالات و ابزار مورد نیاز در آبیاری باغچه به روش بارانی، شبیه آبیاری بارانی است با این تفاوت که در آب یاری بارانی از لوله قطره آب و قطره چکان استفاده نشده و به جای آن ها از پمپ آب و آبفشان استفاده می شود.

لازم به توضیح است که شکل آبفشان ها و نحوه عملکرد آنها متنوع است و برخی به شکل دواری آب را بر روی گیاهان اسپری می کنند.

در این شیوه هم می توان از دستگاه کنترل آبپاش تایمر دار برای تنظیم دقیق آبپاشی در نوع آبپاشی ثابت آن استفاده نمود.

ما در اینجا سعی کردیم تا نحوه لوله کشی باغچه را در روش های آبیاری قطره ای و آبیاری بارانی برای شما توضیح دهیم.

برای کمک کرفتن در لوله کشی باغچه می توانید با ما در گروه تاسیسات 24 ساعته تماس گرفته تا در هر نقطه از تهران از خدمات ما بهره ببرید.